Geçen hafta dünyada yaşanan gelişmeler (16 Temmuz- 22 Temmuz 2018): Trump-Putin görüşmesi, Şi Cinping’in Afrika temasları, Japonya-AB Ticaret Anlaşması

Geçen hafta gün gün öne çıkan başlıklar:

16 Temmuz

ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Helsinki’de bir araya geldi. Zirvede, askeri ve ticari konuların yanı sıra Rusya’nın ABD seçimlerine müdahale ettiği iddiaları da masaya yatırıldı.

İngiltere Başbakanı Theresa May, çıkarlarını ve değerlerini zayıflatmaya yönelik gayretleri sürdüğü sürece Rusya’ya karşı katı tutumlarından vazgeçmemeleri gerektiğini ifade etti.

ABD Dışişleri Bakanlığı yetkililerince yapılan açıklamada, Türkiye’nin Rusya’dan alacağı S-400 hava savunma sistemi yerine ülkeye Patriot füze savunma sisteminin satılması için Türk hükümetiyle müzakere yapıldığı belirtildi.

ABD çelik ve alüminyuma ek vergi tarifesine misilleme yaptıkları için Çin, AB, Kanada, Meksika ve Türkiye’yi Dünya Ticaret Örgütü’ne şikâyet etti.

Çin, ABD yönetiminin Çin’den ithal ettiği 200 milyar dolarlık ürüne getirdiği yüzde 10 ilave gümrük vergisine karşı DTÖ’ne itiraz başvurusunda bulundu.

Pekin’de düzenlenen Avrupa Birliği Çin zirvesinde Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk ve AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ve Çin Başbakanı Li Keqiang bir araya geldi. Zirvenin odağında küresel istikrar ve ticaret ilişkileri vardı. Taraflar serbest ticaret prensiplerini koruma konusunda fikir birliği içinde olduklarını duyurdu. Bundan sonra ticaret dışındaki diğer alanlarda daha yakın işbirliği için çaba sarf edeceklerini açıkladılar.

Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, ABD Başkanı Trump’ın AB’yi hasım şeklinde nitelemesine ilişkin Trump yönetimine kimi dost olarak gördüğünü sormak gerektiğini söyledi.

450 göçmeni taşıyan ve İtalya ile Malta’nın limanlarını açmayı reddetmesi nedeniyle Akdeniz’de mahsur kalan teknenin Sicilya’da karaya çıkmasına izin verildi. Karar Almanya, Fransa, Malta, İspanya ve Portekiz’in söz konusu mülteci adaylarının bir kısmını almaya yanaşmasının ardından geldi.

Moskova’yı ziyaret eden İtalya Başbakan Yardımcısı Salvini, AB’nin Rusya’ya yönelik uyguladığı yaptırımların 2018 itibariyle sonlandırılması gerektiğini düşündüğünü söyledi. Hükümet programlarında Euro bölgesinden ayrılmak gibi bir maddenin olmadığını belirtti.

Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, ABD’ye artık kayıtsız şartsız güvenemeyeceklerini belirtti ve Avrupa Birliği ülkelerine birliktelik çağrısı yaptı.
İran, ABD’yi uluslararası hukuka aykırı şekilde tek taraflı yaptırımlar uygulaması nedeniyle Uluslararası Adalet Divanı’na şikâyet etti.
Eritre Devlet Başkanı Isaias Afwerki, Etiyopya ile varılan barış anlaşması için ülkeye ilk ziyaretini yaptı; 20 yıldır kapalı bulunan Etiyopya Büyükelçiliğini yeniden açtı.

Uluslararası Göç Örgütü (IOM), Cezayir’in yaklaşık 400 Afrikalı sığınmacıyı Sahra Çölü’nde Nijer sınırına terk ettiğini duyurdu.

Tabka şehrinde toplanan Suriye Demokratik Konseyi, ülkenin kuzeydoğusunda var olan bölgesel yönetimleri birleştirme planını açıkladı.

Irak Başbakanı Haydar el-İbadi, halkın, kamu hizmetlerinin iyileştirilmesi talep etmesinin doğal olduğunu ve hükümetin görevi gereği bu talebi yerine getirmesi gerektiğini ifade etti. Bir hafta önce ülkenin güneyinde başlayan protesto eylemleri başkent Bağdat’ı da etkisi altına almıştı.

