Geçen hafta dünyada yaşanan gelişmeler (30 Ekim – 7 Kasım 2018)

ABD’deki ara seçimler, İran yaptırımlarının hayata geçmesi, Çin-ABD hattında ticaret savaşı tartışmaları

Geçen hafta gün gün öne çıkan başlıklar:

30 Ekim 2018

Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim, Rusya ve Türkiye’nin daha önce İdlib bölgesinde silahtan arındırılmış bölge kurulması için mutabakat sağlamış olmalarına rağmen, bu bölgede halen teröristlerin ve ağır silahların bulunduğunu; Türkiye’nin yükümlülüklerini yerine getirmediğini ileri sürdü.

Rusya Birleşmiş Milletler Daimî Temsilciliği, El Nusra’nın Beyaz Miğferler örgütünün yardımıyla İdlib’de kimyasal silah üretiminde kullanılan maddelerin yerini değiştirdiğinin saptandığını duyurdu. Rusya’nın Suriye’deki Ateşkes İzleme Merkezi Direktörlüğü, İdlib’de cihadcı unsurların kimyasal saldırı provokasyonu hazırlığı içinde olduğunu belirtti.

Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İdlib bölgesinde varlıklarını sürdüren rejim muhalifi ve cihadcı grupların Ankara ile Moskova arasında varılan Soçi mutabakatının hükümlerine uymamaları durumunda, duruma ilk olarak Türkiye’nin müdahalede bulunacağını ifade etti.

ABD Savunma Bakanlığı, Orta Amerika ülkelerinden gelen göçmen dalgasını göğüslemek için ülkenin Meksika sınırına 5 bin 200 asker gönderileceği açıkladı.

ABD Başkanı Donald Trump, ülke sınırları içinde doğan bebeklere doğrudan verilen vatandaşlık hakkını başkanlık yetkisini kullanarak iptal edebileceğinin sinyalini verdi.

Beyaz Saray Sözcüsü Sarah Sanders, CIA Direktörü Gina Haspel’in, öldürülen gazeteci Cemal Kaşıkçı soruşturması kapsamında Türkiye’de yaptığı temaslar hakkında Başkan Donald Trump’ı bilgilendirdiğini ifade etti. Sözcü Sanders, Haspel’in Türkiye’deki temasları sırasında cinayete ilişkin ses kayıtlarını dinlediği yönündeki iddiaları ise ne onayladı ne de yalanladı.

CIA eski Direktörü General Michael Hayden, Cemal Kaşıkçı’nın Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda öldürülmesinin Veliaht Prens Muhammed bin Salman’ın talimatı olmadan mümkün olamayacağını düşündüğünü söyledi.

Bloomberg’in ismini vermediği yetkililere dayandırdığı haberinde, Washington yönetiminin Suudi Arabistan’a Katar’a yönelik tecriti hafifletmesi ve Yemen’deki savaş konusunda baskıyı artırdığı iddia edildi.

Çin Cumhurbaşkanı Yardımcısı Wang Qishan, Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) resmi ziyaret gerçekleştirdi. İki ülke arasındaki işbirliğini derinleştireceklerini belirten Wang, BAE’nin katkılarıyla Körfez İşbirliği Konseyi ile serbest ticaret bölgesi anlaşmasını en hızlı şekilde tamamlamayı amaçladıklarını ifade etti.

Çin’in Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilci Yardımcısı Wu Haitao, uluslararası toplumun Suriye halkına ihtiyaçları ölçüsünde finansal destek ve insani yardım sağlaması gerektiğini belirtti.

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Avrupa ülkelerinin ABD yaptırımlarının etkisini azaltmak ve İran ekonomisinin göreceği zararı telafi etmek amacıyla bir mekanizma üzerinde çalıştığını açıkladı.

Danimarka İstihbarat Servisi, İran’ın Ahvaz Ulusal Direnişi Örgütü’nün Danimarka kolu liderine suikast girişiminde bulunduğunu iddia etti. Tahran, Ahvaz kentinde Devrim Muhafızlarının geçit törenine düzenlenen saldırıdan örgütü sorumlu tutmuştu.

