Donald Trump dün, Dışişleri Bakanı Rex Tillerson’u görevden alıp, insan hakları grupları tarafından işkenceyi savundukları için eleştirilen iki kişiyi –CIA Başkanı Mike Pompeo ile yardımcısı Gina Haspel- terfi ettirerek ABD diplomasisini sıkı bir çalkaladı.
İşinden olduğunu Başkan Trump’ın Twitter paylaşımından öğrendiği söylenen Tillerson, kısa veda konuşmasında 31 Mart’ta Pompeo’ya görevi teslim edene dek “yumuşak bir geçiş dönemi” yaşanması için elinden geleni yapacağını belirtti; teşekkür ettiği isimler arasında Trump’ı saymadı. İkilinin İran, Rusya ve Kuzey Kore başta pek çok konularda fikir ayrılığı yaşadığı sır değildi, hatta Tillerson’ın Trump için “moron” dediğine dair haberlerin çıkması ardından selefinin Pompeo olacağı da konuşulmuştu. Nitekim Trump da yeni atamayı Twitter’dan duyururken “CIA Başkanı Mike Pompeo, yeni dışişleri bakanımız olacak. Harika bir iş çıkaracak!” diye yazmıştı.
Yeni Dışişleri Bakanı Pompeo İran konusunda şahin kanattan
CIA Başkanı Pompeo, Trump ile benzer dünya görüşlerini paylaşan, belki daha da önemlisi Trump’la yakınlık kurabilmiş biri. Cumhuriyetçi Parti içerisindeki muhafazakar Çay Partisi hareketinden gelen eski asker ve eski Kongre üyesi Pompeo, işkenceyi savunup, kürtaj hakkına karşı çıkıyor. Eski ABD Başkanı Barack Obama’nın Guantanamo Üssü’nü kapatma planına da, İran’la yaptığı nükleer anlaşmaya da karşı çıkan Mike Pompeo, 15 Temmuz darbe girişiminin ertesi günü Twitter’da Türkiye’yi “totaliter İslamcı diktatörlük” olarak tanımlamıştı. Daha sonra bu paylaşımını silip Twitter hesabını kapatan Pompeo, CIA Başkanı olarak ilk yurtdışı seyahatini ise geçen yıl Şubat ayında Türkiye’ye yapmıştı. 54 yaşındaki müstakbel dışişleri bakanının göreve gelmesiyle, ABD’nin İran’a karşı tutumunu daha da sertleştirmesi bekleniyor. İran konusunda şahin olduğu bilinen Pompeo’nun, Trump’tan farklı olarak Rusya ve lideri Vladimir Putin’i tehlikeli bir hasım olarak gördüğü söyleniyor.
CIA’in müstakbel ilk kadın başkanı, selefi gibi işkence yanlısı
Pompeo’nun dışişleri bakanı olmasıyla boşalan koltuğu, yardımcısı Gina Haspel CIA’in ilk kadın başkanı olarak devralacak. Tıpkı halefi gibi işkenceyi savunuyor. Boğulma hissi veren su işkencesinin “hayati bilgilerin elde edilmesi için” kullanılabileceğini savunduğu için insan hakları kuruluşları ABD Senatosu’na, Pompeo’nun CIA Başkanlığı’nı onaylamama çağrısı yapmıştı. Şimdi bu çağrıyı Gina Haspel için tekrarlıyorlar. Zira Haspel bu işkenceyi Tayland’daki gizli bir hapishanede bizzat uygulamakla suçlanıyor.
