Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Dünyada geçen hafta ne oldu? (26 Haziran-1 Temmuz 2018): AB’nin yeni sığınmacı anlaşması, John Bolton’un Rusya temasları, İran’ın uranyum geliştirme kararı

Geçen haftanın gün gün öne çıkan başlıkları

1 Temmuz 2018

  • ABD Başkanı Donald Trump’ın Amerika’nın ithal ettiği çelik ve alüminyuma mayıs ayında gümrük vergisi koyma kararına karşı dengeleyici gümrük tarifeleri getirme kararı alan Kanada 12,6 milyar dolar değerinde ABD ürününe gümrük vergisi uygulamaya başladı. 
  • İsrail Ordusu tarafından ülkenin Suriye sınırındaki askeri varlığının arttırılacağı; Suriye hükümetinin ve Rusya’nın ülkenin güneyinde artan operasyonlarından kaçanlar için insani yardım çalışmalarının yapılacağı belirtildi. Açıklamaya göre insani yardımın sürdürüleceği fakat geniş çaplı bir mülteci akınının kabul edilmeyeceği kaydedildi.
  • Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Guterres, Suriye’de tüm askeri operasyonların acilen durdurulması çağrısında bulundu.
  • İran, OPEC ülkelerine petrol üretimini bir milyon varil arttırmayı kabul etmelerinin ardından tek taraflı önlemler almaktan kaçınmaları çağrısı yaptı. 
  • Almanya Başbakanı Angela Merkel’in Avrupa Birliği’nin 14 ülkesiyle vardığı sığınmacılara ilişkin anlaşma, koalisyon ortağı CSU lideri İçişleri Bakanı Horst Seehofer’ı tatmin etmedi. CSU Parti yönetimi toplantısında konuşan Seehofer, anlaşmada sınırdaki sığınmacıların geri gönderilmesine yönelik bir seçenek görmediğini ifade etti. 
  • Merkel’in Almanya’dan sığınmacıların ilk kayıt altına alındığı ülkeye gönderileceğine dair 14 ülkeyle anlaşma yapıldığı açıklamasına Macaristan’dan yalanlama geldi. Macaristan Başbakanlık ofisi, Almanya ile herhangi bir mutabakatın olmadığını duyurdu.
  • Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirliklerinden oluşan koalisyon güçleri, Yemen’in Hudeyde kentine yönelik yürüttükleri operasyonu 1 hafta süreyle askıya aldı. Kararın BM Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths’in soruna siyasi çözüm bulma girişimine şans vermek için alındığı kaydedildi. 
  • Meksika’da 6 yılda bir yapılan Devlet Başkanlığı, Senato ve Temsilciler Meclisi seçimleri için bugün sandığa gidiliyor. Ülkede yakın tarihin en kanlı siyasi seçim kampanyası yaşandı; aday kayıtlarının başladığı Eylül ayından bu yana 136 politikacı yaşamını yitirdi.

Screen Shot 2018-07-02 at 17.36.47

30 Haziran 2018

  • ABD Başkanı Trump, İran ve Venezüela’dan petrol ithalatının kısıtlandırılmasına yönelik talebi ile piyasada doğacak kaynak açığının Suudi Arabistan tarafından kapatılacağını, bu yönde Kral Selman’dan günlük petrol üretimini 2 milyon varil arttırmak üzerine söz aldığını açıkladı. 
  • ABD istihbaratı, Kuzey Kore’nin geçen aylarda gizli sahalarda nükleer silah yakıtı üretimini arttırdığı iddiasında bulundu.
  • İran’ın dini lider Ayetullah Ali Hamaney, ABD’nin ekonomik baskılarla İran halkı ile İran yönetimini karşı karşıya getirmek istediğini belirtti.
  • Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, çok kutuplu Batı-sonrası yeni bir dünya düzeninin ortaya çıkmakta olduğunu ve Batı’nın bu süreci tersine çevirmekte başarıya ulaşamayacağını söyledi.
  • ABD Merkez Bankası FED’in, finansal sistemin sağlamlığını ölçmek amacıyla 2010’dan bu yana her yıl yapılan stres testini geçemeyen tek banka Alman Deutsche Bank’in ABD iştiraki oldu. 
  • ABD’de yüz binlerce kişi, ülkeye yasa dışı yollardan giren göçmenlerin çocuklarını ailelerinden ayıran uygulama nedeniyle Başkanı Trump’ı protesto etti. Son bir haftada 17 eyalette savcılar tarafından uygulamanın temel insan haklarına aykırı olması gerekçesiyle yönetime dava açıldı.
  • Irak sınır koruma güçlerinin Suriye sınırının tamamında denetimi sağladığı bildirildi.
  • Suriye’nin Dera ilinde kapsamlı bir ateşkesin sağlanması için toplanan Rus ve askeri muhalif heyetleri, görüşmede bir sonuca varamadı.
  • Malezya’da, eski Başbakan Necip Rezak’ın mensubu olduğu Birleşik Malay Ulusal Partisi üyeleri başta olmak üzere 900’den fazla kişinin banka hesabı donduruldu.