Filistin Kurtuluş Örgütü Merkez Konseyi, Filistin devletini tanıyana kadar İsrail’i tanıma kararını askıya aldığını açıkladı.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Gazze’de 3 Filistinli çocuğun hayatını kaybettiği hava saldırısından dolayı İsrail’i kınadı.

CIA Direktörü Gina Haspel, Ankara temaslarıyla ilgili ABD Başkanı Trump’a brifing verdi.

31 Ekim 2018

Gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti soruşturması kapsamında Türkiye’de bulunan Suudi Arabistan Başsavcısı Suud el Macib, İstanbul’daki temaslarını tamamladı. Macib’in Türk makamlarından toplanan delillerin Suudi makamlarıyla paylaşılmasını istediği belirtiliyor.

ABD Savunma Bakanlığı, Türkiye’nin Suriye’de Fırat’ın doğusunda operasyona hazırlanıldığı yönündeki açıklamalarına ilişkin Türkiye ve Suriye Demokratik Güçleri’yle (SDG) durumu yatıştırmak amacıyla temas halinde olduklarını açıkladı.

Rusya Savunma Bakanlığı, Türkiye’nin Rusya ile varılan Soçi mutabakatındaki yükümlülüklerini henüz tamamen yerine getirmediğini, fakat bu yönde mesafe kaydedildiğinin görüldüğünü ifade etti.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Savunma Bakanı James Mattis, Yemen krizinin sonlanması için taraflara ateşkes ve barış görüşmelerinin başlaması çağrısında bulundu.

ABD Başkanı Donald Trump, Pittsburgh kentinde silahlı saldırı düzenlenen sinagoga kendisine yönelik protestolar eşliğinde taziye ziyareti yaptı.

ABD Dışişleri Bakanlığı, İran’dan ham petrol ithalatını azaltan bazı ülkelere karşı 6 Kasım’da devreye girecek yaptırımlardan muafiyet sağlanmasının planladığını açıkladı.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ABD’nin İran enerji sektörünü hedef alacak tek taraflı yaptırımlarının yaratacağı ekonomik sonuçların üstesinden geleceklerini ve yaptırımların etkisinin geçici olacağını söyledi.

ABD Başkanı Donald Trump’ın doğuştan vatandaşlık uygulamasını kaldıracağı yönündeki açıklamasına tepkiler büyüyor. ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Cumhuriyetçi Paul Ryan, Trump’ın açıklamasının ABD Anayasası’na aykırı olduğunu ifade etti.

Almanya eski Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel, Başbakan Angela Merkel’in görev süresinin sonunu beklemeden gelecek yılın mayıs ayındaki Avrupa Parlamentosu seçimlerinin ardından başbakanlığı bırakabileceği iddiasında bulundu.

Japonya Merkez Bankası (BOJ) para politikasında değişiklik yapmadı, ancak ekonomik görünümde belirsizlik yaratan küresel ticaret gerilimini gerekçe göstererek enflasyon tahminlerini düşürdü.

Birleşmiş Milletler Suriye Özel Temsilciliği görevine Norveç’in Pekin Büyükelçisi Geir Pedersen’in getirileceği belirtiliyor. 4 yıldır bu görevi sürdüren Staffan de Mistura’nın bu yıl içerisinde görevinden ayrılacağı açıklanmıştı.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) Kıbrıs sorunun çözümü için tüm taraflara gecikmeksizin yapıcı, açık çalışma içine girmeleri yönündeki çağrısının ardından, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in Kıbrıs Özel Temsilcisi Jane Holl Lute’nin Kıbrıs müzakerelerini yeniden başlatmak için bugün iki toplumun liderleriyle bir araya geleceği açıklandı.

Çin Dışişleri Bakanlığı, Çin’in 1 Kasım’dan itibaren BMGK dönem başkanlığını resmen devralacağını ve kasım ayının çalışma planı hakkında diğer BMGK üyeleriyle müzakereyi sürdürdüklerini açıkladı.

Çin ABD’ye, Tayvan’la arasındaki her türlü resmi temas ve askeri bağlantıyı kesmesi çağrısında bulundu.

