ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, 16 Temmuz’da
Finlandiya’nın başkenti Helsinki’de başbaşa görüşecekleri açıklandı. CBS televizyonuna
mülakat veren ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, toplantının “sadece ikisi arasında” yapılacağını ve Suriye meselesini enine boyuna ele alacaklarını söyledi. Bolton, iki liderin İran’a bağlı askeri güçlerin Suriye’den çıkarılması konusunda anlaşması olasılığından da bahsetti: “İran güçlerinin Suriye’den çıkarılıp İran’a dönmelerine yardım edilmesi konusunda geniş bir müzakere olasılığı var ki, bu da Rusya ile anlaşmaya doğru önemli bir adım olacaktır.” Bolton, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın iktidarda kalıp kalmamasının da önemli olmadığını söyledi: “Esad’ın stratejik bir mesele
olduğu kanaatinde değilim. Esas stratejik mesele İran. Üstelik sadeec nükleer silah
programları değil; uluslararası terörizme verdikleri büyük destek ve Ortadoğu’daki konvansiyonel güçleri.”
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Bolton, Başkan Trump’ın İran’la nükleer anlaşmadan çekilme kararının ve yeniden yürülüğe giren yaptırımların Tahran’ın hem nükleer program
hem de Ortadoğu’daki askeri varlığıyla ilgili karar alma süreçlerine etki etmeye başladığını da ileri sürdü. Nitekim Başkan Trump da İran’da düzenlenen son protesto gösterileriyle ilgili memnuniyet ifade etmiş, “Baksanıza İran’da olanlara. İran farklı bir yer. İran artık Akdeniz’i düşünemiyor. Kendi dertlerine düştüler. Her tarafta nümayiş başladı” demişti. Trump, İran’a baskıyı artırmak üzere fiyatları etkileyecek şekilde Suudi Arabistan’dan petrol üretimini artırmasını isteyeceğini de belirterek, İran’la iş yapmakta ısrar edecek Avrupalı şirketlere “kesinlikle” yaptırım uygulanacağını vurgulamıştı.
CBS Bolton’ın mülakatıyla ilgili haberinde, İran’ın Suriye’den çekilmesi konusunda Rusya ile pazarlıkta Başkan Trump’ın elinde fazla koz olmadığını yazıyor. ABD’nin Suriye’de 2000’i aşkın askerinin bulunduğunu hatırlatan medya kuruluşu, Trump’ın bu askerleri zaten geri çekmek istediğini ancak ulusal güvenlik yetkililerinin buna sıcak bakmadığını kaydediyor. CBS’e görüş bildiren bir Arap diplomat ise Rusya’nın Washington’dan el Tanf’taki askeri üssü terk etmesini isteyebileceğini belirtmiş. Ancak Wall Street Journal buna da Bolton’ın karşı çıktığını yazmıştı. CBS’e bakılırsa, hem Washington’daki güvenlik çevreleri hem de ABD’nin Avrupalı müttefikleri, gergin geçmesi muhtemel bir Nato
zirvesinin ertesinde Trump ve Putin biraraya geldiği zaman, Rus liderin ittifak içindeki çatlaklardan yararlanarak mevkidaşından taviz koparmasından endişe ediyor. Ama CBS’in isim vermeden sözlerini aktardığı üst düzey bir Amerikalı yetkilinin de söylediği gibi, “Putin ile başbaşa kaldığı anda Trump’ın ne yapacağını kimse önceden kestiremez.”
