Geçen hafta dünyada yaşanan gelişmeler (31 Temmuz- 5 Ağustos): ABD ile Çin arasındaki ticaret atışması, ASEAN Toplantısı, ABD-Türkiye gerilimi

Geçen hafta gün gün öne çıkan başlıklar:

31 Temmuz

• Birleşmiş Milletler Suriye özel temsilcisi Staffan de Mistura, Rusya, İran ve Türkiye’nin Eylül ayında Suriye meselesini görüşmek için bir araya geleceklerini duyurdu.
• IMF, euro bölgesi ülke hükümetlerini uyararak Yunanistan’a uzun vadeli borç ödemelerini yapabilmesi için var olan uygulamanın ötesinde kolaylık sağlanması gerektiğini söyledi. Euro bölgesi yetkilileri geçen hafta aldıkları kararla Yunanistan’ın 2032 senesine kadar mevcut borç yükünden azami miktarda ödeme yapmasının önünü açmıştı.
• İtalya’da popülist koalisyon hükümetinde ilk çatlak meydana geldi. Benito Mussolini’nin ölüm yıl dönümünde Başbakan yardımcısı Matteo Salvini’nin sosyal medyadan paylaştığı mesajın ardından Nijerya asıllı İtalyan milli sporcunun saldırıya uğraması Salvini’yi hedef tahtasına oturttu. Salvini’ye tepki gösteren 5 Yıldız Hareketi yetkilileri olanları görmezden gelemeyeceklerini dile getirdi.
• İngiltere Başbakanı Theresa May ile Fransa Devlet Başkanı Emmanuel Macron bu hafta içinde bir araya gelerek Brexit sürecini görüşecek. Başbakan May’in, Fransa’nın Brexit tutumunu yumuşatmak üzere Macron’u ikna etmeye çalışacağı belirtiliyor.
• ABD Başkanı Donald Trump’ın, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile görüşebileceğini açıklamasının ardından İran yönetiminden yapılan ilk açıklamada Trump’ın teklifi reddedildi. Yetkililer, Trump’ın bu hamlesiyle beraber İran devleti ile toplumu arasındaki makası açmaya çalıştığını söylediler.
• İran Dışişleri Bakanı Javad Zarif ise, İran ile ABD’nin müzakerelerle 2 yıl geçirdiğini ve bu sürecin sonunda nükleer anlaşmanın imzalandığını hatırlatarak, Trump’ın tehdit ve yaptırımlar yerine sürece saygı duyması gerektiğini söyledi.
• ABD’ye ait uydu görüntülerinde Kuzey Kore’nin balistik füze tesislerinde yeniden faaliyet tespit edilmesinin ardından bir açıklama yapan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Heather Nauert, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un’un, Haziran ayında gerçekleşen zirvede verdiği nükleer silahlanmayı sonlandırma taahhüdüne bağlı kalmasını beklediklerini söyledi.
• İspanya’da taksiciler, bir süredir devam eden Uber karşıtı protesto gösterilerine, hükümet temsilcileri ile anlaşma sağlayamamaları sebebiyle devam ettirme kararı aldılar.
• Birleşmiş Milletler Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, Türkiye, Rusya ve İran yetkilileri ile Eylül başında Cenevre’de bir araya gelerek Suriye anayasası ile ilgili olarak görüşeceklerini açıkladı. De Mistura, ülke temsilcileriyle Soçi’de gerçekleşen gayri resmi görüşmelerde bir araya gelerek süreçle ilgili konuştu.
• Soçi’de gerçekleşen görüşmelere, Suriye’yi temsilen katılan Suriye BM Daimî Temsilcisi Beşar Caferi, Türkiye’nin Suriye’deki varlığını ‘işgal’ olarak değerlendirerek Türk askerlerinin sınır dışı edileceğini söyledi.
• ABD ile Nafta anlaşmasının devamı için görüşmelere devam eden Meksika Ekonomi Bakanı Ildefonso Guajardo, anlaşmanın devam edebilmesi için uyuşmazlık çözümü, otomobil sektör kurallarının ve anlaşmanın beş yıl sonunda sona ermesini öngören başlıkların çözümüne bağlı olduğunu söyledi.
• Meksika’da bir yolcu uçağı düştü. Kazada en az 80 kişinin yaralandığı belirtilirken, can kaybına ilişkin bir bilgi verilmedi.
• Facebook yaptığı açıklamada, ABD’de son baharda gerçekleşecek bölgesel seçimlerini etkilemeye yönelik bir kampanya hazırlığında olan 32 sayfanın kapatıldığını belirtti.
• ABD Başkanı Donald Trump’ın, kurumsal şirketlerin lehine olacak bir şekilde 100 milyar dolar değerinde bir vergi indirim uygulamasına gitmeye hazırlandığı belirtiliyor. Beyaz Saray sözcüsü Lindsay Walters, uygulamanın ekonomik etkilerinin Hazine tarafından incelendiğini belirtti. Trump yönetiminin bu kararı Kongre onayı olmadan almanın yollarını aradığı ifade ediliyor.