İran Dışişleri Bakanlığı, Danimarka İstihbarat Servisi, İran’ın, Ahvaz Ulusal Direnişi Örgütü’nün Danimarka kolu liderine suikast girişiminde bulunduğu yönündeki iddiasını reddetti. Danimarka, Tahran büyükelçisini merkeze çağırdı.

Afganistan’ın batısında yer alan Farah kentinde bir askeri helikopter düştü.  Kazada aralarında üst rütbeli askeri personelin yanı sıra yerel siyasetçilerin de olduğu 25 kişinin hayatını kaybettiği açıklandı.

Bangladeş ve Myanmar, Rohingyalı Müslüman sığınmacıların kasım ayı başından itibaren geri dönüş işlemlerinin başlaması için anlaşmaya vardı.

Suudi Arabistan Başsavcısı Suud el Mucib, Kaşıkçı cinayeti soruşturması kapsamında İstanbul’da temaslarda bulundu.

1 Kasım 2018

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Cemal Kaşıkçı’nın Suudi Arabistan İstanbul Başkonsolosluğu’na girer girmez, planlı bir şekilde boğularak öldürüldüğünü, daha sonra da bedeninin parçalara ayrıldığını açıkladı.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ulusal uzun menzilli bölgesel hava füze savunma sisteminin oluşturulmasına yönelik çalışmaların başladığını duyurdu.

ABD’de bir grup Cumhuriyetçi senatör, Kaşıkçı cinayeti sebebiyle, Suudi Arabistan ile sürdürülen sivil nükleer görüşmelerin kesilmesi için Başkan Donald Trump’a mektup gönderdi.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton, ABD’nin İran’a en sert düzeyde baskı yapmak istediğini fakat müttefik ülkelerin çıkarlarını da gözeteceklerini açıkladı.

ABD Başkanı Donald Trump, Latin Amerika ülkelerinden gelen göçmen konvoyunu durdurmak için ABD-Meksika sınırına 10 ile 15 bin arasında askeri personel göndereceğini söyledi.

ABD Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’nin YPG mevzilerini bombalamasına ilişkin Washington’un Türkiye’nin sınır güvenliğine saygı duyduğunu, ancak bölgede Amerikalı askerlerin de olma ihtimalinden dolayı endişe duyulduğunu açıkladı.

Irak’ta Haşdi Şabi milis güçleri komutanlığı, IŞİD’in Suriye Irak sınırında ilerlemesi sebebiyle bölgeye 20 bin personel sevk edildiğini açıkladı.

YPG güçleri, Türkiye’nin Fırat’ın doğusunda bombardımana başlamasını gerekçe göstererek IŞİD’e karşı operasyonları askıya aldığını ABD’ye bildirdi.

İngiltere’de hükümet, Brexit öncesi son bütçe planında yavaşlayan ekonomiyi hızlandırmak için kemer sıkma politikasını sonlandırma kararı aldı.

Avrupa Birliği ile İngiltere, finansal hizmet sunan şirketlerin Brexit sonrası AB pazarına tam erişiminin olması konusunda mutabakata vardı.

Almanya Başbakanı ve Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) lideri Angela Merkel’in genel başkanlık için aday olmayacağını açıklamasının ardından, eski parlamento üyesi Friedrich Merz, CDU Genel Kurulunda aday olacağını ilan etti.

Rusya, aralarında Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko’nun oğlu ve eski Başbakan Yulia Timoşenko’nun da dahil olduğu toplam 322 kişinin ve 68 şirketin Rusya’daki mal varlıklarını dondurma kararı aldı.

Güney Kore Savunma Bakanlığı, Güney Kore ve Kuzey Kore arasında kara, deniz ve havada tüm düşmanca askeri faaliyetlerin sonlandırıldığını açıkladı.

Kenya Devlet Başkanı Uhuru Kenyatta, Çin’in ülkeyi borç batağına sürüklediği yönündeki iddiaları yalanladı. Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ise Pekin’in yabancı ülkelere yönelik yardım programının eşitlik, karşılıklı yarar, açıklık ve sürdürülebilirlik esaslarına dayandığını ifade etti.

Eski milletvekili Friedrich Merz, Merkel’den boşalacak CDU liderliği için adaylığını ilan etti.

