Avrupa Birliği (AB) dışişleri bakanları, Polonya sınırında yaşanan göçmen krizi nedeniyle Belarus’a daha fazla yaptırım uygulama konusunda anlaştı. AB Konseyi, göçmenlerin komşu ülkelere yasadışı geçişlerini organize eden kişi ve kuruluşların da yaptırım listesine alınabileceğini açıkladı.
Avrupa Birliği (AB), Belarus Devlet Başkanı Alexandr Lukaşenko‘nun rejimini, AB’ye ulaşmaya çalışan göçmenlerin Belarus’un başkenti Minsk’e uçmasına ve ardından Polonya sınırına gitmesine yardım etmekle suçluyor.
AB Dış Politika Sorumlusu Josep Borrell, “Önümüzdeki günlerde kesinleşecek yeni bir yaptırım paketi üzerinde anlaştık. Yaptırımların kapsamını genişleterek, savunmasız göçmenleri istismar etmekten ve AB’ye yasadışı sınır geçişlerini kolaylaştırmaktan sorumlu olanları hedef alabileceğiz” dedi.
Yaptırımlardan etkilenecek kişi ve kuruluşların listesinin önümüzdeki haftalarda kesinleşmesi bekleniyor. Borrell, yaptırımların kişileri, havayollarını, seyahat acentelerini ve göçmenlerin yasadışı yollarla sınırlara itilmesine dahil olan herkesi içereceğini söyledi.
Lukaşenko: “AB yeni yaptırımlar uygularsa karşılık vereceğiz”
Lukaşenko ise dün (15 Kasım), “AB yeni yaptırımlar uygularsa karşılık vereceğiz” dedi. Lukaşenko daha önce de Belarus üzerinden Avrupa’ya ulaşan Rus gazının akışını kesme tehdidinde bulunmuştu.
Bir Kremlin sözcüsü dün, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “bu durumun gazın taşınmasını etkilemeyeceğine inandığını” söylediğini aktardı.
AB-Belarus gerilimi
AB, geçen yıl hile karıştırıldığı gerekçesiyle Belarus’taki seçim sonucunu tanımadığını açıklamıştı. Ayrıca seçimlerden sonra düzenlenen protestolara uygulanan baskı nedeniyle Lukaşenko’nun da dahil olduğu birçok kişiye, seyahat kısıtlaması ve malvarlıkların dondurulması gibi yaptırımlarda bulunmuştu.
AB geçen mayıs ayında da, Yunanistan’dan Litvanya’ya giden bir yolcu uçağının bomba ihbarı nedeniyle Belarus tarafından Minsk’e zorla indirilmesi ve muhalif gazeteci Roman Protaseviç’in gözaltına alınmasının ardından Belarus’a yaptırım uygulamıştı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Kimlere yaptırım uygulanacak?
AB yetkilileri, Avrupa Adalet Mahkemesi’nde dava edilme riskini en aza indirmek için, yeni yaptırım listesini yasal olarak güçlü tutmak istiyor. Toplantıdan önce bir diplomat, yaptırımların iki hafta içinde gelebileceğini söyledi.
Diplomatlar, her ikisi de Lukaşenko için hayati öneme sahip gelir kaynakları olan tütün ve potas endüstrilerini hedef alan yaptırımları genişletmeyi düşünüyor. Belarus ulusal havayolu şirketi Belavia da hedef alınması muhtemel havayolları arasında yer alıyor. Belavia’nın AB ülkesi havayolu şirketlerinden uçak kiralayamaması ve böylece Belarus’a yeni göçmenler getirmede zorlanması hedefleniyor.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, havayolu şirketlerini, Türk Hava Yolları (THY) örneğini izleyerek Belarus’un başkentine uçuşları kısıtlamaya çağırdı. Maas, havayolu şirketlerinin “Belarus yönetimi tarafından organize edilen insan kaçakçılığına” katkı sağlamaya devam etmeleri halinde, AB hava sahasında uçma izinlerinin iptal edilebileceği uyarısında bulundu.
THY, AB’den gelen tepkiler üzerine Belarus’un başkenti Minsk’e olan uçuşlara Suriye, Irak ve Yemen vatandaşlarını almayacağını açıklamıştı.
Krizden Rusya da sorumlu tutuluyor
Polonya ve Litvanya, sınır krizinden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i sorumlu tuttuklarını söylese de yaptırım listesinin Rus havayolu şirketi Aeroflot’u içermesi pek mümkün görünmüyor. Litvanya Dışişleri Bakanı Gabrielius Landsbergis gazetecilere verdiği demeçte, “Putin bu krizi siyasi olarak Bay Lukaşenko ile birlikte yürütüyor, bu kesin” dedi. Landsbergis ayrıca, Rusya’nın bu krizi AB’yi istikrarsızlaştırmak için kullandığını iddia etti.
Rus birliklerinin Ukrayna-Rusya sınırı yakınında toplandığına dair haberler üzerine Kremlin’in bir saldırıya hazırlandığını öne süren Landsbergis, gözler sınır krizindeyken Ukrayna’nın saldırıya uğramasının çok muhtemel olduğunu söyledi.
Landsbergis, ülkesinin göçmenlerin Ortadoğu’ya gönderilmesine yardım etmeye hazır olduğunu ancak Litvanya’dan bu ülkelere uçuşun engellendiğini belirtti.
Bazı göçmenler Irak’a dönüyor
Iraklı bir yetkili pazar günü (14 Kasım), Belarus-Polonya sınırında mahsur kalan göçmenler için ilk dönüş uçuşunu düzenleyeceğini duyurdu. Yetkili, kaç kişinin Irak’a uçacağını açıklamadı ancak Bağdat hükümetinin elindeki listeye göre 571 vatandaşın dönüş talebinde bulunduğunu söyledi.
Belarus-Polonya sınırında çok fazla sayıda Irak vatandaşının bulunduğu düşünülüyor. Geçen hafta bir Iraklı Kürt yetkili, sınırda sadece kendi bölgelerinden 8 bin kadar insan olduğunu tahmin ettiklerini söylemişti.
Lukaşenko ise dün, Polonya sınırındaki göçmenlerin çoğunun Irak’a dönmek istemeyeceğini söyledi. Belarus lideri, televizyonda yaptığı açıklamada, “Onları evlerine geri götürecek uçaklara koymaya hazırız ama söylememiz gerekir ki bunlar çok inatçı insanlar. Kimse geri dönmek istemiyor. Nedeni de açık, geri dönecek hiçbir yerleri yok” dedi.
Lukaşenko, sınırdaki göçmenleri doğrudan Almanya’ya taşımaya hazır olduklarını da belirterek, “Polonyalılar bize insani bir koridor vermezlerse, onları uçakla Münih’e götürebiliriz” diye konuştu.
10 bin ila 20 bin kişi sınırda zorlu hava şartlarıyla karşı karşıya
AB yetkilileri, Irak ve Suriye’den Avrupa sınırına göçmen akışını yavaşlatmak için Ortadoğu’daki ülkelerle görüşmelerde bulundu. Ancak bu durum hem Polonya’ya hem de Belarus’a girişleri reddedilen, halihazırda kapana kısılmış binlerce kişi ile ne yapılacağı sorusunu çözmeyecek.
Diplomatlar, 10 bin ila 20 bin kişinin sınır bölgesinde sıcaklıklar düşerken daha zorlu koşullarla karşı karşıya kalacağını tahmin ediyor.
Derleyen: Emine Bıçakcı
