Lübnan, 1975-90 yıllarındaki iç savaş döneminden beri en büyük ekonomik krizini yaşıyor. Ülkede hiperenflasyon sonucu ürün ve hizmet bedelleri çok büyük oranda yükseldi. Ekonomistler, Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinde hiperenflasyon yaşayan ilk ülke olan Lübnan için kırmızı alarm verdi.
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) Johns Hopkins Üniversitesi’nde uygulamalı iktisat profesörü olan Steve H. Hanke, Reuters’a yaptığı açıklamada Lübnan’ın Venezüela’ya katılarak hiperenflasyon yaşayan ülkeler arasına girdiğini söyledi. Hanke’nin “bir ülkedeki enflasyon oranının bir ayda yüzde 50’nin üzerinde seyretmesi” olarak tanımladığı hiperenflasyon, uzun süredir ekonomik krizin yaşandığı Lübnan’da geçen haftadan beri görülüyor.
Lübnan, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da hiperenflasyon yaşayan ilk ülke
Zimbabve, Suriye, Sudan ve İran’ın da yüksek enflasyon yaşadıklarını ancak mevcut durumda bu ülkelerin hiçbirinde hiperenflasyonun görülmediğini dile getiren Hanke, Lübnan’da yaşanan hiperenflasyonun Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinde bir ilk olduğunu söyledi.
Ülkelerde görülen enflasyonun altında yatan nedenlerin benzerliğine dikkat çeken Hanke şunları söyledi: “Sürekli mali açıklar vermeye başlayan hükümetler, merkez bankasının bu açıkları finanse etmesini isterler. Çünkü vergi ve tahvil finansman yolları yetersizdir. Merkez bankasının, hükümetlerin mali faaliyetlerinin tamamına yakınını finanse etmesi gerektiği durumlarda ise hiperenflasyon sözkonusu olur.”
Gıda ve tekstilde yüzde 190 ve yüzde 172 fiyat artışı
Ürün ve hizmet bedellerinin olağanüstü oranlarda arttığı Lübnan’da, gıda ve tekstil ürünlerinde yüzde 190 ve yüzde 172 oranlarında fiyat artışı tespit edildi. ABC News’e konuşan Lübnan Gıda Bankası Müdürü Soha Zaiter, “Eğitimli insanlardan kendilerine yardım etmemiz için elektronik postalar alıyoruz. Ülkede orta sınıf yok olmuş durumda” dedi.
Ekonomisi ithalata bağımlı olan Lübnan’da tüketilen ürünlerin yüzde 60’ını ithal ürünler oluşturuyor. Tüketim ve ithalatın sıkı bir şekilde bağlı olduğu ülkede, döviz kurundaki hızlı yükselişle, ürünlerin mağaza fiyatları anormal derecede arttı. ABC News haberine göre sadece giysi sektöründeki ürün fiyatlarında yıllık yüzde 345 oranında artış yaşandı. Bunların yanında, koronavirüse karşı uygulanan sokağa çıkma yasağı tedbirleri, küçük işletmelerin kapanmasına ve birçok çalışanın işten çıkarılmasına neden oldu.
Nüfusun yarısı yoksulluk sınırının altında yaşıyor
Lübnan Gıda Bankası Müdürü Soha Zaiter’e göre, Lübnan nüfusunun yarısı yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Zaiter, ülkedeki 155 bin ailenin aşırı yoksulluk sınırı altında yaşadığını tahmin ediyor. İntihar vakası sayısının bir yıl içinde ikiye katlandığı ülkede ekonomistler, mevcut ekonominin düzelmesinin ancak reform yoluyla mümkün olabileceğini söylüyor.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
“Ülkedeki hiç kimsenin mevcut siyasi düzene güveninin kalmadığını” aktaran Beyrut Amerikan Üniversitesi’nden tarih profesörü Makram Rabah, merkez bankasının soruna çözüm getirmekten aciz olduğunu vurguladı.
Birçok ürün ve hizmetin hiperenflasyondan dolayı ulaşılamaz hale geldiği Lübnan’da, devlet yetkilileri ülkeye para akışı sağlamak ve ekonomiyi rahatlatmak için IMF ile görüşmeleri sürdürüyor.