2 Kasım 2018

ABD Başkanı Donald Trump, İran’a yönelik uygulanacak ikinci tur yaptırımlara günler kala, Twitter hesabından üzerinden “Yaptırımlar 5 Kasım’da geliyor” yazılı olan bir resmini paylaştı.

ABD, İran’a yönelik olarak uygulanacak yaptırımlardan 8 ülkenin geçici olarak muaf tutulacağını ve petrol alışverişini sürdürebileceğini duyurdu. 8 ülke ile ilgili detay verilmezken, ABD basınına göre bu ülkeler arasında Hindistan, Çin, Güney Kore ve Japonya bulunuyor. Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ise kendilerine, Türkiye’nin de muafiyet uygulanacak ülkeler arasında bulunduğuna dair bilgi ulaştığını açıkladı.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ABD’nin İran’a yönelik olarak uygulayacağı yaptırımlar öncesinde The Financial Times gazetesine bir makale yazarak Trump’ın kendi müttefiklerine karşı olan tavrının, dünya sistemi için ne kadar büyük bir problem olduğunu göstermeye yettiğini belirtti. Ruhani, Trump yönetiminin İran’a karşı uyguladığı tek taraflı tutum karşısında AB ülkelerine, İran’ın yanında durma çağrısı yaptı.

Avrupa Birliği, Almanya, Fransa ve İngiltere tarafından yapılan ortak açıklamada ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarından duyulan üzüntü ifade edildi. Açıklamada, İran’la ticaret yapan Avrupalı şirketlerin AB hukukuna bağlı olarak korunacağı belirtildi.

Bloomberg’e göre ABD Başkanı Donald Trump, Çin ile yaşanan ticaret krizinin ardından, iki ülke arasında yapılabilecek bir ticaret anlaşma taslağının hazırlanması için talimat verdi. Trump’ın, bu ay Arjantin’de düzenlenecek G-20 ülkeleri zirvesinde Çin ile anlaşma imzalamak istediği belirtiliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Venezüela’nın altın sektörünü hedef alan yaptırım kararını imzaladı. Yaptırımın detayları önümüzdeki günlerde Hazine Bakanlığı tarafından açıklanacak.

Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti ile ilgili olarak Washington Post gazetesinde bir makale kaleme alan Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Cinayet emrinin Suudi Arabistan hükümetinin üst kademelerinden geldiğini biliyoruz” dedi. Erdoğan, Kral Salman bin Abdülaziz’in cinayet emrini verdiğine veya bu cinayetin Suudi yönetiminin resmi politikasını yansıttığına inanmadığını belirtti.

ABD’de istihdam artışı, ekim ayında beklentileri aşarak 250 bin arttı. Ara seçimler önümüzdeki salı günü gerçekleştirilecek.

Zimbabve’de petrol arama faaliyetlerini sürdüren Avustralyalı Invictus Energy firması, Afrika kıtasının en büyük petrol ve doğal gaz rezervini keşfettiğini duyurdu. Rezervdeki ilk kuyunun 2020 senesinde faaliyete geçebileceği açıklandı.

Yunanistan ve Makedonya arasında yaşanan isim sorunu sebebiyle 12 yıl önce kesilen uçak seferleri, iki ülke arasında varılan anlaşma ve Makedonya’nın isim değişikliği için attığı adımlar sonrasında yeniden başlatıldı.

ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin.

3 Kasım 2018

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesinin korkunç olduğunu ama Suudi Arabistan’a karşı atılacak adımlarda Riyad yönetiminin istikrarının gözetilmesi gerektiğini söyledi.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, küresel siyasi gelişmelerin iki dünya savaşının ara dönemine benzediğini, yükselen aşırıcı ve milliyetçi akımların dünyanın bütünlüğünü tehdit ettiğini ifade etti.

Çin Halk Cumhuriyeti Başbakanı Li Keqiang, Pekin’de Pakistanlı mevkidaşı İmran Han’la görüştü. Taraflar görüşmede Çin ile Pakistan arasındaki işbirliğine vurgu yaptı.

İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, ABD’nin Tahran’a 40 yıldır baskı uyguladığını fakat diz çöktürmeyi başaramadığını ifade etti. İran’ın kendi kendine yeten bir ekonomi olduğunu belirten Hamaney, ABD’nin 2. Paket yaptırımlarının da üstesinden geleceklerini söyledi.

İran, ulusal savaş uçağı Kevser’in seri üretimine bağlandığını duyurdu.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko ile İstanbul’da yaptıkları ikili görüşmenin ardından ortak basın açıklaması yaptı. Erdoğan, Kırım’ın Rusya tarafından ilhakını tanımadıklarını açıkladı.

ABD Savunma Bakanlığı, Savunma Bakanı James Mattis ile Türkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar arasındaki görüşmede Menbiç’te başlayan ortak devriye harekatının ve bölgenin istikrarının ele alındığını açıkladı.

Türkiye Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler ile ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Joseph Dunford’un telefonda görüştükleri açıklandı. Pentagon, görüşmede Suriye ve Menbiç’teki durumun ele alındığını bildirdi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Küba Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel’i Moskova’da kabul etti. Tarafların ticari ve ekonomik ilişkilerin yanı sıra askeri işbirliğini de masaya yatırdığı açıkladı.

Rusya Dışişleri Bakanlığı, Afganistan hükümeti ile Taliban örgütünün, Moskova’da düzenlenecek barış görüşmelerine kendi temsilcilerini göndermeyi kabul ettiklerini duyurdu.

Brezilya’nın yeni Devlet Başkanı Jair Bolsonaro ülkesinin İsrail Büyükelçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e taşımayı planladığını söyledi.

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu. 

4 Kasım 2018

İran Devrim Muhafızları Komutanı Muhammed Ali Caferi, ABD’nin İran’a karşı başlattığı ekonomik ve psikolojik savaştan galip çıkan tarafın kendileri olacağını söyledi.

Dünyada petrol tankerlerinin hareketlerini takip eden İsveç merkezli Tanker Trackers şirketi, İran petrollerini taşıyan tankerlerin ekim ayı sonu itibariyle konumlarını gösteren cihazları kapalı tutmaya başladığını duyurdu.

İran’da, ABD’nin Tahran Büyükelçiliği’ne yapılan baskının 39. yıldönümü sebebiyle eski büyükelçilik binası önünde gösteriler düzenlendi.

Rusya Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin yaptırımlarına karşın İran’la ticari, ekonomik ve finansal işbirliğinin devam ettirileceğini açıkladı; Washington’a İran’a yönelik yaptırım politikasını yeniden gözden geçirmesi yönünde çağrı yaptı.

Rusya’nın Washington Büyükelçisi Anatoly Antonov, ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkesini geri çekmeyi düşündüğünü açıkladığı Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’nın (INF) çok taraflı hale getirilmesini, NATO ülkelerini ile Çin’in de anlaşmaya taraf olmasını istediklerini açıkladı.

Rusya’nın Suriye’deki Ateşkesi İzleme Merkezi tarafından yapılan açıklamada İdlib bölgesindeki silahlı unsurların ateşkes anlaşmasının şartlarını ihlal ettiğini açıkladı. Cihadcı militanların açtıkları ateş sonucu 4 Suriyeli askerin hayatını kaybettiğini, 1 askerin de yaralandığını duyurdu.

ABD ile Güney Kore’nin, Kuzey Kore’yle sürdürülen müzakereler kapsamında durdurma kararı aldıkları ortak askeri tatbikatlara pazartesi günü dar kapsamlı olarak yeniden başlayacakları açıklandı. Kararın, Pyongyang yönetiminin uluslararası ambargo rejiminin devam etmesi durumunda nükleer faaliyetlerine geri dönme tehdidi nedeniyle alındığı açıklandı.

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Doğu Akdeniz’deki enerji kaynaklarına Türkiye ve KKTC’nin izni olmadan el koymaya çalışan ülkelere izin verilmeyeceğini ifade etti.

Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, kendilerine iletilen ilk bilgilerin ABD’nin İran yaptırımlarından Türkiye’nin muaf tutulacağı yönünde olduğunu bildirdi.