Meksika’da devlet başkanı seçilen Andres Manuel Lopez Obrador, hükümetin kemer sıkma politikaları doğrultusunda resmen göreve başlayacağı Aralık ayından itibaren mevcut cumhurbaşkanı maaşının yarısından azını alacağını açıkladı.

17 Temmuz

Avrupa Birliği ile Japonya tarihin en geniş kapsamlı serbest ticaret anlaşmasını imzaladı. Anlaşmayla karşılıklı olarak şirketlerinin ödedikleri gümrük vergilerinin büyük bölümü ortadan kalkacak. AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, anlaşmayı tarihin en büyük ikili ticari anlaşması olarak niteledi. Anlaşmaların yürürlüğe girmesi için Avrupa Parlamentosu ve Japonya yasama organının onayının alınması gerekiyor. Onayların ardından anlaşmanın 2019’da başlaması bekleniyor.

Helsinki zirvesinde, Rusya’nın 2016 Başkanlık Seçimlerine müdahale ettiğini ortaya koyan Amerikan istihbarat birimleri hakkında olumsuz konuşan ABD Başkanı Donald Trump, maruz kaldığı politik eleştiriler karşısında geri adım attı. Trump, hatalı konuştuğunu belirtti, Amerikan istihbarat birimlerinin Rusya hakkında hazırladığı raporlara inancının tam olduğunu ve ilgili birimleri tamamen desteklediğini kaydetti.

ABD Başkanı Trump, Helsinki zirvesinde mevkidaşı Putin karşısındaki tutumu nedeniyle ABD siyasetinin ve bürokrasisinin önde gelen birçok ismi tarafından ağır şekilde eleştirildi.

ABD Senatosu’nda ifade veren Merkez Bankası (FED) Başkanı Jerome Powell, ABD ekonomisinin önünde birkaç yıl sürecek güçlü istihdam ve düşük enflasyon dönemi olduğunu, politika faizi konusunda en doğru seçeneğin kademeli arttırmaya gitmek olduğunu belirtti.

Rusya Savunma Bakanlığı, ABD ile Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması’nı (START) uzatmak ve Suriye’de işbirliği için iletişime açık olduklarını açıkladı.
İngiltere’de Başbakan Theresa May, Parlamento’nun alt kanadı Avam Kamarası’nda yapılan oylamada, AB yanlısı milletvekillerinin Brexit sonrası gümrük stratejisini değiştirmeye yönelik hamlesini geri çevirmeyi başardı. AB ile Ocak 2019’a kadar serbest ticaret anlaşmasına varılamaması halinde ülkenin gümrük birliğine katılmasını öngören tasarı 307’ye karşı 301 oyla reddedildi.

Afganistan’ın kuzeyinde Taliban komutanlarının bir evde namaz kıldığı sırada IŞİD militanlarınca düzenlenen saldırıda 15 kişi öldü.

Suriye’nin güneyinde Rusya destekli hükümet güçlerinin operasyonları nedeniyle bölgeden kaçan 200 sivil İsrail sınırında bulunan Golan tepelerinde durduruldu. İsrail ordusu, yaya olarak sınıra yaklaşan sivillerin İsrail’e geçişine izin verilmediğini duyurdu.

İnsan Hakları İzleme Örgütü, Türkiye’nin yeni gelen Suriyeli sığınmacıları kayıt altına almayı durdurduğunu bildirdi.

Suudi Arabistan Havacılık Akademisi, tarihte ilk kez Eylül ayından itibaren kadın pilot adaylarını kabul etmeye başlayacak.

Çin sinema tarihinin en yüksek bütçeli yapımı olan Asura filmi gişede beklenen başarıyı elde edememesi nedeniyle vizyona girdikten bir hafta sonra vizyondan kaldırıldı.

İngiltere’de Nuffield Biyoetik Konseyi, belirli şartlar altında doğmamış bebeklerin DNA’sına müdahale edilebileceği yolunda bir rapor hazırladı.

