Kraliçe II. Elizabeth’in eşi Prens Philip’ten Irak işgalinin mimarı Donald Rumsfeld’e… Tarihi ve dünyayı değiştiren bazı isimler 2021 yılında hayata veda etti. Yılın sonuna yaklaşırken 2021’e damgasını vuran beş ölümü derledik.
5. ABD’li gazeteci ve yazar Joan Didion (87)
Parkinson hastalığı ile mücadele eden ödüllü yazar ve gazeteci Joan Didion, 87 yaşında hayatını kaybetti. Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) New York şehrinde yaşayan Didion, 23 Aralık Perşembe günü Manhattan’daki evinde hayata gözlerini yumdu. Didion, 1960’larda ortaya çıkan edebi ve kurgusal yazım teknikleriyle çığır açan, “yeni gazetecilik” akımının simge isimlerinden biri oldu. Didion, erkek egemen yeni gazetecilik hareketinin göze çarpan kadın figürü olarak biliniyordu. 1934’te Kaliforniya eyaletinde doğan Didion, 1956’da Kaliforniya Üniversitesi’nde İngiliz edebiyatı bölümünden mezun olmuştu.
21 yaşında Vogue dergisinin düzenlediği deneme yarışmasını kazanarak burada çalışmaya başlamıştı. Didion, 60’lar Kaliforniyasının çığır açan “karşı kültür” akımını ele aldığı “Bethlehem’e Doğru Eğilmek” adlı deneme kitabıyla oldukça ün kazandı. Ayrıca, ABD kültürü, siyaseti ve kamusal yaşamını acımasızca gözlemlediği, en ünlü anı kitabı “O Yılın Büyüsü” ile 2005’te Kurgu Dışı dalında Amerikan Ulusal Kitap Ödülü’nü kazandı. 2012 yılında dönemin ABD Başkanı Barack Obama, Didion’a Ulusal Sanat Madalyası’nı takdim etti. 2018’de medya platformu Netflix’te Didion’ın seyahat anılarının yer aldığı bir belgesel yayınlandı.
4. Eski ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld (88)
Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) iki dönem savunma bakanlığını görevini üstlenen ve 2003 Irak işgalinin mimarlarından biri olarak bilinen Donald Rumsfeld, 30 Haziran Çarşamba günü 88 yaşında öldü. Eski ABD Başkanı George W. Bush döneminde görev alan Rumsfeld, Bush’un “terörle savaş” söyleminin en büyük destekçilerinden biri olmuştu. Rumsfeld’in bakanlığı döneminde ABD güçleri, 11 Eylül saldırılarının ardından Afganistan’a askeri müdahalede bulunmuştu. 2003’te ise ABD güçleri Irak’ı işgal etmişti. Rumsfeld, Irak’ta yaşananlarla birlikte kamuoyunda artan tepkiler nedeniyle 2006’da istifa etmiş ve bu konudaki eylemlerini savunmaya devam etti.
Rumsfeld, 1932’de ABD’nin Chicago şehrinde doğdu. Siyasi kariyeri 1960’larda başkent Washington’da başladı. Rumsfeld, eski ABD Başkanları Richard Nixon ve Gerald Ford dönemlerinde birden fazla pozisyonda görev aldı. 1975’te savunma bakanı olarak atanan en genç kişi oldu. Aynı zamanda, daha sonra eski Başkan George W. Bush yönetimindeki ikinci savunma bakanlığı görevi sırasında bu rolü üstlenen en yaşlı kişi oldu.
3. Güney Afrika’nın “vicdanı” Desmond Tutu (90)
Güney Afrika’da Apartheid rejimine karşı verdiği mücadele ile bilinen, ülkenin “vicdanı”, Nobel Barış Ödüllü Başpiskopos Desmond Tutu 27 Aralık Pazartesi günü 90 yaşında hayatını kaybetti. Apartheid rejime karşı verdiği mücadele ile beyazların ve siyahların saygısını kazanan Tutu, beyaz azınlık yönetimine yönelik barışçıl muhalefeti ile tanındı. Bu tavrı 1984’te Tutu’ya Nobel Ödülü kazandırdı. Bundan on yıl sonra apartheid rejimi sona erdiğinde Tutu, bu dönemde işlenen suçları araştırmak için kurulan Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu’nun başkanlık görevini üstlendi.
