Türkiye, Rusya ve İran liderleri bugün Ankara’da Suriye’deki durumu konuşmak üzere biraraya geliyorlar. Üçlü zirvenin ilki Kasım ayında Rusya’nın Soçi kentinde düzenlenmiş, ertesinde üç ülkenin – Suriye’de kimi zaman birbirlerininkiyle de çelişen farklı çıkarları olmasına rağmen- bölgedeki Amerikan nüfuzuna karşı dayanışma ve işbirliğinin arttığı gözlenmişti. Şimdi; bu ikinci zirve öncesinde ABD Başkanı Donald Trump’ın Suriye’den “çok da uzak olmayan bir gelecekte” çekileceklerine dair açıklaması göz önüne alındığında, Erdoğan, Putin ve Ruhani’nin, böyle bir olasılığı da hesaba katarak Suriye’deki nüfuz alanlarını yeniden örgütlemeleri beklenebilir.
ABD gidici mi kalıcı mı?
Ancak Başkan Trump’ın “Suriye’deki askerleri geri getirmeyi” arzulaması, bu adımın atılacağı anlamına da gelmiyor. Nitekim, Amerikan yönetimi içinde herkes Trump ile aynı fikirde değil. Amerikan Merkez Komutanlığı’ndan General Joe Votel, ABD’nin IŞİD’den kurtarılan bölgelerin istikrara kavuşması için bölgede daha uzun süreli bir rolü olması gerektiğini söylerken, ABD’nin IŞİD ile Mücadele Özel Temsilcisi Brett McGurk de, IŞİD ile mücadele olarak tanımladığı Suriye’deki görevlerini henüz bitirmediklerini ve tamamlayana dek kalacaklarını vurguladı .
Menbiç gündemi
Türkiye, ABD’nin IŞİD ile mücadele için Suriye’de ortak seçtiği YPG’yi, Özgür Suriye Ordusu ile ortak yürütttüğü iki ay süren operasyonla 18 Mart’ta, Afrin’den çıkardı. Cumhurbaşkanı Erdoğan operasyonların YPG’nin ABD ile beraber kontrolünde tuttuğu Menbiç hatta Kamışlı’ya kadar uzanabileceğini söylüyor. Ankara’daki üçlü zirvede, Türkiye’nin bu planlarının da masaya yatırılması şaşırtıcı olmaz.
Resmi gündem “çatışmasızlık” bölgeleri
Zirve ile ilgili Reuters’a demeç veren Türk yetkililer, liderlerin ülkedeki“çatışmasızlık bölgeleri”ne odaklanacaklarını belirtiyor. Söz konusu bölgeler, 2016 yılının son günlerinde Rusya’nın inisiyatifi ile başlatılan ateşkes sürecinin izlenmesi için Astana görüşmelerinde karara bağlanmıştı.
Türkiye, İran ve Rusya’nın garantör ülkeler olarak gözlemci bulundurmayı taahhüt ettiği “çatışmasızlık bölgeleri” Suriye devletine bağlı güçler ile silahlı gruplar arasındaki çatışmaların en yoğun olduğu yerlerde, İdlib, Humus, Doğu Guta ve Deraa’da tesis edilmişti. Türk Silahlı Kuvvetleri, dün, Türkiye’nin sorumluluğundaki İdlib’de sekizinci gözlem noktasını kurduğunu duyurmuştu.