18 Temmuz

Rusya Devlet Başkanı ile gerçekleştirdiği Helsinki zirvesi sonrası ağır eleştirilere maruz kalan ABD Başkanı Donald Trump, ABD istihbarat birimlerinin Rusya’nın ABD başkanlık seçimlerine müdahalede bulunduğu yönündeki raporlarını kabul ettiğini söyledi. Putin’le ilişkisine dair ise Twitter hesabından yaptığı açıklamada Rusya Devlet Başkanıyla kurduğu yakın ilişkinin bazılarını rahatsız ettiğini ifade etti.
ABD Başkanı Trump, gün içinde yaptığı bir diğer açıklamada Rusya’nın artık ABD seçimlerine müdahale etmediğini açıkladı. Trump böylece, son üç günde ikinci defa ülkesinin istihbarat raporlarıyla çelişmiş oldu. Ancak, Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada Trump’ın sözlerinin yanlış anlaşıldığı belirtilerek, ABD Başkanı’nın “hayır” cevabını başka soru kabul etmeyeceğini belirtmek için verdiği ifade edildi.
ABD Başkanı Trump, Almanya Başbakanı Angela Merkel’in mülteci politikasını eleştirdi. Merkel’in mültecilerin Almanya’ya girişine göz yumduğu için siyaseten ağır yara aldığını belirtti.
ABD Başkanı Trump, Kuzey Kore’nin nükleer silahlardan arındırılma sürecine ilişkin müzakere sürecine Rusya’nın destek olma sözü verdiğini söyledi.

ABD Savunma Bakanı James Mattis’in, Rus mevkidaşı ile yapılacak bir görüşmeye olumsuz yaklaşmadığını ifade etti. Rusya Savunma Bakanlığı, bu hafta içerisinde, ABD ile Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması’nı (START) uzatmak ve Suriye’de işbirliği için iletişime açık olduklarını açıklamıştı.

Avrupa Birliği, ABD’nin ithal çelik ve alüminyuma ek gümrük vergileri uygulamaya başlamasının ardından kendi sektörlerini korumaya yönelik adımları perşembe günü devreye koyacağını duyurdu. AB, farklı kategorilerdeki çelik ürün ithalatının son 3 yılın ortalama seviyesini aşması durumunda yüzde 25 ek gümrük vergisi uygulayacak.

Merkezi İspanya’da bulunan Proactiva Open Arms adlı sivil toplum kuruluşu Akdeniz’de bir kadını kurtardıklarını, diğer bir kadınla bir çocuğun cansız bedenine ulaştıklarını duyurdu. Kuruluş, Libya Sahil Güvenlik güçlerinin göçmenleri Akdeniz’de ölüme terk ettiği iddiasında bulundu.

AB, Somali’de istikrar sürecini desteklemek için 200 milyon Euro yardım sağlayacağını açıkladı.

AB, Android mobil işletim sistemi aracılığıyla rekabet ihlali ve pazardaki hakimiyetini kötüye kullanmakla suçladığı Google’a 4,3 milyar Euro ceza verildiğini açıkladı. Google ise AB tarafından alınan bu kararın şirketin iş modelini hedef almaya yönelik olduğunu açıkladı.

Suriye’de İdlib’i elinde tutan muhalif güçler ile Beşşar Esad yönetimi arasında tahliyeler için anlaşmaya varıldı. Bu kapsamda Heyet Tahrir Şam grubunun merkezinde bulunduğu silahlı gruplar, kuşatma altında tuttukları bölgelerden binlerce kişinin tahliye edilmesine izin verecek. Buna karşılık Şam yönetimi de tutukladığı bin beş yüz sivil ve muhalifi serbest bırakacak.

İsrail Parlamentosu, Başbakan ile Savunma Bakanının elinde bulunan savaş ilan etme yetkisini hükümetteki kritik bakanlardan oluşan güvenlik kabinesine devreden yasayı onayladı.

Eski ABD Başkanı Barack Obama, görev süresinin dolmasının ardından en geniş kapsamlı konuşmasını Nelson Mandela’nın 100’üncü Doğum Yıldönümü vesilesiyle Güney Afrika Cumhuriyeti’nde düzenlenen törende gerçekleştirdi. Obama, otoriter, çatışma odaklı siyasi akımları ve içe kapanmacı yaklaşımları eleştirdi.

Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales, Donald Trump’ın insanlığın ve dünyanın düşmanı olduğunu söyledi.

Hindistan’da 12 eyaleti etkisi altın alan muson yağmurları nedeniyle son bir ayda 511 kişi yaşamını kaybetti, 176 kişi de yaralandı.

Katar ile Fransa, Katar karasularında ortak eğitim tatbikatı düzenledi.

Michelin, endüstriyel ve tarım araç lastikleri üreticisi Camso’yu 1,45 milyar dolara satın aldı.