1 Ağustos

• ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’den ithal edilen 200 milyar dolar değerindeki ürüne getirilecek ek gümrük vergisini, Pekin yönetimi üzerindeki baskıyı artırmak için yüzde 25’e yükseltmeyi planladığı iddia edildi.
• ABD Merkez Bankası (FED) 1.75- 2.00 aralığındaki faiz oranını sabit tuttuğunu açıkladı fakat faiz yükseltme yönündeki kararlılığını sürdüreceğini duyurdu.
• ABD Senatosu, savunma bütçesi tasarısını kabul etti. F-35 savaş uçaklarının Türkiye’ye satışına ve devrine sınırlama maddesini de içeren bütçe tasarısı 10’a karşı 79 oyla geçti.
• ABD, Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanı Abdülhamit Gül ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun Amerikalı pastör Andrew Brunson’ın tutuklanmasındaki rolleri nedeniyle finansal yaptırımlar kapsamına alındığını açıkladı. ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin yaptığı yazılı açıklamada, pastör Brunson’ın adil olmayan tutukluluğu ve halen ev hapsinde devam eden yargılamasının kabul edilemez olduğu vurguladı.
• Rusya Dışişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun bu hafta Singapur’da gerçekleşecek ASEAN zirvesinde bir araya gelebileceğini açıkladı.
• Filistin Büyük Dönüş Yürüyüşü Yüksek Ulusal Komitesi, 30 Mart’tan bu yana Gazze Şeridi’nde devam eden gösterilere katılanlara karşı İsrail’in uygulamalarını Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne taşıdı.
• İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, 80 milletvekilinin verdiği soru önergesiyle ekonominin gidişatına dair soruları yanıtlaması talebiyle meclise çağrıldı. Ruhani’nin görevde bulunduğu süre içerisinde ilk kez böyle bir çağrı yapıldı.  
• İran Devrim Muhafızları Komutanı Muhammed Ali Caferi, İran halkının, ABD’yle görüşmelere izin vermeyeceğini belirtti.
• Irak’ta genel seçimlerin galibi Sairun koalisyonun lideri konumunda bulunan Mukteda el Sadr, yeni hükümet ve başbakanın hangi kriterlere bağlı olarak seçileceğiyle ilgili 40 şarttan oluşan bir belge yayınladı.
• Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Suriye ordusunun 73. kuruluş yıldönümü için yazdığı mektupta ülkede zafere çok yakın olduklarını ifade etti.
• Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev, İranlı güçlerin Golan Tepeleri sınır hattından en az 85 kilometre geriye çekildiğini açıkladı.
• Venezüela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, hükümetin uyguladığı yeni ekonomi modelin çöktüğünü açıkladı.
• Zimbabve’de Seçim Komisyonu’nun, parlamento seçimlerinde çoğunluğu Zimbabve Afrika Ulusal Birliği-Yurtsever Cephesi’nin (ZANU-PF) kazandığını duyurdu. Ancak devlet başkanlığı seçim sonuçlarını açıklamadı. Başkanlık seçimlerine hile karıştırıldığını iddia eden seçmenler protesto gösterilerine başladı.  Ordu, seçim sonuçlarını protesto eden göstericilere müdahalede bulundu.
• Hindistan Merkez Bankası, haziran ayındaki toplantısının ardından üst üste ikinci kez faiz artırımına gitti.
• ABD’de 3 boyutlu yazıcılarda üretilen silahlara ait taslakların satışı ve internet üzerinden dağıtılması mahkemesi kararıyla askıya alındı.

