Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Devleti olmayan mülteci gencin Avrupa rüyasında son çaresi: “Tutuklanırsam hiç değilse salgın bitene kadar kalacak yerim olur”

The Guardian’ın genç yaştaki göçmenlerin hikayelerinden yola çıkarak Avrupa’nın göçmen politikasını gözler önüne serdiği “Europe’s dreamers” (Avrupa’nın hayalperestleri) adlı seride, 15 yaşında Avrupa’ya göç etmiş Filistinli bir gencin hikayesine yer verildi. Hikayesi anlatılan göçmen gencin ismi koruma amacıyla Rahman olarak geçiyor.

Devleti olmayan mülteci: Genç Rahman

Filistinli Rahman’ın anne ve babası Gazze’den Ürdün’e göç etti. Rahman, Ürdün’deki vatandaşlık yasalarından dolayı Ürdün vatandaşlığına geçemedi. Yani Rahman devletsiz bir genç. Suriye savaşı patlak verince, babası, Rahman’ın Suriye’de rejime karşı savaşmasını istedi. Rahman, bunun üzerine annesinin de desteğini alarak daha güvenli olduğunu düşündüğü Avrupa’ya gitmeye karar verdi. Rahman, ilk olarak göçmen çocukların iyi korunduğuna ve eğitim aldıklarına dair umut verici haberler duyduğu İsveç’e geldi. 15 yaşında geldiği İsveç’te ona nazikçe yapılan bir yardım teklifi, korkunç bir istismar ve zalimliğe dönüştü. Rahman, kendisine yönelik suçlara karşı İsveç devleti tarafından sahiplenilmedi ve Rahman’ın resmi vatandaş statüsü olmamasından dolayı suçlular cezasız kaldı. Kısa bir süre içerisinde İsveç devleti tarafından ülkeden sınır dışı edilen Rahman şansını Norveç’te denemek istedi ancak oradan da yolculuğuna ilk başladığı yer olan Ürdün’e geri gönderildi. Rahman şu anda İspanya’da yaşıyor ancak oturma izni yok. Tüm bu Avrupa serüvenine 15 yaşında başlayan ve şu an 21 yaşında olan Rahman yine de Avrupa rüyasından vazgeçmiyor. Geleceği belirsiz olan Rahman, “Neden hiçbir devlet bana yasal statü vermedi?” diye soruyor.

İsveç’te kayıp mültecilere yönelik cinsel istismar ve kaçakçılık suçları

İsveç’e 15 yaşında gelen Rahman, önce göçmenler kampında kaldı ve orada eğitim almaya başlayarak İsveççe öğrendi. Ancak Stokholm’deki göçmenlik mahkemesi, mülteci gencin sığınma başvurusunu henüz çok genç yaşta olmasına rağmen reddetti. Ülkeden sınır dışı edilmekten korkan Rahman, devletin kendisi için atadığı gözetmenine bildirmeden, kaldığı hostelden kaçtı.

Stokholm’de tanıştığı ve ismi Martin olan 30’lu yaşlarındaki bir adam Rahman’a kalabileceği bir yer teklif etti. Mülteci genç, ilk şokunu Martin’le kaldığı evde uyuşturucu kullanan insanları gördüğünde yaşadı. Rahman, kendisine ilk defa alkol ikram edildiğinde ise Martin tarafından cinsel istismara uğradı ve kaçmaması için tehdit edildi. Evin içinde gördüğü silahlardan korktuğu için Martin’le kalmaya devam eden Rahman, bu olayı hatırladığında “Gidebileceğim hiçbir yerim ve param yoktu” diyor.

Rahman, Martin’le kaldığı süre boyunca evin temizlik işlerine baktı. Eve gelen kişilere yemek ve uyuşturucu servisi yaptı. Avrupa ülkelerine sahte bir pasaportla seyahat ettirildi hatta uyuşturucu kuryesi olarak bile kullanıldı. 

Avrupa’ya göç edip kaybolan çocukların izini süren araştırmacılar, Rahman’ın izine Norveç’te rastladıklarında, mülteci genç Martin’den kurtulmayı başarmış ve Norveç’e sığınma başvurusu yaparak bulaştığı kaçakçılık suçları konusunda otoritelerden yardım istemişti. Ancak Rahman ve avukatına göre, Norveç polisi genç mülteciyi ciddiye almadı ve suçlamaları İsveç polisine devretmekle yetindi. Bu sırada 18 yaşına giren Rahman artık çocuk statüsünden çıkmıştı ve Norveç’e yaptığı sığınma başvurusu da reddedilince 2018 yazında Ürdün’e geri gönderildi.