Eritre ve Etiyopya arasında barış anlaşmasına varılmasının arından 20 yıl sonra ilk kez Etiyopya’dan Eritre’ye ticari uçuş gerçekleşti.

ABD Hazinesi tarafından Salı günü yayınlanan listeye göre, Rusya Mayıs ayında gerçekleştirdiği hazine işlemlerinde 14 milyar dolar değerinde ABD tahvili sattı. Bu satışa kadar en fazla ABD tahvili bulunduran ülkeler arasında bulunan Rusya, elindeki tahvillerin üçte birini satarak bu listeden çıkmış oldu.

19 Temmuz

Helsinki zirvesi sonrası iç kamuoyunda ağır eleştirilere maruz kalan ABD Başkan Donald Trump’a Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’den destek geldi. Putin, ABD-Rusya ilişkilerini normalleştirmeye çalışan Trump’ın Amerika’daki güç odaklarınca engellenmeye çalışıldığını ifade etti.

ABD Başkanı Trump, son Twitter mesajında Google’a ceza verilmesi nedeniyle AB’ye yüklendi, birliği ABD’den faydalanmakla itham etti. Trump, NATO zirvesi sonrasında, Avrupa Birliği’ni ticaret alanında ABD’nin hasmı olarak nitelemişti.

ABD Başkanı Trump, Amerikan Merkez Bankası FED’in faiz kararlarını eleştirerek “faiz kararlarından memnun değilim ancak doğru olduğunu düşündükleri kararları almalarına izin veriyorum” dedi. Trump bu açıklamalarıyla Beyaz Saray’ın FED’in para politikası ile ilgili yorum yapmama geleceğini bozmuş oldu.

Rusya Devlet Başkanı Putin, NATO tarafından Rusya’ya doğrudan tehdit oluşturan saldırgan adımlara aynı oranda tepki verileceğini ilan etti.
Fransa’da 1 Mayıs protestolarında göstericilere vurduğu kamera kayıtları ile ortaya çıkan Devlet Başkanı Emmanuel Macron’un koruma görevlilerinden Alexandre Benalla hakkında soruşturma başlatıldı.
İngiltere’nin Brexit sürecine dair Başbakan Theresa May ile ters düşerek görevinden ayrılan eski Dışişleri Bakanı Boris Johnson, istifa konuşmasında May’e yüklendi; hükümetin Brexit vizyonunu eleştirdi. Geçtiğimiz hafta hükümet tarafından açıklanan Brexit planının geçen yıl mutabık kalınan hedeflerle uyuşmadığını belirtti; mevcut planın İngiltere’ye olumsuz getirileri olacağını savundu.

İsrail parlamentosu Knesset, İsrail’i Yahudi toplumunun ulus devleti olarak tanımlayan tartışmalı yasa tasarısını onayladı. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, alınan kararı tarihi bir dönüm noktası olarak tanımladı. İsrail’i Yahudilerin tarihsel anavatanı olarak tanımlayan yasa, Filistin toprakları üzerinde sadece Yahudilerin kendi kaderini tayin hakkına sahip olduğunu belirtiyor.

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, ABD’nin çekildiği nükleer anlaşmanın şartlarına bağlı kalmayı istediklerini fakat Avrupa Birliği’nden kendilerine verilen sözleri eyleme dökmesini bekledikleri ifade etti. Suriye’de Şam yönetimi ve Rusya ile iyi bir iletişim içerisinde olduklarını ve terörizme karşı ortak mücadele verdiklerini belirtti. ABD’yi IŞİD’e destek vermek itham etti.

İran’a yönelik yaptırımları görüşmek üzere Hindistan’da temaslarda bulunan ABD heyeti, cuma günü Ankara’yı ziyaret edecek. Dışişleri ile ekonomi bakanlarıyla görüşmelerde bulunacak.

Avrupa Komisyonu, Avrupa Birliği Göç ve İltica Kanunu’nu uygulamaktan imtina eden Macaristan’ın Avrupa Adalet Divanı’na sevk etme kararı aldı.

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’daki Aramco petrol rafinerisinde çıkan yangın Yemen’deki Husiler tarafından üstlenildi. Suudi resmi makamları yangının teknik arızadan kaynaklandığını açıklamıştı.

Suriye’nin İsrail sınırına yakın Dera Valiliği’ne bağlı Neva kentini kontrol eden muhaliflerin, Şam yönetiminin hava saldırıları sonucu teslim olduğu bildirildi.

