Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

İnsan Hakları İzleme Örgütü: “PKK’ya bağlı örgütler çocukları kullanmayı derhal bırakmalı”

İnsan Hakları İzleme Örgütü, Kuzey Irak’ta silahlı HPG ve YBŞ örgütlerinin Kürt ve Ezidi çocukları kullandığı 29 vakayı rapor etti. Bilindiği gibi HPG, PKK’nin silahlı kanadı; YBŞ ise yine PKK’ya bağlı olan Ezidi bir milis örgütü.

Raporu hazırlarken İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden araştırmacılar, aralarında 14 ila 17 yaş arasında 13 çocuğun, ailelerinin, öğretmenlerinin ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi yetkililerinin de bulunduğu 58 kişiyle mülakat yapmış.

İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün görüştüğü çocukların bazıları çatışmalara katıldıklarını, diğerleriyse kontrol noktalarında görevlendirildiklerini ya da silahları temizlediklerini veya hazırladıklarını söylemiş. İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne göre; silahlı örgütler, çocukları doğrudan çatışmaya yollamasa da, Irak’taki Kandil Dağı gibi Türkiye’nin hava saldırısı yaptığı riskli bölgelerde bulundurarak, hayatlarını riske atıyor.

Çocukları kullanmak savaş suçu

Uluslararası hukuka göre; HPG ve YBŞ gibi devlet dışı silahlı grupların, herhangi bir durumda, 18 yaşın altındaki çocukları, “gönüllü” olsalar bile, kullanmaları yasak. 15 yaşın altındaki çocukları kullanmak ise savaş suçu teşkil ediyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü, HPG’nin çocukları kullanmasına ilişkin dokuz vaka rapor etti; bunların dördünde çocuklar HPG’den ayrılmış. Irak Kürdistanı’ndaki Halepçe kentinden bir Kürt çocuğun babası, oğlunun 15 yaşında okulu bıraktığını ve 2016 başında örgüte katıldığını söylüyor. Örgütün yetkilileri çocuğun bulunduğu yere dair açıklama yapmayı reddederken, çocuğun babasının İnsan Hakları İzleme Örgütü’ne gösterdiği ve HPG tarafından çekilmiş bir videoda, söz konusu çocuk üniformalı ve elinde tüfek var.

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin Halepçe’deki İnsan Hakları Komisyonu’na göre; 2013’ten beri Halepçe bölgesinden 20 erkek ve 5 kız çocuğu PKK ile bağlantılı güçlere katılmış ve örgüte katılan 38 çocuk evine geri dönmemiş.

Irak Kürdistanı’ndaki Bersive 1 kampından Ezidi bir çocuk, 2014 yılında örgüte katıldığında 14 yaşında olduğunu, Temmuz 2016’ya dek Sincar ve Suriye’de çatıştığını, bu süre zarfında örgüt içerisinde birçok çocuk gördüğünü ve hatta 16 yaşında bir çocuğun Batı Sincar’da çatışırken bacağından vurulduğunu söylüyor. Örgüte konuşan çocuk, “18 yaşın altındakilerin savaşamayacağına dair bir kural vardı ama savaşçılar kuralları umursamıyor” diyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün rapor ettiği 20 vakanın 10’unda araştırmacılar çocuklarla görüşmüş. YBŞ üyesi olan üniformalı askerler içerisinde dört kişinin 18 yaşın altında olduğu, bunlardan birinin ise 14 yaşında olduğu iki yıl önce gönüllü olarak örgüte katılmış olduğu belirtiliyor.

Güvenlik güçleri, çocuklara “istismar mağduru” olarak muamele etmeli

Öte yandan, PKK’ya bağlı güçlere katılmasından şüphe duyulan çocuklar Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin güvenlik güçleri tarafından tutuklanıyor ve genellikle kötü muameleye uğruyor. Sincar Bölgesi’ndeki kışlalarda kullanılan bir çocuk, YBŞ’ye 15 yaşında, IŞİD’in Ağustos 2014’te Sincar’daki Ezidilere yönelik katliamından sonra katıldığını ve Irak Kürdistanı’ndaki Ezidi kampına ailesini görmek için gittiğinde Irak güvenlik güçleri tarafından tutuklanıp dövüldüğünü anlatıyor.

Ancak 1997 Paris Prensipleri’nde belirtilen çocuk askerlere ilişkin uluslararası normlara göre; Kürdistan Bölgesel Yönetimi yetkililerinin, silahlı örgüte dahlinden şüphelenilen çocuklara suçlu değil istismar mağduru olarak muamele etmeleri gerekiyor. Aynı zamanda, yetkililer, şüpheli çocukların ailelerini de cezalandırmamalı.

Konuyla ilgili açıklama yapan, İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün çocuk hakları direktörü Zama Coursen-Neff, “PKK, çocukların asker olarak alınması ve kullanılmasını, derhal ve kesin bir şekilde iptal etmeli. Aynı zamanda söz konusu silahlı grupların liderleri, 15 yaşın altındaki çocukların askere alınması ve kullanılmasının savaş suçu olduğunu bilmeliler” dedi ve ekledi: “Çocuklar, askeri amaçlar için kullanılmak yerine aileleriyle olmalı ve okula gitmeli.”

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.