Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) Genel Sekreteri Celal Talabani 84 yaşında Berlin’de hayatını kaybetti. Talabani en son Temmuz’da İran’ın başkenti Tahran’a ziyarette bulunmuştu. Haber ajansları tarafından Talabani’nin bugün komaya girdiği ve tedavi altına alındığı belirtilmişti.
Celal Talabani 18 Aralık 2012 tarihinde felç geçirmiş ve sonunda komada olduğu rapor edilerek Bağdat’ta yoğun bakıma alınmıştı. 20 Aralık tarihinde tedavi için Almanya’ya giden Celal Talabani 19 Temmuz 2014 tarihinde tedavisinin ardından 18 ay sonra Irak’a geri dönmüştü.
Celal Talabani kimdir?
1933’te Süleymaniye’de doğan Talabani, 14 yaşında Kürdistan Demokratik Partisi’ne (KDP) katılmıştır. Siyasi kariyerine 1950’lerin başında KDP’nin öğrenci birliği lideri olarak başlayan Talabani, kısa zamanda parti kademelerinde yükseldi. Talabani, hukuk eğitimi almasına rağmen, siyasi olarak aktif olması sebebiyle cezalandırıldığı için mezun olamadı.
Talabani, Irak merkezi yönetimine karşı mücadelede aktif bir şekilde yer aldı. 1961’de Kasım hükümetine karşı Kürt ayaklanmasına katıldı. 1963’te Kasım’ı deviren darbeden sonra kurulan Abdülselim Arif’in hükümetiyle yapılan görüşmelerde Kürt delegasyonuna liderlik etti.
1975’te Mustafa Barzani ile arasındaki görüş ayrılıkları netleşmeye başlayan Talabani, parti ideologu İbrahim Ahmet önderliğindeki KDP içindeki bölünmelerden birine katıldı.1966’da bu grup, merkezi hükümet ile anlaşmış ve KDP’ye karşı askeri bir darbe düzenledi. Mart 1970’de bu sefer KDP ve hükümet anlaşınca, grup dağıldı.
1975’te Kürdistan Yutseverler Birliği’ni (KYB) kuran Talabani, bir yıl sonra hükümete karşı silahlı eyleme başladı. 1988’de Irak hükümeti kimyasal silah kullanmasıyla KYB’nin ağır bir yenilgi almasının ardından, Talabani Kuzey Irak’ı terketmek zorunda kalarak İran’a sığındı.
1991 Körfez savaşı ve Kuzey Irak’taki Kürtlerin merkeze karşı ayaklanmalarıyla Talabani’nin siyasi hayatında yeni bir dönem başlattı. Kuzey Irak’ta Batılı devletlerin müdahalesi ile güvenli bölgelerin kurulmasının ardından KDP ve KYB arasında kısa süren bir balayı dönemi başladı ve Kuzey Irak’ta 1992 yılında yapılan seçimlerle KYB-KDP ortak 
yönetimi kuruldu. İki parti arasındaki görüş ayrılıkları sebebiyle 1994’te çatışmalar yeniden başladı ve ABD ve İngiltere’nin girişimiyle iki parti arasında yapılan görüşmeler sonucunda 1998’de Washington’da barış anlaşması imzalanmıştır. Bu anlaşma, 4 Ekim 2002’de yenilendi.
Celal Talabani, Saddam’ın devrilmesinin ardından Irak Geçici Hükümet Konseyi üyesi olarak atandı. Saddam Hüseyin sonrasında hazırlanan Irak’ın geçici anayasası müzakerelerinde kilit bir isim olan Celal Talabani, Ocak 2005’te geçici devlet başkanlığı görevine getirildi. Ertesi yıl ise, ikinci dönem için yeniden seçildi ve Irak’ın yeni anayasasına göre seçimle işbaşına gelen ilk cumhurbaşkanı oldu.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