Rusya Savunma Bakanlığı, ülkelerine dönmek isteyen Suriyeli sığınmacıların koordinasyonu için Sığınmacı Kabul, Yerleştirme ve Barındırma Merkezleri kurma konusunda Moskova ile Şam yönetimlerinin anlaştığını açıkladı. Merkezlerinin faaliyetleri iki ülke arasında kurulacak ortak yönetim merkezi tarafından koordine edilecek. Kararın BM’ye ve Suriyeli sığınmacılara ev sahipliği yapan ülkelere iletildiği açıklandı.

20 Temmuz

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Güney Afrika’da katılacağı BRICS zirvesi öncesinde resmi ziyaret turunun ilk durağı olan Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) gitti. Görüşmeler sırasında Çin ile BAE arasında stratejik ortaklık ve ikili ekonomik işbirliğini amaçlayan 13 anlaşma imzalandı. Xi’nin ziyaretleri Senegal, Ruanda, Güney Afrika ve Morityus ile devam edecek.

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’a, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i Beyaz Saray’a davet etmesi için talimat verdiği açıklandı. Trump, Putin’le bir araya geldiği Helsinki Zirvesindeki açıklamaları nedeniyle iç kamuoyunda ağır eleştiriler almayı sürdürüyor.

Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’nın doğu bölgelerinin bağımsızlığına ilişkin referandum önerisine destek verilmediği ifade edildi. Putin, referandum önerisini ABD Başkanı Trump ile Helsinki’de yaptığı görüşme sırasında gündeme getirmişti.

ABD Başkanı Trump Çin’den ithal edilen 500 milyar dolar değerinde ürüne ek gümrük vergisi getirmeye hazır olduğunu belirtti.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Kuzey Kore’nin nükleer silahlardan arındırılması sürecinin başarılı olabilmesi için BM Güvenlik Konseyi yaptırımlarının aynı sertlikte uygulanmaya devam ettirilmesi gerektiğini ifade etti.

Birleşmiş Milletler Mülteci Ajansı Suriye’nin güneybatısındaki çatışmaların taraflarına bölgeyi terk etmeye çalışan on binlerce sivil için güvenli geçiş sağlanması çağrısında bulundu.

Almanya Başbakanı Angela Merkel, küresel sorunlar karşısında artık ABD’nin süper güç olmasına güvenerek hareket edemeyeceklerini ve Avrupa’nın kendi yolunu çizmesi gerektiğini ifade etti. Ticaret savaşı konusuna da değinen Merkel, ABD’nin uyguladığı ek vergilerin dünya için istikrarsızlık ve küresel refah için risk yarattığını ve Dünya Ticaret Örgütü kurallarına aykırı olduğunu belirtti. Trump-Putin zirvesinin de olumlu bir gelişme olduğunu ve iki güç arasındaki diyaloğun önem arz ettiğini söyledi.

Japonya Başbakanı Shinzo Abe, ABD’nin otomobil ithalatına yönelik ek gümrük uygulama kararı alması durumunda, bunun sadece ABD ekonomisine değil, küresel ekonomiye de zarar vereceğini belirtti.

Kuzey İrlanda ile İrlanda arasındaki sınırı ziyaret eden İngiltere Başbakanı Theresa May, sonrasında Belfast’a geçerek açıklamalarda bulundu. Avrupa Birliği’ne İrlanda ile Kuzey İrlanda arasında bir katı sınırı kabul etmeyecekleri ve engelsiz sınırdan yana oldukları mesajını verdi. İrlanda Cumhuriyeti ile Kuzey İrlanda arasındaki yaklaşık 500 kilometrelik sınır 1998’deki Hayırlı Cuma anlaşmasıyla açılmış ve iki ülke arasındaki 30 yıllık kanlı çatışmalar süreci son bulmuştu.

İngiltere’de, David Davis’in ardından görevi devralan yeni Brexit Bakanı Dominic Raab, AB Brexit Müzakerecisi Michel Barnier ile Brüksel’de bir araya geldi. Ortak basın toplantısında konuşan Barnier, İngiltere ile temel prensiplerde ortak noktaya varmanın kolay olmayacağını, Brexit anlaşmasının çerçevesini oluşturmak için 13 hafta kaldığını belirterek, Londra’nın yaklaşımını eleştirdi. Raab ise Barnier’e göre daha olumlu bir tablo ortaya koydu.

