ABD Başkanı Donald Trump’ın geçtiğimiz hafta Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma kararı sonrası Türkiye ve dünyadan tepkiler gelmeye devam ediyor. Türkiye, Mısır, İran, Bangladeş, Afganistan, Ürdün, Filistin, Fransa, Suriye, Mısır, Irak ve Malezya’da gerçekleşen eylemlerde insanlar Trump’ın kararını protesto ettiler.
Ortadoğu özelinde ise Trump’ın Kudüs kararına en sert tepki Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan dün Sivas’ta yapılan toplu açılış töreninde İsrail devleti ile ilgili “İsrail işgalci bir devlettir, İsrail bir terör devletidir” dedi. İsrail ile ilgili sert sözlerini sürdüren Cumhurbaşkanı “Kudüs’ü çocuk katillerine bırakmayacağız, ya elimizle ya dilimizle mücadele edeceğiz” diyerek devam etti.
Yenikapı’da ‘Kudüs İslamındır’ mitingi
Öte yandan, Saadet Partisi’nin (SP) çağrısıyla dün Yenikapı miting alanında ‘Kudüs İslamındır’ mitingi gerçekleştirildi. Mitingde konuşan SP lideri Temel Karamollaoğlu burada, “küresel intifadanın meşalesini yakıyoruz” dedi. Karamollaoğlu’nun konuşması öncesi ve sonrasında sloganlar atıldı. Sloganlar arasında ‘Hamas’a selam, direnişe devam’, ‘Oluk oluk kan aksa, kurtulacak El-Aksa’ dikkat çekti. Mollaoğlu, Kudüs ve El-Aksa’nın sadece bir İsrail-Arap meselesi olmadığını, bunun bütün İslam aleminin bir sorunu olduğunu belirtti.
Ayrıca, sosyal medyada #Kudüsİslamındır, #Kudüsiçinyenikapıya ve #Kudüskırmızıçizgimizdir hashtagleri bir çok kişi tarafından paylaşıldı.
Macron-Netanyahu görüşmesi
Öte yandan, dün Paris’te Elysée Sarayı’nda Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu arasında bir görüşme gerçekleştirildi. Fransız kaynaklara göre, görüşme Kudüs kararından çok önce planlanmıştı. Trump’ın kararı ve Netanyahu’nun gelişi Paris’te yaklaşık 400, Lyon’da ise 300 kişi tarafından protesto edildi. Macron-Netanyahu görüşmesi sonrası yapılan basın toplantısında Macron, Trump’ın kararının uluslararası hukuka ve barış ortamına ters düştüğünü ifade etti.
Macron ayrıca John Lennon’un şarkı sözlerine referansla barışa bir şans verin (Give Peace a Chance) diyerek devam etti. Macron İsrailli liderden Filistinliler’e karşı barışçıl, cesur adımlar atmasını da talep etti. Öte yandan Macron, İsrail’in ve İsrailliler’in güvenliğini tehlikeye atan herhangi bir adımın Fransa tarafından kabul edilmeyeceğini ve iki ülkenin dostluğunun derin ve samimi olduğunun altını çizdi.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Toplantıyı takip edenler Macron’un gergin olduğunu ve konuşmasında ihtiyatkar davrandığını belirttiler. Her ne kadar Fransa, Macron ile birlikte çatışmalı süreçlerde arabulucu rol üstlenmeye başlamasına rağmen, Macron’un İsrail-Filistin çatışmasında Fransız kamuoyu için de tuzak barındırdığı için daha ihtiyatlı davrandığı belirtiliyor.
Görüşmenin diğer tarafı Benjamin Netanyahu ise Fransa’ya gelmeden önce Kudüs konusunda bazı Avrupalı liderlerin ikiyüzlü ve çifte-standart ile davrandığını belirtmişti. Basın toplantısı esnasında Macron’un barışa bir şans verin sözlerine karşın, Netanyahu; Kudüs’ün 3000 yıldır Yahudiler’in başkenti olduğunu belirtti. Filistinliler’in Kudüs’ü başkent olarak tanımaları durumunda barış konusunda gelişme sağlanabileceğini belirtti.
Netanyahu’dan Erdoğan’a cevap
Netanyahu’ya görüşme esnasında, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözleri hatırlatıldığında ise şu şekilde cevap verdi: “Kendi ülkesinde Kürt köylerini bombalayan, gazetecileri hapse atan, uluslararası yaptırımların etrafından dolaşarak İran’a yardımcı olan, Gazze’deki teröristlere yardım eden birinden ahlak dersi alacak değilim.”
Arap Birliği ve Birleşmiş Milletler’in tepkileri
Cumartesi akşamı Kahire’de toplanan Arap Birliği ülkelerinin dışişleri bakanları Trump’ın kararını değerlendirdiler. Toplantı sonrası yapılan açıklamada Trump’ın kararı en güçlü şekilde kınanmaktadır denildi. Ancak Lübnan Dışişleri Bakanı’nın ABD’ye karşı finansal ve siyasal yaptırım talebi konusunda üyelerin tamamı bir anlaşmaya varamadı.
Öte yandan, Filistin Dışişleri Bakanı Riyad Al-Maliki Doğu Kudüs’ün Filistin’in başkenti olarak tanınması talebini öne sürse de bu konuda da anlaşma sağlanamadı. Kaynaklara göre, Arap Birliği’nin ve Arap ülkelerinin siyasi konumlanışları ile birlikte değerlendirildiğinde, Erdoğan’ın sert tavrı onu Ortadoğu’da yeniden yeniden öne geçirebilir.
Son olarak Birleşmiş Miller’de ABD’nin hiç bu kadar yalnız kalmadığı görüşü ağır basıyor. Güvenlik Konseyi üyeleri ABD’den ayrı bir konum alarak, ABD’nin kararının barış ortamını tesis etmeyeceğini belirttiler ve kararı kabullenmediğini ifade ettiler.
