Amerika Birleşik Devletleri (ABD) merkezli haber kanalı CNN’in ABD istihbarat kaynaklarına dayandırdığı haberinde, Suudi Arabistan’ın Çin’in yardımıyla kendi balistik füzelerini inşa etmeye başladığı belirtildi. Bu gelişmenin Ortadoğu’da önemli sonuçlara yol açabileceği düşünülüyor.
CNN’in haberine göre Amerika Birleşik Devletleri (ABD) istihbaratı, Suudi Arabistan’ın şu anda Çin’in yardımı ile kendi balistik füzelerini aktif olarak ürettiğini belirtti. ABD istihbaratından ve konuya aşina kaynaklara göre, Suudi Arabistan geçmişte Çin’den balistik füze almıştı ancak hiçbir zaman kendi balistik füzesini inşa edememişti.
CNN’e konuşan kaynaklar, Biden yönetiminin, balistik füze transferlerinde yer alan bazı kuruluşlara yaptırım uygulamaya hazırlandığını söyledi.
Planet adlı uydu görüntüleme şirketi tarafından 26 Ekim ile 9 Kasım arasında çekilen ve CNN tarafından elde edilen uydu görüntülerinde, Suudiler’in şu anda en az bir konumda balistik füze tesisini tamamladığı görülüyor. Tesisin de Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’ın Divadmi kasabasında bulunduğu iddia ediliyor.
Beyaz Saray ve ABD’deki Suudi Arabistan Büyükelçiliği ise CNN’in haberini doğrulamadı. CIA ve Ulusal Güvenlik Konseyi ise konuya ilişkin yorumda bulunmaktan kaçındı.
“Suudi Arabistan’ın kendi füzelerini üretmesi, İran’ın balistik füzelerden vazgeçmesini engelleyebilir”
Beyaz Saray’daki Ulusal Güvenlik Konseyi de dahil olmak üzere çok sayıda kurumdaki ABD yetkilileri, son aylarda Çin ile Suudi Arabistan arasında çok sayıda büyük ölçekli hassas balistik füze teknolojisi transferini ortaya çıkaran gizli istihbarat hakkında bilgilendirildi. CNN’in haberine göre, Suudi Arabistan’ın kendi füzelerini üretmeye başlaması, İran’ın balistik füzelerden vazgeçmesini engelleyebilir.
“Tesisler üretim faaliyetinde”
Middleburry Üniversitesi Uluslararası Araştırmalar Enstitüsü’nden Profesör Jeffrey Lewis, bu gelişmeyi şöyle değerlendirdi: “Suudi Arabistan’ın yerli balistik füze üretimi, füze yayılmasını kontrol etmeye yönelik herhangi bir diplomatik çabanın, kendi balistik füzelerini üreten Suudi Arabistan ve İsrail gibi diğer bölgesel aktörleri de içermesi gerektiğini gösteriyor. Suudiler’in balistik füze ürettiğine dair en önemli kanıt, tesisin balistik füze üretiminden arta kalan katı yakıtı atmak için bir yakma çukuru işletiyor olması. Katı yakıtlı füze üretim tesislerinde genellikle, arta kalan yakıtın yakılarak bertaraf edilebileceği yanma çukurları bulunur. Bu nedenle yakma operasyonları, tesisin aktif olarak katı roket motorları kullandığının güçlü bir kanıtı.”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
“İşbirliğimiz uluslararası hukuku ihlal etmez”
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian ise Çin ile Suudi Arabistan arasında yakın zamanda hassas balistik füze teknolojisi transferi olup olmadığı sorusuna yanıt olarak CNN’e verdiği demeçte, iki ülkenin “kapsamlı stratejik ortaklar” olduğunu ve askeri ticaret alanı da dahil olmak üzere tüm alanlarda işbirliğini sürdürdüklerini söyledi. Lijian, “Bu tür bir işbirliği, uluslararası hukuku ihlal etmez ve kitle imha silahlarının yayılmasını içermez” diye konuştu.
Carnegie Uluslararası Barış Vakfı’nda nükleer politika ve silah uzmanı olarak çalışan Ankit Panda konu ile ilgili açıklamasında, “Güçlü bir Suudi füze programı, bölgedeki diğer füze programlarını kısıtlamak için yeni zorluklar getirecektir. Bir örnek vermek gerekirse, ABD için büyük bir endişe kaynağı olan İran füzelerinin, büyüyen bir Suudi füze programı üzerinde paralel kısıtlamalar olmaksızın, gelecekte sınırlandırılması daha zor olacaktır” dedi.
Kaynak: CNN
Derleyen: Berkcan Tuner