Avrupa Birliği Komisyonu Ticaret Temsilcisi Cecilia Malstrom, ABD’nin Avrupa’dan ithal edilen otomobillere ek vergi uygulaması durumunda buna karşılık vereceklerini belirtti. Gerilen ilişkileri yumuşatmak için bir AB heyetinin Washington’u ziyaret edeceğini, temasların sonuçsuz kalması durumunda ABD’den ithal edilen bazı ürünlere ek vergi uygulayabileceklerini açıkladı.

Irak’ta işsizlik, yolsuzluk ve elektrik kesintilerine karşı başlatılan protestolar ikinci haftasında da devam ediyor. Bugün düzenlenen gösterilerde, bir eylemci, güvenlik güçlerince açılan ateş sonucunda hayatını kaybetti. Protestoların başladığı günden itibaren hayatını kaybeden gösterici sayısının 16’yı geçtiği ifade ediliyor.

İngiltere Merkez Bankası adı Güney Afrika’da skandallara karışan dünyaca ünlü denetim firması KPMG’nin güvenirliğini ölçmek için araştırma yürüttüğü açıklandı. KPMG çok sayıda halka açık finans şirketinin bağımsız denetimini yürütüyor.

21 Temmuz

ABD Savunma Bakanlığı, Ukrayna’ya, 200 milyon dolarlık savunma harcaması desteği sağlanacağını duyurdu.

New York Belediyesi’nin, British Petroleum, Chevron, ConocoPhillips, Exxon Mobil ve Royal Dutch Shell’e küresel ısınmaya yol açtıkları iddiasıyla açtığı dava mahkeme tarafından reddedildi.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD’li mevkidaşı Mike Pompeo ile yaptığı telefon görüşmesinde, ajanlık suçlamasıyla ABD’de tutuklu bulunan Rusya vatandaşı Maria Butina’nın serbest bırakılmasını talep etti.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Afrika turunun ilk ayağı olan Senegal ziyaretine başladı. 2 gün sürecek ziyarette ikili ekonomik ilişkiler ele alınacak.

İran dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, ülkesinin petrol ihracatının engellenmesi durumunda bölgedeki ülkelerinin petrol satışlarına engel olacaklarını söyledi. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin, Hürmüz Boğazı’nı kapatmak yönündeki tehdidine destek verdi.

Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te gerçekleşen G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları toplantısında konuşan Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Christine Lagarde, yükselen ticaret geriliminin küresel ekonomiyi olumsuz etkileyeceğini ve daralmaya yol açacağını ön gördüklerini ifade etti.

İspanya’da Halk Partisinin (PP) yeni lideri Pablo Casado oldu. Geçen ay hükümetin güven oylaması sonrasında düşmesinin ardından eski Başbakan Mariano Rajoy’un parti liderliğini bırakma kararı almıştı.

Bir İsrail askerinin Gazze sınırından açılan ateşle vurulmasının ardından İsrail Ordusunun başlattığı karşı operasyon sona erdi. Hamas, Birleşmiş Milletler ve Mısır’ın girişimleri sonucu ateşkes sağlandığını duyurdu.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P, Yunanistan’ın not görünümünü durağandan pozitife çevirdiğini açıkladı.

Kolombiya’da devlet ile Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) ile arasında yapılan barış anlaşması kapsamında Kongrede 10 sandalyenin ayrıldığı eski gerillalardan 8’i yemin ederek görevlerine başladı.

Kremlin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron telefonda görüştüklerini; Suriye’de çözüm sürecini ele aldıklarını açıkladı. Fransa’nın Rusya ile anlaşarak Doğu Guta’ya sevk ettiği 50 bin ton insanı yardım malzemesinin bölgeye ulaştığı belirtildi.

Fransa Cumhurbaşkanlığı ofisinden yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, Mayıs ayında protesto eylemleri sırasında polis kaskı takarak bir göstericiyi döverken çekilen görüntüleri ortaya çıkan korumasının görevden uzaklaştırıldığı belirtildi.

İtalya’da İçişleri Bakanı Matteo Salvini, kendisine hakaret ettiği gerekçesiyle ünlü gazeteci ve yazar Roberto Saviano’yu mahkemeye verdi. Saviano göç karşıtı politikaları nedeniyle Savini’yi en sert eleştiren isimler arasında yer alıyor. Salvini, bu hareketi nedeniyle kamuoyunda büyük tepki aldı.