• 2 Ağustos
• ABD Ticaret Temsilcisi Robert Lighthizer, ABD Başkanı Donald Trump’ın, 200 milyar Dolar değerindeki Çin menşeli ürünlere uygulanacak gümrük vergisi oranını yüzde 10’dan yüzde 25’e yükseltilmesi için gerekli çalışmaların yapılması yönünde talimat verdiğini açıkladı.
• ABD Merkez Komutanlık tarafından yapılan açıklamada İran’ın yakın zamanda Hürmüz Boğazı’nda bir askeri tatbikat düzenlemeye hazırlandığı bildirildi. Tatbikatın İran’ın boğazı kapatma kapasitesini dünyaya göstermek amaçlı gerçekleştirileceği belirtildi.
• İngiltere Merkez Bankası (BOE) politika faizini 25 baz puan artırarak yüzde 0,75’e çıkardı. Banka varlık alım hedefini ise değiştirmedi.
• Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Suriye’de durumun normalleşmeye başladığını fakat çok fazla yapılması gereken şey olduğunu ve bu yolda İdlib’in muhaliflerden temizlenmesi gerektiğini ifade etti.
• Rusya’nın, Suriye’nin güney sınırında bulunan Golan Tepeleri’ne sekiz gözlem noktası kuracacağı ve bölgede askeri polis görevlendireceği açıklandı.
• İran’da ekonomik durumun kötüye gitmesi ve Riyal’in hızla değer kaybı nedeniyle üç gün önce İsfahan’da başlayan, devamında Meşhed, Şiraz gibi kentlere yayılan protesto gösterileri Tahran’a uzandı.
• İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, ABD’nin Türkiye’ye yaptırım uygulama kararını eleştirdi; ABD’nin kendi müttefiklerine yaptırım uygulayacak kadar güvenilmez olduğunu ve bu kararın Türkiye’nin iç işlerine müdahale teşkil ettiğini belirtti.
• Singapur’da düzenlenen ASEAN Dışişleri Bakanları Toplantısında İran ile ASEAN arasında Dostluk ve İşbirliği Anlaşması imzalandı. İran resmen ASEAN Topluluğu Sözleşmesi’ni kabul eden ülkeler arasına katıldı. ASEAN ülkeleri ve Çin, Güney Çin Denizi’nde seyrüsefer kurallarını belirleyecek müzakereler için bir taslak metin üzerinde anlaştı.
• İran’da ekonomik durumun kötüye gitmesi ve Riyal’in hızla değer kaybı nedeniyle üç gün önce İsfahan’da başlayan, devamında Meşhed, Şiraz gibi kentlere yayılan protesto gösterileri Tahran’a uzandı.
• İsrail Savunma Bakanı Avigdor Liberman, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın, güney bölüme de dahil olmak üzere, ülkede kontrolü sağladığını bunun Suriye’nin istikrarına olumlu yansıyacağını ifade etti. Golan Tepeleri’ndeki genel durum daha sakin olacağını belirtti.
• İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, İran’ı, Kızıldeniz üzerindeki Babü’l Mendep Boğazı’nı kapatma girişimine karşı uyardı. İran destekli Husiler geçen hafta Kızıldeniz’de Suudi Arabistan’a ait iki petrol gemisine saldırı düzenlemişti.
• Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin güçlerine ait savaş uçaklarının Yemen’in Hudeyde kentinde bir balık pazarını hedef alan hava saldırısında en az 26 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.
• 2010 yılında sansür baskısı nedeniyle Çin pazarından çıkış yapma kararı alan Google’ın ülkeye ger dönüş yapabilmek Pekin yönetiminin kullanıcıların aramaları sırasında bulunmasını istemediği kelimeleri dikkate alan bir arama motoru üzerinde çalıştığı bildirildi. Google konu hakkında yorum yapmaktan kaçındı.
• İspanya Kalkınma Bakanlığı yerel hükümetlere Uber ve Cabify için tahsis edilen lisans sayısını sınırlandırma yetkisi verdi. Bir haftadır taksici dernekleri tarafından sürdürülen protesto eylemleri son erdi.
• Katolik Kilisesi, idam cezasına ilişkin yorumunda reforma gitme kararı aldı. Kilise temel insan haklarını aykırı olan idam cezasının resmi inanç ve ibadet öğretisinden çıkarılacağını açıkladı. Vatikan’nın idam cezasının tüm dünyada kaldırılmasına yönelik geniş kapsamlı kampanyaya başlayacağı duyuruldu.
• Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern doğum sonrası ayrıldığı altı haftalık izinden sonra yeniden mesaiye başladı.
• UEFA hakem komitesi başkanlığı görevinde bulunan Dünya futbolunun efsane hakemlerinden İtalyan Pierluigi Collina’nın görevinden ayrıldığı açıklandı.