Screen Shot 2018-07-02 at 17.39.57

29 Haziran 2018

  • Üst düzey Beyaz Saray yetkilileri ile kapalı toplantıda konuşan ABD Başkanı Trump’ın ülkesini Dünya Ticaret Örgütü’nden (DTÖ) çekmek istediği iddia edildi. Hazine Bakanı Mnuchin ise, Trump’ın ABD’yi DTÖ’den çekmek istediği yönündeki açıklamaların ‘abartılı’ olduğunu söyledi
  • ABD, 70 yıl aradan sonra Güney Kore’nin başkent Seul’daki askeri varlığını sonlandırdı. ABD askerleri, yapımı 10 yıl süren ve 11 milyar dolara mal olan Pyeongtaek kentindeki üste kaydırıldı.
  • ABD’nin uygulamaya koyduğu ek gümrük vergisi kararlarına bir misilleme de Kanada’dan geldi. Kanada’nın açıkladığı ve 1 Temmuz’da yürürlüğe girecek vergi paketi ABD ürünlerine 16,6 milyar dolar ilave vergi getiriyor.
  • Temmuz ayında Brüksel’de gerçekleşecek olan NATO zirvesi öncesinde konuşan ABD Başkanı Trump, Almanya ve diğer Avrupalı müttefiklerinin askeri harcamalarını arttırılmaları için çağrısını yineledi.
  • Avrupa Birliği (AB) üyesi 28 ülke liderinin Belçika’nın başkenti Brüksel’de gerçekleştirdiği zirvede göçmen başvurularının değerlendirilmesi için ortak merkezlerin kurulmasına karar verildi. Zirve sonrası konuşan İtalya Başbakanı Conte, anlaşmanın açıklanmasının ardından “Artık İtalya yalnız değil. Memnunuz” dedi. Ancak, merkezlerin nerede kurulacağı konusunda belirsizlik devam ediyor.
  • Almanya Şansölyesi Merkel, Brüksel’de gerçekleştirdiği ikili görüşmelerde daha önce Yunanistan ve İspanya’ya kayıt yaptırmış sığınmacıların, geri gönderilmesi için Yunanistan ve İspanya ile anlaşmaya vardığını açıkladı.
  • Gazze sınır hattında düzenlenen protesto gösterilerinde İsrail askerlerinin açtığı ateş sonucunda iki Filistinli hayatını kaybetti.
  • Libya sahil güvenlik kuvvetleri tarafından yapılan açıklamada, sığınmacıları taşıyan geminin Libya açıklarında batması sonucunda en az 100 kişinin hayatını kaybettiği belirtildi.