22 Temmuz

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e çok nazik yaklaştığına dair ulusal medyada kendisine yöneltilen eleştirilere yanıt verdi; basını önyargılı olmakla suçladı.

2016 ABD Başkanlık Seçimlerinde Demokrat Parti’nin adayı olan Hillary Clinton, Rusya Devlet Başkanı Putin’in seçimlere müdahalede bulunduğunu iddia etti.

ABD Ulusal İstihbarat Direktörü Daniel Coats, Aspen Enstitüsü Forum’u sırasında, Beyaz Saray’ın Rusya Devlet Başkanı Putin’in sonbaharda Washington’a davet edileceği açıklamasına ilişkin yaptığı olumsuz yoruma açıklık getirdi; ifadelerinin yanlış yorumlandığını ve asla yönetimin kararına aykırı bir tutum içinde olduğu şeklinde görülmemesi gerektiğini ifade etti.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in Senegal ziyareti sırasında iki ülke arasında enerji, altyapı, sivil havacılık maden ve doğalgaz alanlarında işbirliği ve yatırım anlaşması imzalandı.

Buenos Aires’te gerçekleşen G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları toplantısı sona erdi. Toplantının sonu bildirgesinde küresel ticaret savaşları ve jeopolitik istikrarsızlıklar ele alındı. Korumacı ticaret politikalarının uluslararası ticarete zarar vereceğine dikkat çekildi.

Tahran-Washington hattında tansiyon yükseliyor. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ABD’nin uygulamaya sokacağı yaptırımlara karşı tepkisini sürdürdü. ABD Başkanı Trump’a yönelik sözlerinde İran’a karşı girişilecek bir savaşın savaşların anası olacağı uyarısında bulundu.

Son bir buçuk senedir Türkiye’de sürgünde bulunan Afganistan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Raşid Dostum ülkesine döndü. Dostum’un Kabile’ ulaşmasının hemen ardından havaalanı yakınında bombalı saldırı gerçekleşti, en az 10 kişinin yaşamını kaybettiği kaydedildi.

İsrail, Hamas’ın Birleşmiş Milletlerin ve Mısır’ın devreye girmesiyle ilan edilen ateşkese sadık kalması şartıyla Gazze sınır kapısının açılabileceğini duyurdu. Diğer yandan İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, gereklilik halinde Hamas’ı çok daha güçlü bir şekilde vurmaya hazır olduğunu belirtti.

Rusya, Suriye’deki Hmeymim hava üssüne doğru uçan kimliği belirsiz iki İHA’nın vurulduğunu açıkladı. Üste normal işleyişin devam ettiği bildirildi.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah el-Sisi, yalan haberlerden şikâyet etti. Gerçeğin çarptırılmasının sadece Mısır için değil bütün Arap coğrafyasının istikrarı için en büyük tehdit olduğunu ifade etti. Yalan haberlerin amacının ülkede kaos çıkarmak olduğunu belirtti.

Arap Parlamentosu, Kuveyt’in Filistin’i durumunun görüşülmesi maksatlı özel oturum talebiyle Kahire’de toplandı. Kapanış bildirisinde İsrail uygulamaları kınandı, BM’ye Filistinlilere uluslararası koruma sağlanması yönünde çağrı yapıldı, ABD’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak kabul etme kararını durdurması istendi.

Küba’da ulusal meclis Raul Castro’nun görev süresinin dolmasının ardından Nisan ayında devlet başkanlığı görevine seçilen Miguel Diaz-Canel’in oluşturduğu bakanlar kurulu listesine onay verdi. Yeni Küba Anayasası da parlamentoda görüşülmeye başlandı. Sosyalist ekonomik sistemin belli ölçüde gevşetilmesi planlanan yeni anayasada komünizm kavramının, yerini sosyalizme bırakması planlanıyor.

Bu Haftanın Gündemi

Bu hafta gözler BRICS Zirvesi, ticaret diplomasisi ve küresel finans piyasaları üzerinde olacak

Ticaret Diplomasisi

Kanada Dışişleri Bakanı Chrystia Freeland, Finans Bakanı Bill Morneau ve Dış Ticaret Bakanı Jim Carr Meksika’ya giderek NAFTA anlaşmasının geleceğini görüşecek. İki ülkenin, ABD’ye karşı ortak hareket etmek için işbirliğini arttırması bekleniyor.

Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker Washington’a giderek ABD Başkanı Donald Trump ile görüşecek. İkilinin gündemindeki temel konu ABD’nin gümrük vergisi kararları olacak. Juncker, AB’nin alacağı ticaret kararları öncesinde, ABD tarafından uygulanan gümrük vergisi kararlarının tekrar gözden geçirilmesi konusunda son bir çaba sarf edeceği belirtiliyor.

Brexit

İngiltere Başbakanı Theresa May, kabine üyeleri ile Newcastle’da bir günlük çalışma kampı düzenleyecek. Düzenlenecek toplantıların ana gündem maddesinin İrlanda sınırı ile ilgili alınacak tutum olması bekleniyor.

Yeni Brexit Bakanı Dominic Raab ve Sağlık Bakanı Matt Hancock milletvekilleri karşısında bakanlık programlarını savunacak. Başbakan May’in Brexit danışmanı Olly Robbins’ın da Raab’a eşlik edeceği belirtiliyor. İngiltere Parlamentosu, Salı günü gerçekleşecek görüşmelerin ardından yaz dönemi için tatile girecek.

Finans Piyasaları

Avrupa Merkez Bankası (AMB) Perşembe günü gerçekleştireceği toplantıda faiz oranlarını görüşecek. Geçen ay açıkladığı politika kararları sonrasında AMB’nin bu toplantıda faizlerde bir değişikliğe gitmesi beklenmiyor. AMB Başkanı Mario Draghi’nin ABD ile yaşanan ticaret gerginliğine yönelik vereceği mesajlar yakından takip edilecek.

ABD’de ikinci çeyrek büyüme rakamları ve konut satış verileri açıklanacak. Piyasalar bu verileri yakından takip edecek. ABD Merkez Bankası’nın (FED) olağan görüşmesi ise 1 Ağustos’ta gerçekleşecek.

Aralarında Google’ın ana ortağı Alphabet, Facebook ve Amazon’un yer aldığı birçok şirket ikinci çeyrek finansal verilerini açıklayacak. Şirket karlarında artış trendinin devam etmesi bekleniyor.

Geçtiğimiz günlerde gerçekleşen G-20 zirvesinin ardından, piyasalar verilen mesajları tartışacak. Zirveden öne çıkan başlıklar daha fazla işbirliği, dijital vergi talepleri ve kur geriliminin son erdirilmesi oldu.

BRICS Toplantısı

BRICS Liderler zirvesi 25-27 Temmuz’da Güney Afrika’nın başkenti Johannesburg’ta gerçekleşecek. Zirveye BRICS ülkeleri olan Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın yanı sıra özel olarak davet edilen Türkiye de katılacak. Zirvede, küresel ticaret geriliminin ve çoklu işbirliklerinin masada olması bekleniyor. Zirvede Rusya, Hindistan ve Çin’in İran konusunu, Rusya ile Türkiye’nin ise Idlib konusunu görüşeceği belirtiliyor.

Asya Liderlerinin Afrika Turu

Çin ve Hindistan liderleri BRICS zirvesi öncesinde Afrika ülkelerini ziyaret ediyor. Temaslarına geçen hafta başlayan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ziyaretlerine Ruanda ve Güney Afrika ile devam edecek. Xi, Afrika ülkelerine altyapı alanında destek vermeye devam edeceklerini açıkladı.

Hindistan Başbakan Narendra Modi ise BRICS toplantısı öncesinde Ruanda, Uganda ve Güney Afrika’yı ziyaret edecek. Hindistan ile Afrika ülkeleri arasında ticaret, savunma ve kültürel alanda birçok anlaşmanın imzalanması bekleniyor.

Pakistan Seçimleri

Pakistan genel seçimleri Çarşamba günü gerçekleşecek. Gergin geçen kampanya sürecinin ardından seçim günü yaşanacak olası provokasyonlardan endişe ediliyor. Yarışın, geçtiğimiz aylarda tutuklanan eski Başbakan Navaz Şerif’in PML-N partisi ile eski kriket yıldızı Imran Khan’ın PTI arasında geçmesi bekleniyor.

Trump-Putin Görüşmesi

ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında geçtiğimiz hafta içinde gerçekleşen ikili görüşmenin yankıları önümüzdeki hafta da devam edecek. ABD kamuoyu, Trump’ın sözlerini tartışmaya devam edecek.