3 Ağustos

• Çin, ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergilerini yükseltme politikalarına cevap olarak 60 milyar dolar değerinde Amerikan ürününe dört farklı tarife uygulama kararı aldı. Pekin yönetimi, ek vergi uygulanacak ABD ürünleri arasına ham petrol ve doğalgazı da ekledi. Çin’in en büyük ham petrol alıcısı Sinopec de ABD’den yapacağı ithalatı askıya aldı.
• ABD’nin Çin ile yaptığı müzakerelerde Pekin yönetimini İran’dan petrol alımını durdurma konusunda ikna edemediğini bildirdi.
• ASEAN Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile Avrupa Birliği (AB) Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini bir araya geldi. Yi ve Mogherini yaptıkları açıklamalarda çok taraflı küresel serbest ticaretin düzeninin korunması için birlikte hareket etme ve işbirliğini geliştirme mesajı verdi.
• Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ve İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ASEAN toplantısı sırasında ikili görüşme gerçekleştirdi. Wang Yi, İran nükleer anlaşmasının Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) denetiminden geçen çok taraflı bir anlaşma olduğunu savunduklarını, anlaşmaya saygı gösterilmesi ve korunması gerektiği görüşünde olduklarını söyledi.
• İngiltere Merkez Bankası (BOE) Başkanı Mark Carney, Brexit sürecinin Brüksel ile herhangi bir anlaşma yapılmadan sonlanma riskinin son derece yüksek olduğunu, bu ihtimalin de finans piyasasını fazlasıyla endişeye sürüklediğini ifade etti.
• Yunanistan’da Kamu Güvenliği Bakanı Nikos Toskas, can kayıplarına yol açan orman yangınları nedeniyle istifa etti.
• İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, Suudi Arabistan ile Birleşik Arap Emirlikleri Koalisyonu’nun Yemen’deki Hudeyde limanındaki bir pazar yerine düzenlediği saldırıyı kınadı; uluslararası camianın sessizliğinin insani sorunun devamına yol açtığını ifade etti.
• Afganistan’ın doğusunda yer alan Gardez kentinde cuma namazı sırasında bir Şii camisini hedef alan intihar saldırısında en az 29 kişi öldüğü, 40 kişinin de yaralandığı bildirildi.
• Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Yemen’in yeni bir kolera salgını dalgasıyla karşı karşıya olduğunu bildirdi.
• Mali’de 28 Temmuz’da yapılan cumhurbaşkanı seçiminin ilk turunda adayların hiçbirinin yüzde 50’den fazla oy alamaması nedeniyle seçimler ikinci tura kaldı.
• Zimbabve’de 37 yıl boyunca iktidarda kalan Robert Mugabe’nin Kasım 2017’de askeri müdahaleyle devrilmesinin ardından düzenlenen ilk devlet başkanlığı seçimlerini Emmerson Mnangagwa kazandı. Ordu, geçen Kasım ayında 93 yaşındayken devlet başkanlığından alınan Mugabe’nin yerine o dönemki yardımcısı Mnangagwa’yı getirmişti. Ülkede muhalefetin protestoları ise sürüyor.
• BM, Yemen’de devam eden iç savaşı bitirmek için tarafların Eylül ayında Cenevre’de düzenlenecek barış görüşmelerine davet edileceğini açıkladı.
• Piyasa değeri perşembe günü 1 trilyon dolara yükselen Apple, tarihte bu seviyeye ulaşan ilk Amerikan şirketi oldu.

