Geçtiğimiz günlerde Google, ürettiği yapay zekâ programı AlphaZero’nun, hâlihazırda açık kaynak olarak erişime açık en iyi satranç programlarından birisi olan Stockfish isimli yapay zekâ ile oynadığı maçları inceleyen bir araştırma yayınladı.
Google’ın geliştirdiği yapay zeka programı AlphaZero, sadece 4 saatte satrançta ustalaştı
Bu rapora göre, AlphaZero, Stockfish’e karşı 64 beraberlik ve 36 galibiyet aldı. Aynı zamanda AlphaZero, bu başarıyı sadece dört saatlik bir çalışma sürecinden sonra aldı. Ancak bu araştırmaya satranç camiasından önemli bir itiraz geldi. Yapay zekâ konusunda araştırmalarla bilinen uluslararası satranç ustası Jose Camacho Colladas, yayınlanan rapor ile ilgili itirazlarını medium.com’da yayınladı.
Colladas yazısında, Google’ı iki temel nokta üzerinden eleştirdi. Colladas’ın eleştirdiği ilk nokta, programa ait kodların erişime açık olmaması ve dolayısıyla kullanıcıların programın zayıf yönlerini test etme şansından mahrum olması. İkincisi ise, raporda yayınlanan 10 oyunun hepsinde galip gelen AlphaZero’nun beraberliklerde nasıl bir performans gösterdiğini göremememiz. Öte yandan Colladas, daha sonra Twitter’dan yaptığı açıklamada oyunların şaibeli olduğunu düşünmediğini, sadece programın güvenilirliği hakkındaki şüphelerin giderilmesi adına daha şeffaf bir karşılaşma olmasını beklediğini de söyledi.
Bir başka satranç ustası Hikaru Nakamura ise kendisine AlphaZero sorulduğunda şunları söyledi: “Evet, araştırma gerçekten de ilgi çekici. Özellikle satranca karşı ön bilgisi olmadan kendi kendine belirli bir seviyeye gelmesi kesinlikle yepyeni bir yaklaşım. Ancak Stockfish isimli program, kişisel bilgisayarlar için yapılmış bir uygulama. Dolayısıyla Google’in ürettiği süper-bilgisayarlar karşısında pek bir şansı da yok. Eğer adil bir karşılaşma olmasını istiyorsak, Stockfish de tıpkı rakibi AlphaZero gibi bir süper-bilgisayarda yarışmalı.“
DeepMind tarafından geliştirilen AlphaZero, “açık kaynak kodlu” (open source) olmadığı için, kullanıcıların işlemleri ve sistemin nasıl çalıştığını test etme imkânı yok. Bu yüzden sitemin şeffaflığı ve test edilebilir olması AlphaZero’nun güvenilirliğini sorgulatır hâle geliyor.
AlphaZero’nun en kafa karıştırıcı sisteminin eğitim kısmı olduğu düşünülüyor. Yayınlanan makalede, AlphaZero’nun 4 saat gibi kısa bir sürede 5000TPU’luk bir işlemci gücüne sahip açık kaynak kodlu “Stockfish” programını yenerek, satrançta ustalaştığı iddia ediliyor. Normal CPU kullanılarak yapılacak bu işlem yaklaşık iki yıl sürebilir. Halihazırda gelişen işlemci teknolojileriyle programların böyle sonuçlara ulaşması normal gözüküyor. Hesaplama ve analiz gücündeki bu gelişmeler, yeni algoritmaların ortaya çıkmasına sebep oluyor ve muhtemelen bu teknolojik gelişmeler ile birlikte satranç gibi karmaşık bir oyun tamamen çözülebilir.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
AlphaZero’nun önceki satranç programlarına göre kendini kanıtlamak için yarıştığı Stockfish, günümüzde kullanılan satranç motorları içinde açık kaynak kodlu en makul programlardan biri. Top Chess Engine Competition’da (Yapay Zekâlar Arası Satranç Yarışması) Stockfish; Komodo ve Houdini’den sonra en iyi üçüncü satranç programı olarak gösteriliyor. TCEC yarışmalarında ise, her program aynı işlemciyi kullanarak test ediliyor. Ancak Stockfish, AlphaZero ile olan müsabakasında ise adil bir ortamda rekabet edemedi. Kullanılan Stockfish sürümü güncel bir sürüm olmamakla beraber PC için olan sürüm üzerinden kullanıldı. AlphaZero ise yüksek bir işlemci gücü kullanıyordu.
Raporda sadece AlphaZero’nun kazandığı 10 oyunun paylaşılması da bir başka problem olarak görülüyor. Bazı oyunların ise sadece belirli hamlelerin paylaşılması da, oyunun gidişatını görmemizi zorlaştırıyor. Elbette, AlphaZero’yu sadece kazanırken ve güçlüyken görüyoruz ve bu sayede zayıf yönleri rapora yansımıyor.
Programın kendi kendine oynayıp oynamadığı konusunda yazarın bir şüphesi yok; elbette hamleleri kendi kendine yapıyor. Bunu rapordaki verilerle de ispatlamak mümkün. Ancak, yazara göre, oyun kurallarının ve yapması gereken ortalama hamle sayısının programa daha önceden öğretilmesi iddiası çürütülebilmiş değil. Eğer ortalama hamle sayısı programa önceden öğretildiyse, bu programın kendi kendine satranç öğrenmesi tezini de zayıflatıyor.
AlphaZero’nun verilerine şüphe ile yaklaşanlar olsa da, çoğu oyuncu programla karşılaşmak ve programa karşı antrenman yapma fırsatı bulmak istiyor. Elbette AlphaZero’nun başka bir yapay zeka ile eşit şartlarda oynayacağı bir maçın sonucu, pek çok şeyi değiştirebilir.
