Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Levent Köker ile Hukuk ve Demokrasi (43): İkili devlet ve otoriter rejim

Türkiye’nin bugün içinde bulunduğu otoriter rejim, geçmişteki otoriterlik deneyimleriyle olan benzerlikleri yanında farklı özellikler de taşıyor. Bu farklılığı anlamak için Alman hukukçu Ernest Fraenkel’in “İkili devlet” kavramlaştırmasının önemli olduğunu düşünüyorum. Fraenkel’in “İkili devlet” kavramı, hukuk devleti ile karşıtlık içinde olan bir kavram. Hukuk devleti, devletin bütün eylem ve işlemlerinin hukuka uygun olduğu devlet. Buna karşılık devletler her zaman hukuk devletiyle uyumlu bir davranış sergilemiyorlar. Özellikle olağanüstü veya istisnai durumlarda hukuk dışına çıkılıyor. Bu durumlarda devletlerin hukuku bir kenara bırakarak davranabileceklerini kabul eden bir yapı ortaya çıkıyor. Fraenkel bu yapıya, kurumları ve sosyal güç dengeleri bakımından, “ikici (dualist) devlet” adını veriyor. İkili devletten farklı olarak ikici devlette kararlar devleti meydana getiren gruplar ve kurumlar arasındaki çatışma-müzakere-uzlaşma süreçlerinin ürünü. Buna karşılık ikili devlette devletin hukukun dışına çıkmasını mümkün kılan ayrıcalıklı (tedbir veya önlem) alanı ile normatif yapısı birbirini destekleyici bir biçimde, tek devlet yapısı içinde bütünleşiyorlar. Türkiye’nin hem anayasa normları düzeyinde ve hem de uygulamada, eskiden beri süregelen ikici devlet yapısının 2017 sonrasında ikili devlete doğru bir evrim içinde olduğunu söyleyebiliriz. Bu evrim, aynı zamanda neoliberalizmin faşist evresine denk gelen bir sınıfsal ortamda, hakim sınıfların desteğini de almış gibi görünüyor. O zaman, bu rejimden demokratik yönde bir çıkış nasıl olacak? Parlamenter rejimin ihyası yeterli olabilecek mi? Önümüzdeki hafta bu sorulara cevap aramaya çalışacağım.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.