4 Ağustos

• Beyaz Saray yönetimi ABD’ye gümrük vergisi olmadan giren Türk ürünlerini vergilendirmek için gözden geçirme kararı aldı. Ürünler arasında, otomotiv yedek parçaları, mücevherat ve doğal taş bulunuyor.
• ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Kuzey Kore’nin nükleer silahsızlanma konusunda verdiği sözlerin çok gerisinde olsa da müzakere sürecinin planladığı ilerleyeceği ve başarıya ulaşılacağı hususunda iyimser olduğunu söyledi.
• Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump, Twitter hesabından kendisine muhalif isimlerden NBA yıldızı LeBron James’i hedef aldı. James’i akılsızlıkla itham etti.
• Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, ABD mevkidaşı Mike Pompeo’yla görüştü. Wang Yi, ticaret savaşlarının iki tarafın da zararlı çıkacağını ve dünya barışı, istikrarı ile kalkınmasına zarar vereceğine dikkat çekti.
• Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) sunulan rapora göre Kuzey Kore’nin nükleer programını durdurmadığı bildirildi.
• Kuzey Kore Dışişleri Bakanı, ABD ile 12 Haziran’da imzalanan anlaşmaya bağlı olduklarını fakat sürecin tek taraflı işlememesi gerektiğini ifade etti. Nükleer silahsızlanmaya yönelik adımlara karşılık olarak ülkeye ekonomik yardım yapılması çağrısında bulundu.
• Beyaz Saray yönetimi ABD’ye gümrük vergisi olmadan giren Türk ürünlerini vergilendirmek için gözden geçirme kararı aldı. Ürünler arasında, otomotiv yedek parçaları, mücevherat ve doğal taş bulunuyor.
• İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, İran’ın Suriye’deki askeri varlığını ülkede istikrar sağlanması ve terörle mücadelede önemli mesafe sağlanması halinde azaltacağını veya tamamen sonlandıracağını açıkladı.
• Gazze Şeridi’nde cuma günü düzenlenen gösterilerde İsrail askerlerinin müdahalesi sonucu 1 Filistinli hayatını kaybetti, 220 kişi de yaralandı. 30 Mart tarihinden beri her hafta yapılan gösterilerde İsrail ordusunun müdahalesiyle hayatını kaybeden Filistinli sayısı 156’ya yükseldi.
• İsrail ile Suriye arasındaki ateşkesi denetlemekle görevli BM Ateşkes Gözlem Misyonu (UNDOF) askerleri 2014’den bu yana ilk kez Golan Tepeleri’nde devriye gezdi. UNDOF, Suriye’deki iç karışıklık nedeniyle bölgeden ayrılmak zorunda kalmıştı.
• Yolsuzluk yaptığı gerekçesiyle hakkında mahkûmiyet kararı verilen ve nisan ayından bu yana cezaevinde bulunan Brezilya eski Devlet Başkanı Lula da Silva, İşçi Partisi tarafından devlet başkanlığı seçimlerinde aday gösterildi.
• Danimarka’da burka yasağı olarak bilinen ve bütün yüzü kapatan örtülerin kamusal alanda kullanımının yasaklanmasını öngören yasanın yürürlüğe 1 Ağustos’ta girmesinden sonra ilk ceza kesildi.
• Zimbabve’de devlet başkanlığı seçimlerinin ardından başlayan protesto gösterileri sürüyor. Ordunun müdahale ettiği eylemlerde ölenlerin sayısı 6’ya yükseldi.
• Temmuz 2018’de Hindistan’ın İran’dan petrol ithalatı yüzde 30 artarak gündelik 786 bin varile yükseldi. Hindistan, Çin’den sonra İran petrollerinin ikinci büyük alıcısı.  