Mısır güvenlik güçleri, Minya’da bir Kıpti Ortodoks kilisesine giden otobüse düzenledikleri silahlı saldırıda 7 kişiyi öldüren İslam Devleti örgütüne bağlı 19 teröristin çıkan çatışmada etkisiz hale getirildiğini açıkladı.

Irak ordusu, hava kuvvetlerinin de desteğiyle Nineveh, Salahaddin ve Enbar’ın batısındaki çöl bölgesini IŞİD’den temizlemek için harekata başladı.

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Şanghay’da Kenya Devlet Başkanı Uhuru Kenyatta ve Vietnam Başbakanı Nguyen Xuan Phuc’yla ayrı ayrı bir araya geldi.

Rusya’nın Washington Büyükelçisi Anatoly Antonov.

5 Kasım 2018

ABD, 2015’te İran ile P5+1 ülkeleri arasında varılan Kapsamlı Müşterek Eylem Planı adlı nükleer anlaşma çerçevesinde kaldırdığı İran yaptırımlarının enerji, finans ve deniz taşımacılığı sektörlerini kapsayan ikinci bölümünü uygulamaya başladı. ABD Hazine Bakanlığı, İran yaptırımları kapsamında ambargo uygulanacak 700’ü aşkın kişi, kurum, uçak ve geminin isimlerini yayımladı.

ABD Başkanı Donald Trump, dünyada petrol fiyatlarının yükselmesini istemediğini ifade etti ve bu nedenle İran’ın petrol ticaretine yönelik yaptırımları zamana yayarak uygulamaya geçireceklerini söyledi.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ABD’nin yaptırımları karşısında geri adım atılmayacağını ve İran’ın petrol ihracatını devam ettireceğini söyledi.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İran’a uygulanacak petrol yaptırımlarından Türkiye, Çin, Hindistan, Güney Kore, İtalya, Yunanistan, Japonya ve Tayvan’ın geçici olarak muaf tutulacağını açıkladı.

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, ABD yönetiminin İran nükleer anlaşmasına ilişkin yaklaşımını değiştirmesi halinde, Washington ile yeni bir nükleer anlaşmayı görüşmeye hazır oldukları ifade etti.

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarının ikinci paketinin başlaması nedeniyle ABD Başkanı Donald Trump’a teşekkür etti.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetinden sorumlu olanlardan hesap soracaklarını, fakat bunu Suudi Arabistan ile var olan stratejik ilişkileri koruyarak yapacaklarını ifade etti.

Suudi Arabistan İnsan Hakları Komisyonu Başkanı, Cemal Kaşıkçı cinayeti soruşturmasının evrensel hukuk ilkeleri temelinde yürütüldüğünü, Kral Salman bin Abdulaziz’in savcılara bu yönde talimat verdiğini ifade etti.

Şanghay’da başlayan Çin Uluslararası İthalat Fuarı’nın açılışında konuşan Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, ithalata uygulanan ek vergileri düşürmeye hazırlandıklarını ve yabancı firmaların Çin pazarına erişimini genişletme yönündeki iradelerinin devam ettiğini söyledi. Tüm ülkelerin ticarette korumacılık ve tek taraflılığa karşı çıkması gerektiğini vurgulayan Xi, açık bir dünya ekonomisinin kurulması için şeffaf bir uluslararası ticaret sisteminin kurulup ticaret ve yatırımın kolaylaştırılması gerektiğini dile getirdi.

Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin INF Anlaşması’ndan tek taraflı olarak çekilmesine karşı olduklarını fakat anlaşmanın çok taraflı hale getirilmesi yönünde Rusya’nın yaptığı çağrıyı da kabul etmeyeceklerini açıkladı.

Fransa, aralarında Suriye Ulusal Güvenlik Bürosu Başkanı, Suriye Hava Kuvvetleri İstihbarat Servisi Başkanı ve Hava Kuvvetleri İstihbarat Servisi’nin üst düzey bir diğer yöneticisi hakkında uluslararası yakalama emri çıkardı.

Pasifik Okyanusu’nda bulunan Fransa’ya bağlı özerk Yeni Kaledonya bölgesinde yapılan bağımsızlık referandumunda vatandaşların yüzde 56,7’si, Fransa’dan ayrılmaya “hayır” dedi.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani.