Screen Shot 2018-07-02 at 17.42.12

28 Haziran 2018

  • Kremlin, Rusya Devlet Başkanı Putin ile ABD Devlet Başkanı Trump’ın 16 Temmuz’da Helsinki’de görüşeceğini açıkladı. Trump zirveye 11-12 Temmuz’da yapılacak NATO zirvesine katıldıktan sonra 13 Temmuz’da gerçekleşecek Londra ziyareti sonrasında katılacak.
  • AB üyesi 28 ülke lideri, sığınmacı sorunu, ABD ile ilişkiler, güvenlik iş birliği, Brexit ve ekonomi gibi konuları görüşmek için bir araya geldi.
  • Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier, hükümet ortakları CDU ile CSU arasında süren sığınmacı krizinin kendisini endişelendirdiğini söyledi.
  • Rusya Devlet Başkanı Putin, son birkaç gün içerisinde 1140 askeri personel ve 13 savaş uçağının Suriye’den çekildiğini söyledi.
  • Suriye’deki çimento tesislerinin açık kalabilmesi için, silahlı örgütlere ödeme yaptığını geçen sene itiraf eden ve savcılar tarafından IŞİD’i finanse etmekle suçlanan Fransız çimento firması Lafarge hakkında “insanlığa karşı işlenen suçlara ortak olmak” suçlamasıyla dava açıldı.
  • Güney Sudan’da 4 yıldır süren iç savaşı sonlandırmak için Sudan’ın başkenti Hartum’da görüşen taraflar arasında anlaşmaya varıldı. 72 saat için ateşkesin başlaması bekleniyor.
  • İngiliz Kraliyet ailesinde taht sırasında ikinci sırasında bulunan Prens William, Ortadoğu turu kapsamında ziyaret ettiği Filistin’de, Devlet Başkanı Abbas’la görüştü. William Filistin’e resmi ziyaretle giden ilk Kraliyet ailesi üyesi oldu.
  • ABD Yüksek Mahkemesi’nin 9 üyesinden biri olan Anthony Kennedy 31 Temmuz itibarıyla emekliliğe ayrılacağını açıkladı.

Screen Shot 2018-07-02 at 17.43.53

27 Haziran 2018

  • ABD Başkanı Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Bolton, Rusya’nın başkenti Moskova’ya gerçekleştirdiği ziyarette Rusya Devlet Başkanı Putin ve Dışişleri Bakanı Lavrov ile görüştü. Görüşmelerde ikili ilişkilerin güçlendirilmesi için fikir birliğine varılırken, temmuz ayı içerisinde Trump-Putin zirvesinin gerçekleşebileceği ifade edildi.
  • ABD Başkanı Trump, daha önce Çin’e karşı uygulamaya başladığı yabancı yatırım sınırlamaları kararından geri adım attı. Trump, kararı başkanlık yetkilerini kullanarak yürürlüğe sokmak yerine Kongre’nin alacağı karara saygı göstereceğini söyledi.
  • Avrupa Birliği’nin 28 lideri yarın Brüksel’de toplanacak. Liderlerin gündeminde mültecilerin durumu, Brexit süreci, Euro bölgesi reform süreci, ABD ile yaşanan ticaret gerilimi ve güvenlik iş birliği konularının olması bekleniyor. Öte yandan, Avrupa Birliği tarafından yapılan açıklamada, aday ülkeler Makedonya ve Arnavutluk’un katılım müzakere sürecinin Haziran 2019’da başlayacağı duyuruldu.
  • İran’da çok sayıda milletvekili tarafından Cumhurbaşkanı Ruhani’ye hitaben yazılan açık mektupta, ekonomideki olumsuzluklardan sorumlu yetkililerin görevden alınmaması halinde meclisin devreye gireceği belirtildi.
  • İran Atom Ajansı tarafından yapılan açıklamada, nükleer anlaşmanın hayata geçmesiyle beraber kapatılan uranyum geliştirme tesisinin tekrar açıldığı duyuruldu. Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Ruhani Fransız, Alman ve İngiliz mevkidaşlarına yazdığı mektupta nükleer anlaşmanın kurtarılması için zamanın tükenmekte olduğunu söylemişti.
  • ABD Savunma Bakanı Mattis’in Pekin ziyareti sırasında konuşan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, “Atalarımız tarafından bize bırakılan toprakların en ufak parçasından dahi vazgeçmeyeceğiz” dedi. Taraflar Güney Çin Denizi’nin Çin tarafından silahlandırılması sebebiyle gerilim yaşıyor.
  • Otoriteler tarafından Dünya Kupası’nın favorisi olarak gösterilen Almanya, Güney Kore’ye 2-0 kaybettiği maç sonrasında kupadan elendi.