Rahman’ın Norveç polisine bildirdiği kaçakçılık suçlarına dair İsveç’teki dava da sonuçsuz kaldı. Oysa İsveç’teki kayıp mültecilerle ilgili yapılan araştırmalardan anlaşıldığı kadarıyla, başka korumasız kalmış mülteciler de kayboluyor ve istismar, kaçakçılık gibi suçlara maruz kalıyorlar. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi, 2016 yılında, İsveç hükümetinin mültecilerin güvenliği konusunda başarısız bir grafik çizdiği uyarısında bulundu. İsveç’teki mülteciler ile ilgili polis raporları ve bazı soruşturmalardan anlaşıldığı üzere, davalardaki mülteci gençlerin yarısı cinsel istismara maruz kalıyor ve bu kurbanların neredeyse yarısı erkek. 

Avrupa rüyasına devam

Norveç’ten Ürdün’e dönen Rahman, vatandaşı olmadığı Ürdün devletinin sağlık hizmetlerinden yararlanamıyordu ve eğitimine devam edemedi. Ürdün’deki arkadaşları ve akrabaları tarafından Avrupa’da beş yıl geçirdikten sonra başarısız ve parasız olduğuna dair yapılan alaycı yaklaşımlar Rahman’ın yeniden Avrupa’ya gitme arzusunu pekiştirdi. Rahman günde 10 saat çalışıp kirasını dahi ödeyemediği bir işte çalışmaktansa yeniden Avrupa’ya dönmeye karar verdi.

Avrupa’ya gitmek için öncelikle Türkiye üzerinden Yunanistan’a geçmeye çalışan Rahman, Türk sahil güvenliği tarafından durduruldu. Türkiye’de bir buçuk ay hapis yatan genç mülteci yeniden Ürdün’e gönderildi. Avrupa’ya gitmekte kararlı olan Rahman, daha sonra Norveç’te tanıdığı arkadaşlarının kendisi için kalacak yer ayarladığı Kosova’ya ulaştı. Oradan diğer Avrupa ülkelerine geçiş yapacaktı ancak Karadağ’da yakalanarak yeniden Kosova’ya gönderildi. O sıralarda çok ciddi bir sağlık sorunu yaşayan Rahman, tekrar Ürdün’e geri dönmek zorunda kaldı. Ancak Ürdün’e ikinci kez dönerken bile yeniden Avrupa’ya kaçma planları yapıyordu.

2019 yılında, Rahman bu sefer şansını Fas üzerinden İspanya’ya geçerek denemek istedi. Bunun şu ana kadarki en tehlikeli teşebbüsü olacağını biliyordu ve “Bu sefer başaracağım, eminim” diyordu. Rahman’ın Fas üzerinden Avrupa’ya geçiş kapısı olan İspanya sınırı, dikenli tellerle örülü ve drone’larla güvenlik kontrolü yapılan bir bölgeydi. Rahman’la aynı yaşlarda pek çok Faslı ve mülteci genç yıllardır bu tehlikeli engelleri aşarak İspanya’ya geçmeye çalışıyor. Rahman’ın planı ise tel örgülerin deniz tarafına olan kısımdan yüzerek İspanya tarafına geçmekti. Ancak deniz, sınır korumaları tarafından korunduğu ve yüzenlere plastik mermi atıldığı için çok tehlikeliydi. Rahman ilk dört denemesinde düşüp yaralansa da sonunda yüzerek İspanya’nın Melilla limanına ulaşmayı başardı. Yakalanıp Fas tarafına yeniden gönderilmemek için hemen bir kargo gemisinde saklandı. Kendisiyle iletişimde olanlara “Çok mutluyum, yeniden Avrupa’dayım” diye mesaj attı. Rahman’a bir mülteci barınağında kalacak yer verildi ve aylık 50 euro para yardımı sağlandı. Ancak bu yardım, altı ay sonra yani koronavirüs Avrupa’yı vurduğu esnada kesildi. 

İspanya’daki mülteci sığınma süreci 18 aya kadar sonuçlanıyor ve Rahman’ın Avrupa rüyasının geleceği koronavirüs salgının getirdiği durumla birlikte belirsizliğini koruyor. Avrupa rüyasına 15 yaşında başlayan Rahman şu anda 21 yaşında. Ergenlik yıllarını İsveç ve Norveç’te geçirdiği ve pek çok yeni insanla karşılaştığı için gelecekte yabancı dillerle ilgili bir işte çalışmak istiyor. Ancak hiç de istemediği seçenekleri yani yeniden uyuşturucu satarak veya bilerek bir suç işleyerek yakalanmayı da düşünen Rahman, “Tutuklanırsam hiç değilse salgın bitene kadar kalacak yerim olur” diyor.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.