5 Ağustos

• ABD Başkanı Donald Trump, gümrük vergisi ödemek istemeyen ülkeleri Amerika’da üretim yapmaya çağırdı. Yüksek gümrük tarifeleri aracılığıyla ABD’nin 21 trilyon dolar tutarındaki toplam borcunu azaltmaya başlayacaklarını; Amerikan halkına vergi kolaylıkları sağlayabileceklerini ifade etti.
• ABD yönetiminin İran’a karşı aldığı iki aşamalı yeni ambargo kararının birinci paketi 6 Ağustos Pazartesi günü uygulamaya girecek.
• ABD Başkanı Trump’ın hedef aldığı NBA yıldızı LeBron James’e Başkanın Eşi Melania Trump’tan destek geldi. Melania Trump, yayınladığı açıklamada, James’in gençler için olumlu işler yapmaya çalıştığını kaydetti.
• İspanya, cumartesi günü 395, pazar günü ise 2 mültecinin ülke kıyılarında kurtarıldığını duyurdu. Uluslararası Göç Örgütü’nün (IOM) verilerine göre Madrid bu yıl 21 bin sığınmacıya ülke kapılarını açtı. Bu sayı geçen yıl ülkenin kabul ettiği insan sayısının iki katı.
• Tel Aviv’de on binlerce kişi İsrail parlamentosu Knesset’in onayladığı Yahudi Ulus Devlet yasasını protesto etti. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ise haftalık olağan kabine toplantısında tartışmalı yasanın Filistinlilerin kontrolsüz şekilde İsrail’e dönüşünü engellemeye yardımcı olacağını belirtti.
• İsrail ablukası altındaki Gazze Şeridi’nde, başta Hamas ve diğer bölgesel siyasi aktörler gruplar, ablukanın kaldırılması için İsrail ile muhtemel bir anlaşmanın detaylarını görüşmek için bir araya geldi. El-Fetih Hareketi toplantıyı kınadı.
• İran Devrim Muhafızları Ordusu Deniz Kuvvetleri, Hürmüz Boğazında bir hafta süresince gerçekleştirilen deniz tatbikatı tamamladı.
• İran İslam Cumhuriyeti Polis Teşkilatı Komutanı, İran’da hiçbir güvenlik sorunu olmadığını belirtti.
• Suudi Arabistan, Bab’ül Mendep Boğazı’ndan petrol geçişini durdurma kararından vazgeçerek, bölgeden petrol transferine yeniden başladı. İran destekli Husiler geçen hafta Kızıldeniz’de Suudi Arabistan’a ait iki petrol gemisine saldırı düzenlemişti.
• Güney Sudan’da 2013 yılından bu yana süren iç savaş hükümet ile silahlı muhaliflerin, güç paylaşımı ve güvenlik düzenlemeleri konusunda anlaşmaya varması ile sonlandı. Güney Sudan Devleti ile muhalifler, 2018’in haziran ayında ateşkes kararı almış, Sudan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir himayesinde barış görüşmeleri başkent Hartum’da başlamıştı.
• Afganistan’da ülkenin doğusunda devriye görevi yapan NATO konvoyuna gerçekleştirilen intihar saldırısında 3 asker hayatını kaybetti; 3 asker de yaralandı.
• Venezüela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’ya bir törende yaptığı konuşma sırasında bomba yüklü bir İHA ile saldırı düzenlendi. Maduro saldırıyı yaralanmadan atlattı. Saldırıda 7 askerin yaralandığı açıklandı.

Bu Haftanın Gündemi

Bu hafta gözler ABD’nin İran yaptırım paketi, ticaret geriliminde atılacak yeni adımlar ve Türkiye-ABD ilişkileri üzerinde olacak.

İran’a Yaptırım Paketi

ABD Başkanı Donald Trump’ın, ülkesini İran nükleer anlaşmasından çekmesinin ardından ABD’nin İran’a karşı uygulayacağı ilk yaptırım paketi Pazartesi günü yürürlüğe giriyor. İran’da iş yapan uluslararası firmaların yaptırım rejimine uyum sağlamaları için tanınan 3 aylık sürenin de bu şekilde sonuna geliniyor. Tahran’ı küresel piyasalardan yalıtmayı amaçlayan yaptırım paketlerinin ilki ticaret ve döviz işlemlerini hedef alıyor. İran’ın ABD doları alımına, altın ve diğer değerli metal ticaretine ve sanayiye ilişkin yazılım alımına engeller getirecek paket ek olarak İran’ın otomotiv sektörü de hedef alıyor.

İran’la özellikle enerji alanında stratejik işbirliğinde bulunan Çin, Hindistan ve Türkiye’nin yaptırımlar konusunda nasıl bir politika izleyecekleri; İran’da sistemin yaptırımlara nasıl tepki vereceği dünya tarafından takip edilecek.

