Ferghana Haber Ajansı’na göre, 78 yaşındaki Özbekistan Devlet Başkanı İslam Kerimov’un beyin ölümü gerçekleşti. Ancak Interfax Haber Ajansı, hükümet görevlilerinin haberi yalanladıklarını, Kerimov’un durumunun ciddiyetini koruduğunu söylüyor.
Özbekistan Devlet Başkanlığı görevini 1989 yılından beri sürdüren İslam Kerimov’un beyin kanaması teşhisiyle hastaneye kaldırıldığını küçük kızı Lola Kerimova, sosyal paylaşım sitesinden duyurmuş ve “Şu an durumunun akıbeti hakkında öngörüde bulunmak için çok erken” demişti.
Kerimov 2015 Mart ayında 5 yıllık bir süreç için oyların yüzde 90’dan fazlasını alarak sürpriz olmayan bir şekilde tekrar başkan seçilmişi. Kerimov’un yerine büyük kızı Gülnara Kerimova’yı hazırladığı söyleniyordu. Fakat Kerimova, yolsuzluk suçlamalarının ardından gözden düştü. Moda, müzik gibi farklı alanlarla ilgilenen Gulnara, Özbekistan’ın Birleşmiş Milletler daimi temsilciliğini yapıyordu. Para aklama ve yolsuzluk suçlamalarından sonra bu görevinden de alındı.
Şu an için Kerimov’un yerine geçebilecek muhtemel 3 isim ülke medyasında konuşuluyor. Mevcut Başbakan Şevket Mirziyoyev, Maliye Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Rüstem Azimov ve Milli Güvenlik Konseyi Başkanı Rüstem İnayetov. Kırım Haber Ajansı kaynakları, Dışişleri Bakanı Abdulaziz Kamilov’un da bu üçlüye eklenmesi gerektiğini söylüyorlar.
30 Ocak 1938 Semerkant doğumlu İslam Abduğanıyeviç Kerimov, SSCB’ne ait bir yurtta yetişip, daha sonra Taşkent’te makine mühendisliği ve iktisat bölümlerini okudu.
1964 yılında Komunist partiye katıldı. Devlet idaresine geçmeden önce mühendis olarak uçak sanayisinde çalıştı. 1983 ve 1986 yılları arasında Maliye Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak görev aldı. Adı yolsuzluk ve rüşvete karıştığı için 11 Ağustos 1984’de KGB tarafından Mayıs 1987’ye kadar ev hapsinde tutuldu. 1989’da Özbekistan SSC’inde Komunist Parti’nin Birinci Sekreteri oldu. 24 Mart 1990’da Özbekistan SSC’inde En Üst Sovyetlerin Başkanı oldu ve 31 Ağustos 1991’de Özbekistan’nın bağımsızlığını ilan etti.
Ülkede muhalif görüşlere izin vermemesiyle bilinen Kerimov, 1989 yılında Sovyetler Birliği lideri Mikhail Gorbaçov tarafından Özbek Komünist Parti Genel Sekreterliği’ne getirilmesinden bu yana ülkeyi tek başına yönetiyor.
Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından 1991’deki seçimleri kazanarak Devlet Başkanı olan Kerimov, bölgede ABD için stratejik rol üstlenen bir lider olar geçiyordu.
2001 Afganistan harekâtında Özbekistan’ın önemli hava üslerinden birisini ABD’ye açan Kerimov, 2005’te düzenlenen bir sokak gösterisinde halkın üzerine ateş açılmasının ardından Washington’dan gelen eleştirilere tepki göstererek ABD birliklerini üsten çıkarmıştı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
8. Cumhurbaşkanı merhum Turgut Özal, 1993’ün ilkbaharında vefat etmeden önce Balkanlar, ardından Orta Asya gezisine çıkmıştı. Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te, Özbek-Türk Erkek Lisesi’ni İslam Kerimov’la birlikte ziyaret etmişti.
Fethullah Gülen cemaati ilk Türk okullarını Özbekistan’da açmış, başta bunlara destek olan Kerimov, Cemaat’in kısa sürede ülkesinde yayılmasından kaygılanıp okulları yasaklamıştı. Bu yasağın ardından Gülen cemaati Kerimov yönetimine karşı uluslararası alanda lobi faaliyeti yürütmüştü. Bir dönem AKP iktidarı da okulların yeniden açılması için Kerimov’dan ricacı omuştu.
