Emre Erdoğan yazdı: Balçığın ardında bir güneş var mı?
Zihin dünyamıza beş yüz yıldan beri damgasını vuran Aydınlanma düşüncesinin en önemli kusurlarından biri hepimizin aynı gerçeğe maruz kaldığımız ve bu gerçek karşısında aynı değerlendirmeleri yapmamız gerektiği sanrısı. Gökyüzünde bir güneşin parladığı bir gerçek, ancak bu durumun herkesi aynı şekilde etkilemesi ve hepimizin bundan mutluluk duyması gerektiği düşüncesi bir sanrı. Bazılarımız için güneş “altında sere […]
Levent Köker ile Hukuk ve Demokrasi (39): Nasıl düşünüyoruz, neyi amaçlıyoruz? – İdeoloji ve paradigma
Bilim, gözlemlenebilir olayları açıklamayı amaçlıyor. Açıklama ise olaylar arasında neden-sonuç (nedensellik) ilişkisi kurmak anlamına geliyor. Pozitivist anlayış, doğa bilimleri ile sosyal bilimler arasında bu açıdan bir ayrım yapmıyor. Oysa sosyal bilimler farklı. Sosyal olayların kurucu unsuru insan eylemi ve insan eylemi de insan bilincini ve iradesini içeriyor. Dolayısıyla sosyal bilimler, aslında insan eyleminin anlamını ortaya […]
Levent Köker ile Hukuk ve Demokrasi (38): Nasıl düşünüyoruz, neyi amaçlıyoruz? – Bilim ve teori üzerine bazı düşünceler
İnsan düşüncesinin bilimsel ve bilim dışı (metafizik/ideolojik) olarak nitelenmesi ve bilimsel düşünceye üstünlük atfedilmesi, kökleri 19. yüzyıla uzanan pozitivizmin en temel özelliği. Bugün de geçerliliğini bir bakıma koruyan bu yaklaşıma göre bilim, insanın dış dünyadaki olayları açıklamak amacıyla geliştirdiği, hipotetik-dedüktif (gözlemden genellemeye, genellemeden çıkarsanan hipotezlerin sınanmasına ve doğrulanan hipotezlerin sistemleştirilmesiyle varılan teorilere giden) metodla işleyen […]
Sağduyu (22): Dr. Hasan Aksakal ile Türk modernleşme düşüncesine bakış
“Sağduyu” programının 22. bölümünde yazar Tarık Çelenk, konuğu akademisyen, yazar ve yayıncı Dr. Hasan Aksakal ile Türk modernleşmesinin tarihini, öne çıkan akımları, farklı bakış açılarını ve bugün geldiğimiz noktayı konuştu.
Eksik Olan (166): Karasevdalılar
“Düşünceler kendimize anlattığımız hikayelerdir.” Bireyin gerçekliği nerede başlar nerede biter? Ölüm fikrine, kaçtığımızı sandığımızdan çok daha yakın olabilir miyiz? Eksik Olan’da bu hafta Javier Marias’ın “Karasevdalılar” adlı romanını konu aldık.
Kültür & Tarih Sohbetleri (166): Dr. Özkan Öztürk ile Osmanlı Siyasi Düşüncesinde Tasavvuf’un Tezahürleri
Meraklısına Bilim (48): Merak ve Felsefe – Nasıl merak ederiz? Prof. Dr. İlhan İnan ile söyleşi
Meraklısına Bilim‘in 48. bölümünde Koç Üniversitesi Felsefe Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlhan İnan ile merak üzerine konuştuk. Merakın soru sormak, dil ve yaratıcılıkla ilişkisini değerlendiren İnan, merak üzerine geliştirdiği “bilinmeyenin zihinsel temsili” ve “ortak merak” kavramlarını da açıkladı. İnan’ın 2012’de yazdığı, merak üzerine herhangi bir dilde yazılmış tek felsefi kitap “Merakın Felsefesi”, yakın zamanda Türkçeye çevrilecek.
Gerçek mutluluğu arayanlara öneri: Pozitif değil, “negatif düşünce”
Acı verici olmasına rağmen karamsarlık, gelecekteki “güzel, güneşli günlere” dair gerçeklikten kopuk hayaller kurmamıza yeğ tutulabilir mi? Londra City Üniversitesi örgütsel davranış profesörü André Spicer’ın The Guardian gazetesinde yayımlanan 14 Ocak 2019 tarihli yazısını kısaca paylaşıyoruz: Son yıllarda bıkıp usanmadan iyimser olmanın kısıtlarını iyice fark etmeye başlar olduk. Bizleri karamsarlığın gücünden faydalanmaya sevk eden ve gün geçtikçe büyüyen […]
Susan Sontag ile John Berger: “Bir Hikaye Anlatmak” (1983-Türkçe altyazılı)
ABD’li yazar, eleştirmen ve kuramcı Susan Sontag (1933-2004) ile İngiliz yazar ve eleştirmen John Berger (11926-2017) Voices (Sesler) adlı sanat, hayat ve düşüncenin farklı kesitlerinin tartışıldığı forum kapsamında 1983’de bir araya gelip hikaye anlatmayı iki farklı açıdan ele alıp tartıştılar.
İngiliz felsefeci Baggini: “Illuminati’nin dünyayı kontrol ettiği düşüncesi, sanıldığı kadar çılgınca değil”
İngiliz felsefeci Julian Baggini tarafından The Guardian gazetesinde kaleme alınan 14 Şubat tarihli yazıyı Türkçe çevirisiyle kısaca aktarıyoruz: Şayet Illuminati gerçekse, herhalde evrendeki en gizli olmayan topluluk olmalı. Bu topluluk kendini saklama konusunda o kadar başarısız ki, hayal gücü ve Google haricinde ek bir kaynağı olmayan birçok insan tarafından varlığı internetin her köşesinde, her gün ilan […]
Sezgin Tanrıkulu ile son düşünce özgürlüğü ihlalleri ve tutuklamalar
[soundcloud url=”https://api.soundcloud.com/tracks/281857526″ params=”color=ff5500&auto_play=false&hide_related=false&show_comments=true&show_user=true&show_reposts=false” width=”100%” height=”166″ iframe=”true” /]