6 Kasım 2018

ABD’de 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi’nin tamamının, 100 sandalyeli Senato’nun 35’inin ve 36 eyaletin valisinin yeniden belirleneceği ara seçimler için oy verme işlemi başladı.

ABD Dışişleri Bakanlığı, İran’ın üç sivil nükleer programını yaptırımlar dışında tuttu ve düzenli gözetim altında çalışmaların devam edebileceğini açıkladı.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bu hafta Paris’te yapması beklenen görüşmeyi muhtemelen gerçekleştirmeyeceğini, fakat ay sonunda Arjantin’de yapılacak G-20 Zirvesi’nde Putin’le bir araya geleceğini söyledi. Kremlin’den yapılan açıklamada ise iki liderin Paris’te bir araya geleceği belirtildi.

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD’nin İran yaptırımlarını doğru bulmadığını ve Ankara’nın yaptırımlara uymayacağını ifade etti. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da yaptırımların sonuç vereceğine inanmadıklarını açıkladı.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı İshak Cihangiri, ABD ambargosuna rağmen petrol ihracatına devam ettiklerini ifade etti.

Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetine ilişkin Ankara’nın elinde henüz kamuoyuyla paylaşılmayan deliller olduğunu ifade etti.

Avrupa Birliği Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn, uzun vadede Türkiye ile sürmekte olan müzakerelerde başarılı olunamaması durumunda sürecin sonlandırılmasının daha dürüstçe olacağını ifade etti.

ABD Dışişleri Bakanlığı, PKK terör örgütünün lider kadrosunda bulunan Murat Karayılan, Cemil Bayık ve Duran Kalkan’ın yakalanmasına yardımcı olacak bilgi karşılığında para ödülü koyduğunu açıkladı.

Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile Savunma Bakanı James Mattis’ten oluşan ABD heyeti ile Komünist Partisi yetkilisi Yang Jiechi ve Savunma Bakanı Wei Fenghe’nin yer aldığı Çin heyetinin cuma günü Washington’da bir araya geleceği açıklandı. Buluşma, Çin-ABD Diplomatik Güvenlik Diyaloğu kapsamında gerçekleştirilecek ikinci görüşme olacak.

Çin Başbakanı Li Keqiang Pekin’de Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Christine Lagarde ile bir araya geldi. Keqiang, uluslararası serbest ticareti korumak için her türlü diyaloğa açık olduklarını açıkladı.

Rusya Savunma Bakanlığı, Karadeniz üzerinde Rusya hava sahasına doğru seyir halinde olan ABD ordusuna ait keşif uçağının güvenli bir şekilde önlendiğini açıkladı.

Rusya Devlet Başkanı Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentyev başkanlığındaki heyet, Tahran’da İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreteri Ali Shamkhani başkanlığındaki İran heyetiyle bir araya geldi. Görüşmede Suriye’deki son durumun ve İstanbul’da Rusya, Almanya, Fransa ve Türkiye liderlerinin bir araya geldiği dörtlü zirvenin ele alındığı açıklandı.

Fransa İç İstihbarat ve Güvenlik Kurumu (GDSI), Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a yönelik saldırı hazırlığında olduğu belirlenen 6 kişinin gözaltına alındığını duyurdu.

Euro Grubu Başkanı Mario Centeno, İtalya’ya mali kurallara uygun şekilde düzenlenmiş bir bütçe sunması için bir hafta süre verdiklerini açıkladı.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, Irak’ın kuzey ve batısında bir dönem IŞİD kontrolünde bulunan bölgelerde 200’ü aşkın toplu mezar bulunduğunu açıkladı.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, herhangi bir tehdit durumunda Mısır ordusunun Körfez ülkelerinde yaşayan Arap nüfusu savunmak için hazır olduğunu açıkladı.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı İshak Cihangiri.

7 Kasım 2018

ABD’de 6 Kasım ara seçimlerinde kesinleşen ilk sonuçlara göre, Demokratlar Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu kazanırken, Cumhuriyetçiler Senato’daki çoğunluklarını korudu. 435 üyeli Temsilciler Meclisi’nde Demokrat Parti’nin 219, Cumhuriyetçi Parti’nin ise 193 sandalye kazandığı görünüyor. Senato’da Cumhuriyetçi Parti 51 sandalye alırken Demokratlar 43 sandalyede kaldı.