Screen Shot 2018-07-02 at 17.45.35

26 Haziran 2018

  • AB ile Çin arasında ikili yatırım anlaşması görüşmelerine başlandı. Yetkililer, tarafların çok taraflı ticaret sisteminin devamını savunduğunu ve bu yönde görüşmelerin devam edeceğini açıkladı.
  • Trump’ın gümrük vergisi kararı sonrasında ABD’de bulunan çok sayıda enerji firmasının daha önce yapmayı planladığı çok sayıda LNG anlaşmasının iptaline yol açabileceği açıklandı.
  • İtalya Başbakanı Conte ile Fransa Devlet Başkanı Macron, pazartesi günü basından uzak bir şekilde gerçekleşen görüşmede göçmen krizini konuştu.
  • AB’nin ABD’ye misilleme olarak duyurduğu gümrük vergisi kararı sonrasında üretimini ABD’de ancak satışlarını AB’de yapan Harley Davidson firması üretimini AB’ye taşıyabileceğini açıkladı. Trump bu açıklamaya sert tepki göstererek Harley Davidson’ın tarihte görülmemiş bir vergiyle karşılaşacağını söyledi.
  • Makedonya Devlet Başkanı İvanov, Yunanistan ile Makedonya arasında varılan isim anlaşmasına ilişkin kararnameyi imzalamayacağını açıkladı.
  • IMF Başkanı Lagarde, dünyada artan ticaret gerginliğine dikkat çekerek “ABD’nin gümrük vergileri ve diğer ülkelerin karşı önlemleri asabımızı bozuyor” dedi.
  • Çin Merkez Bankası bankalar için zorunlu karşılık oranlarını indirerek piyasaya ilave 108 milyar dolar değerinde likidite sağladı.

Screen Shot 2018-07-02 at 17.48.06

BU HAFTANIN GÜNDEMİ

Bu hafta gözler Almanya’nın göçmen krizi, küresel ticaret gerginliği ve Brexit üzerinde olacak. İşte son bir hafta boyunca dünyada öne çıkan başlıklar:

Almanya’da Göçmen Krizi

Geçtiğimiz hafta içinde Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin göçmen krizi konusunda attıkları adımlara karşın, Almanya’da hükümet krizi derinleşiyor. İçişleri Bakanı Horst Seehofer, Şansölyesi Angela Merkel ile yaşadığı anlaşmazlık sebebiyle istifa kararı aldı. Almanya’da derinleşen hükümet krizi ve AB’ye yansımaları hafta boyunca takip edilecek.

NATO Zirvesi

Önümüzdeki hafta gerçekleşecek NATO Zirvesi öncesi ABD ile AB ülkeleri arasında gerilim devam ediyor. Zirve öncesi açıklama yapan ABD Başkanı Donald Trump, AB ülkelerinin savunma harcamalarının milli gelirlerine oranının %2’nin altında olmasını bir kez daha eleştirdi ve NATO’nun gerekliliğini tartışmaya açtı. Zirve öncesi karşılıklı açıklamaların bu hafta boyunca devam etmesi bekleniyor.

Ticaret Gerginliği

ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergisi kararları sonrasında dünyada başlayan ticaret gerilimi devam ediyor. Kanada ABD’ye misilleme olarak açıkladığı gümrük vergisi kararlarını uygulamaya başlarken, AB’nin ise bu hafta içinde başlayacağı açıklandı. Trump’ın ise Dünya Ticaret Örgütünün faaliyetlerini sonlandırmak için rapor hazırlattığı belirtiliyor. Dünyada artan ticaret gerilimini takip edeceğiz.

Brexit

Perşembe ve Cuma günü gerçekleşen AB Zirvesinin gündem maddelerinden bir tanesi olan Brexit bu hafta da İngiltere’de tartışılacak. Başbakan Theresa May’in ülkesinin gümrük birliği, ortak pazar ve İrlanda sınırı konusunda katı tutumunda yumuşamaya gitmesi beklenirken, kabine içinde katı AB karşıtı tavır alan ve Dışişleri Bakanı Boris Johnson’ın aralarında bulunduğu yetkililerin nasıl tepki vereceği merak konusu. İngiltere’nin 29 Mart 2019 tarihinde AB’den ayrılması planlanıyor.

İran Krizi

ABD’nin yaptırımları sonrasında destek arayışını sürdüren İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, bu hafta iki günlük İsviçre ziyareti gerçekleştirecek. Bu ziyaretle beraber, Ruhani, İran ile İsviçre arasındaki ikili ilişkileri güçlendirmeyi amaçlıyor.

Macron’un Afrika Turu

Fransa Devlet Başkanı Macron, önce 31. Afrika Birliği Zirvesinde konuşmak üzere Moritanya’ya ardındansa ikili temaslarda bulunmak üzere Nijerya’ya gidiyor. Macron’un Afrika’da vereceği mesajlar takip edilecek.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.