“Alternatif Siyaset”in 16. bölümünde Ayhan Bilgen, 99. yılında cumhuriyetin demokrasi ile ilişkisini ele aldı. Cumhuriyetin demokratikleşme konusunda ciddi krizler yaşadığını belirten Bilgen, “Bugün tartıştığımız konu cumhuriyetin kuruluş koşulları değil, bugün ve gelecekte cumhuriyetin nasıl bir demokrasiyle anlam bulacağı konusudur. Dünyada sadece adı cumhuriyet olan ancak halkın gerçek anlamda yönetemediği gerçekte cumhuriyet olmayan bir sürü yönetim modeli var” dedi.
“Halk nasıl yönetime katılır?” sorusuna cevap arayan Bilgen, dünyada halkın yönetime katılma imkanlarının geliştiğini belirterek, esas itibarıyla yöntemin tartışılması gerektiğini söyledi:
“Özellikle katılımcılık nasıl kurumsallaşacak ve siyasi partiler, liderler, hukuk bu boyutta ne anlam ifade edecek. Dünyada demokrasiyle ilgili yaşanan tartışmalar, özellikle geleneksel cumhuriyetlerin demokratikleşememesi konusunda krizler yaşayan ve cumhuriyeti sadece törensel olarak var etmeyi başarmış yönetimler var. Demokrasi, sadece hükümet modelinden ibaret değildir. Toplumun yaygın kamu yararı içeren taleplerine odaklanmak gerekir. Yani kişisel çıkarlar örgütlü çevrelerin siyaset üzerinde kurduğu baskı mı siyasetin gündemini belirlemeli yoksa toplumun büyük çoğunluğu mu siyaset için karar süreçlerinin olmazsa olmazı olarak görülmelidir? Bu yol ayrımında tam olarak siyasetin, örgütlü çevrelerin dayatmalarıyla değil büyük çoğunluğun talepleri doğrultusunda kendi gündemini şekillendirmesidir.”