ABD’de Adalet Bakanı Jeff Sessions, Başkan Donald Trump’ın talebi doğrultusunda görevinden istifa ettiğini açıkladı. Trump, Sessions’ın istifasını kabul etti ve görevi geçici olarak Matthew Whitaker’in üsteleneceğini açıkladı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin başkanlığında toplanan Güvenlik Konseyi’nde, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarının ele alındığı açıklandı. Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD’nin İran yaptırımlarını gayrimeşru gördüklerini ifade etti.

Kremlin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Başkanı Donald Trump’ın 11 Kasım’da Paris’te kısa süreli bir çalışma yemeği için bir araya geleceğini duyurdu.

ABD Dışişleri Bakanlığı, Skripal saldırısının ardından Rusya’nın kimyasal silah kullanmayacağına dair somut güvence vermemesi nedeniyle Moskova’ya ilave yaptırım uygulanacağını açıkladı. Kremlin, yaptırımların gayrihukuki olacağını belirtti.

İran petrollerinin önemli müşterilerinden olan Güney Kore’nin Tahran’la olan ticareti İran Merkez Bankası’nın iki Güney Kore bankasındaki hesapları üzerinden ulusal para birimi won ile sürdüreceği açıklandı.

Irak Başbakanı Adil Abdul-Mehdi, ülkesinin ABD’nin İran yaptırımlardan muaf tutulduğunu ve bölgesel çekişmede taraf olmak istemediklerini ifade etti. ABD’nin İran Özel Temsilcisi Brian Hook, Irak’ın elektrik ihtiyacını karşılamak için İran’dan enerji temin etmeye devam edebileceğini ve yaptırımlardan muaf tutulduğunu bildirmişti.

ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, PKK’dan farklı olarak YPG,’yi terör örgütü olarak tanımlamadıklarını fakat Ankara’nın endişelerini anladıklarını ifade etti.

Suudi Arabistan’ın gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın ailesine “kan parası” ödeyeceği açıklandı.

Almanya’da hakkında Hıristiyan Sosyal Birlik Partisi (CSU) liderliğini bırakacağı yönünde haberler çıkan İçişleri Bakanı Horst Seehofer’in henüz bu yönde bir karar almadığı açıklandı.

Kıbrıs Rum Kesimi Dışişleri Bakanı Nikos Hristodulides, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile Washington’da bir araya geldi. ABD, Yunanistan, İsrail ve Kıbrıs arasında düzenlenecek dörtlü bir toplantının hazırlıklarının yapıldığı açıklandı.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile üst düzey Kuzey Kore heyeti arasında perşembe günü New York’ta yapılması planlanan görüşmenin ertelendiği açıklandı. Güney Kore Dışişleri Bakanlığı, planlanan ABD Başkanı Trump ile Kuzey Kore lideri Kim Yong-un ziyareti üzerinde tarafların çalışmaya devam edeceğini açıkladı.

Kuzey Kore Dışişleri Bakanı Ri Yong Ho’nun bu ay içerisinde ülkenin ekonomik kalkınma modelini incelemek için Vietnam’ı ziyaret edeceği duyuruldu.

Kremlin, Kuzey Kore lideri Kim Yong-un’un gelecek yıl içerisinde Moskova’ya resmi bir ziyaret düzenlemesinin beklendiğini açıkladı.

Lübnan’da parlamento seçimlerinin üzerinden 6 ay geçmiş olmasına rağmen henüz kurulamayan hükümet için devam eden müzakerelerde çıkmaz sürüyor. Cumhurbaşkanı Mişel Avn’un devreye girmesine rağmen başbakanlık görevine devam etmesi konusunda mutabakata varılan Saad Hariri ile Hizbullah arasında kabine üyelerinin dağılımına ilişkin anlaşma sağlanamadı. Hizbullah, talep ettiği bakanlık sayısından ödün vermeyeceğini açıkladı.

Barselona ve Madrid’de güvenlik güçleri, bomba şüphesiyle 3 tren istasyonunu tahliye etti.