ABD

ABD’de Kasım ayında yapılacak ara seçimleri için partilerin yaptıkları ön seçimler sürüyor. Bu hafta Salı günü Kansas, Michigan, Missouri ve Washington eyaletlerinde, Cumartesi günü de Hawai’de ön seçimler tamamlanacak.

ABD Başkanı Trump’ın geçtiğimiz hafta Adalet Bakanı Jeff Sessions’a, Özel Yetkili Savcı Robert Mueller tarafından yürütülen Rusya soruşturmasını sonlandırması yönünde yaptığı çağrının ardından iç siyasette hararet yükseliyor. Başkan Trump’ın, oğlu Eric Trump’ın 2016’da Kremlin’le bağları olan bir avukatla Hillary Clinton ile alakalı bilgi almak için bir araya geldiğini kabul etmesinin ardından gözler Mueller’da olacak. Trump’ın başkanlık kampanyasının yöneticisi Paul Manafort’un davası görülmeye bu hafta da devam edecek.

Ticaret Gerilimi

ABD Hazine Bakanlığı’nın yaptırım listesinde bulunan dünyanın, Çin dışındaki en büyük alüminyum üretici Rusya’nın Rusal firması ikinci çeyrek kar rakamını açıklayacak. ABD, Rusal firmasının ticari işlemlerinin yasaklanması için belirlenen tarihi geçtiğimiz haftalarda üçüncü kez uzatarak firmaya yaptırım listesinden çıkması için zaman sunmuştu.

Geçtiğimiz hafta ABD ile Çin yönetimlerinin karşılıklı ek gümrük tarifeleri uygulama kararı almalarının ardından yükselen ticaret gerilimi takip edilecek. Bu hafta açıklanacak olan Temmuz ayı ticaret rakamları piyasalar tarafından izlenecek.

Kolombiya’da Yeni Dönem

Kolombiya’da yeni Devlet Başkanı Ivan Duque, düzenlenecek yemin töreninin ardından resmi olarak göreve başlayacak. Kampanyası boyunca FARC ile yapılan anlaşmayı sert bir dille eleştiren Duque, ülkedeki isyancılara daha sert cezai yaptırımlar getirmeyi planlıyor.

Finansal Piyasalar

Avustralya ve Yeni Zelanda Merkez Bankası Para Politikası Kurulları, Ağustos ayı olağan toplantıları sonrasında faiz kararını açıklayacak. Politika faizinde bir değişikliğe gidilmesi beklenmiyor. Ancak, piyasalar enflasyon ile ilgili ileriye dönük mesajları yakından takip edecek.

Hindistan Devlet Bankası ikinci çeyrek finansal sonuçlarını açıklayacak. Kredilerinin geri ödenememesi sorunuyla karşı karşıya bulunan bankanın zarar açıklaması bekleniyor.

ABD’de bu hafta tüketici ve üretici enflasyon verileri açıklanacak. Enflasyon verileri, FED’in önümüzdeki aylarda alacağı faiz kararı açısından önem taşıyor. Dünya, önümüzdeki süreç için beklenti oluşturmak için ABD’nin verilerini yakından takip edecek. Ayrıca, Japonya Merkez Bankası’nın geçen hafta gerçekleşen görüşmesinin tutanakları bu hafta yayınlanacak. Tutanakların, Japonya Merkez Bankası’nın önümüzdeki dönemde alacağı kararlarla ilgili sinyal vermesi bekleniyor.

IKEA, Hindistan’daki ilk mağazasını Çarşamba günü açıyor. Dünyanın en büyük mobilya üreticisinin böylece Asya pazarında dengeleri değiştirmesi bekleniyor.

Türkiye-ABD Krizi ve Suriye

Türkiye ile ABD arasında devam eden ‘Rahip Brunson’ krizi bu hafta da yakından takip edilecek. ABD’nin Türkiye’ye F-35 satışını engelleyen kongre kararının ABD Başkanı Donald Trump tarafından nasıl değerlendirileceği ise bir başka takip edilecek konu başlığı.

Geçen hafta Kuzey Suriye’de bulunan SDG yetkilileriyle ülkenin geleceğine ilişkin olarak resmi görüşmelere başlayan Şam yönetiminin vereceği mesajlar yakından izlenecek. Ayrıca, dünya ülkelerinin İdlib konusunda atacağı adımlar da takip ediliyor.