Koronavirüs dünyayı kasıp kavururken, virüsün ilk görüldüğü ülke olan Çin’in son haftalarda kamuoyuyla paylaştığı düşük vaka ve ölüm sayıları geniş çevrelerce tartışılmaya devam ediyor. New York Times (NYT) gazetesinden Julian E. Barnes’ın haberine göre, Amerikan Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA), Çin’de topladığı bilgilere göre sayıların Pekin yönetimince manipüle edildiğini Beyaz Saray yetkililerine iletti.
CIA için çalışan istihbarat yetkililerinin, şubat ayının başından beri Beyaz Saray’ı uyararak Çin’in vaka ve ölüm sayıları hakkındaki gerçekleri sakladığını belirttiklerini öne süren habere göre, CIA’in elde ettiği raporlar ABD Başkanı Donald Trump’ın geçen perşembe Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile yaptığı ikili görüşmede de paylaşıldı.
CIA’in ABD hükümetine sunduğu rapora göre, Çin hükümetinin kendisi bile virüsün ülkede tam olarak nasıl bir tahribata yol açtığını bilmiyor. CIA yetkililerine göre, özellikle Çin’in Vuhan kentindeki bürokratlar işlerini kaybetme veya hükümet tarafından cezalandırılma endişesinden dolayı test, vaka ve ölüm sayıları hakkında kamuoyununa yalan söylüyor.
CIA’in bilgi toplama sürecinde görüştüğü kaynaklara göre, CIA raporunda Vuhan’daki gerçek ölüm sayısının açıklanan sayının en az iki katı olabileceğini öne süren basın raporlarına yer verilmedi. Ancak ABD’li yetkililer, saklanan gerçek sayıların, Çin hükümetince sansürlenmeye çalışılan gazetecilerin raporlarında açıkladığı sansasyonel sayılara yakın olduğunu düşünüyor. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert C. O’Brien ise çarşamba günü yaptığı basın toplantısında, Çin’in gerçek vaka ve ölüm sayısını gizlediği yönünde çok sayıda raporun ABD hükümetine ulaştığını fakat gerçek sayıları teyit edebilme imkanları olmadığını söylemişti.
NYT’nin haberine göre, geçen aylarda iki hükümetin de virüsün yayılması konusunda birbirlerini suçlayan açıklamalar yapmalarıyla ABD ve Çin arasında artan tansiyon, Trump ve Xi’nin perşembe günü yaptığı ikili görüşme sonrası düşmeye başladı.
Trump’ın iki ülke arasındaki işbirliğini öne çıkaran kamuoyu açıklamaları, Çinli diplomatların ABD’yi suçlayan açıklamalar yapmayı bırakmalarıyla karşılık buldu. NYT, CIA tarafından ABD hükümetine sunulan manipülasyon raporlarının ikili görüşme sonucu normalleşmeye başlayan ilişkilerde önemli bir rol oynamış olabileceğini öne sürüyor.
