Danimarka’nın Local gazetesinin haberine göre Danimarka Soyağacı Derneği, 2. Dünya Savaşı sırasında ve öncesinde Danimarka Nazi Partisi’ne (DNSAP) üye olmuş vatandaşlarının isimlerini kamuya açtı. 1 Kasım itibariyle tüm vatandaşların ulaşabildiği ve dosya olarak indirebildiği listede şu anda, 22,795 DNSAP üyesinin sadece 5,265’i bulunuyor. Liste, 1908 yılından önce doğanları yani yalnızca 110 yaşın üstünde olanları kapsıyor. Bu yaşın üstünde Danimarka vatandaşlarının hayatta olmaması bu tarihin limit olarak belirlenmesini sağlamış. 2019 senesinde listeye 2,000 ila 3,000 ismin eklenmesi bekleniyor.
Danimarka Soyağacı Derneği Genel Sekreteri Per Andersen, liste yayınlandığından beri görülmemiş bir ilgiyle karşılaştıklarını belirtti. Soyağacı istatistikleriyle ilgili yayınladıkları çalışmaların indirilme ortalamasının 100 olduğunu hatırlatan Andersen, Nazi Partisi listesinin ise 2 ay içinde 11 bin defa indirildiğini söyledi.
Listenin yayınlanmasına, 2. Dünya Savaşı’nın ardından yoğun isteğe rağmen izin verilmemiş
Savaşın bitiminden kısa bir süre önce, Alman işgali altında bulunan ülkede DNSAP lideri Frits Clausen’in evinde bulunan tam liste o dönemde basılacakken, Danimarka Yerel Mahkemesi tarafından mühürlenmiş. O zamandan günümüze kadar ise sadece bilim insanları ve arşivciler bu isimlere ulaşabilmiş.
Ancak yeterince zaman geçtiğinde karar kılan yetkililer, nihayet bu tarihi belgenin herkesin erişimine açık olmasına izin verdi. Per Andersen ”Bu tarihi kaynağın tarihin tekerrür etmesine engel olacağına ve geçmişten ders almamıza yarayacağına inanıyorum” diyor. Clausen’in listesindeki isimlerin yarısı çiftçi olarak kayıt edilmiş, diğer meslek grupları işçi, asistan, tezgahtar ve partisi temsilcileri olarak öne çıkıyor. Listede ayrıca doğum yılları ve adresleri de bulunuyor.
Danimarka’da Nazi işgali ve Direniş
Danimarka, Almanya tarafından 9 Nisan 1940’ta işgal edildi. Fiili işgal Almanya için hiç de zor olmadı. Birkaç saatlik bir çatışmadan sonra Güney Jutland’daki Danimarkalı askerler teslim oldu ve Danimarka hükümeti Alman işgal kuvvetleriyle müzakere masasına oturdu.
İşgal, Danimarka’nın işbirliği isteği ve Almanya’nın Danimarka’yı katı bir şekilde yönetmeye niyeti olmadığı için ilk başlarda nispeten daha barışçıl geçmişti. Hükümet ofisinde kaldı, meclis faaliyetine devam etti; mahkemeler dahil hem iç politika hem de merkezi otoritelerin yönetimi çoğunlukla Danimarka’nın elindeydi. Yine de polis kuvvetleri Alman askerleriyle işbirliği yapmak zorundaydı. Nüfusun tamamının işgale açıkça karşı olmasına rağmen, aynı zamanda durumla akılcı bir tavırla baş etmek için de politik bir istek vardı. “İşbirliği Siyaseti” olarak bilinen bu zaman dilimi 1943’e kadar devam etti. İşbirliği siyasetinin en büyük başarılarından biri bu süre boyunca Danimarka Yahudilerinin acı çekmemiş olmasıydı.
1943’te Danimarka’da seçimler yapıldı ve sonuç demokratik partilerin açık bir zaferiydi. Danimarka halkının Alman işgalinden hoşnutsuzluğu gittikçe arttı ve bu 1943 yazında geniş çaplı saldırılara ve sivil kargaşaya neden oldu. Almanlar buna yanıt olarak, sabotajcıları ölüm cezasına çarptırmaya karar verdi.