Güney Afrika’nın Johannesburg şehri yakınlarında doğan Tutu, hayatının büyük bir kısmını başkent Cape Town’da geçirdi. Tutu, burada ırk ayrımını sona erdirmek için çok sayıda yürüyüş ve kampanya yürüttü. 2008’de Batı ülkelerini, İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarına karşı sessiz kalmaları nedeniyle yapılanlara ortak olmakla suçladı. Tutu ayrıca, 2013’te eşcinsel haklarına desteğini açıkladı ve asla “homofobik bir Tanrı’ya ibadet etmeyeceğini” söyledi. 1997’de teşhis aldığı prostat kanseri ve hastalığın neden olduğu enfeksiyonlarla mücadele eden Tutu, Cape Town’da hayatını kaybetti.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
2. Haiti Cumhurbaşkanı Jovenel Moise (53)
7 Temmuz Çarşamba günü, Haiti’nin 53 yaşındaki Cumhurbaşkanı Jovenel Moise başkent Port-au-Prince’teki evinde kimliği belirsiz kişiler tarafından öldürüldü. Eski bir iş adamı olan Moise, 2017 yılında Haiti’de cumhurbaşkanlığı görevini devralmıştı. Ancak 7 Temmuz günü sabaha karşı evine ağır silahlarla saldıran suikastçılar tarafından öldürüldü. Moise’nin eşi Matine Moise olayda ağır yaralandı. Aynı gün Moise’ye suikast yaptığı iddia edilen şüphelilere yönelik bir operasyon düzenlendi. Şüphelilerden dördü hayatını kaybederken ikisi gözaltına alındı.
New York Times’ın kasım ayında yayınladığı habere göre Moise, suikaste uğramadan önce ülkedeki uyuşturucu ticaretiyle bağlantılı yetkililerin ve iş insanlarının listesini oluşturuyordu. Haberde, Moise’nin bu listeyi Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile paylaşmayı plandığı, suikastın ise bu nedenle gerçekleştiği öne sürüldü. Moise’nin öldürülmesi, Haiti’yi siyasi boşluğa sürüklerken, bu durum ülke topraklarının çoğunu kontrol eden suç çetelerinin etkinliğinin artmasına neden oldu. Ülkedeki istikrarsız hava nedeniyle, insan kaçırma gibi suçlar büyük oranda artmaya başladı.
1. Kraliçe II. Elizabeth’in eşi ve Edinburgh Dükü Prens Philip (99)
Buckingham Sarayı 9 Nisan Cuma günü, Kraliçe II. Elizabeth’in eşi Prens Philip’in 99 yaşında hayatını kaybettiğini duyurdu. Saraydan paylaşılan açıklamaya göre Prens, 9 Nisan günü sabah karşı Windsor Şatosu’nda “huzurlu bir şekilde hayata veda etti”. İngiliz tarihinin en uzun süre tahtta kalan kraliyet üyesi Kraliçe II. Elizabeth’in eşi ve Edinburgh Dükü, altmış yıldan fazla süren saltanat yılları boyunca Kraliçe’nin yanında yer aldı.
Yunanistan Kralı I. Georgios’un torunu ve Yunanistan Prensi Andreas’ın oğlu olan Prens Philip, 10 Haziran 1921’de Yunanistan’ın Korfu Adası’nda doğdu. Öte yandan, Yunanistan’ın mağlubiyeti ile sonuçlanan Türk-Yunan Savaşı’nın ardından ailesinin sürgüne gönderilmesiyle 1 yaşında ülkeden ayrıldı. İlk yıllarını Fransa’da geçirdi. Eğitimine İngiltere, İskoçya ve Almanya’da devam etti. 1947’de tahta çıkmasından beş yıl önce II. Elizabeth ile evlendi. Prens Philip, Kraliçe Elizabeth’le dört çocuk ve sekiz torun sahibi oldu. Kraliçenin eşi olmanın yanı sıra Edinburgh Dükü, Yunanistan ve Danimarka Prensi unvanını da taşıdı.
Anmadan geçmek istemedik: Mikis Theodorakis (96)
Yunan besteci, söz yazarı, siyasetçi ve aktivist Mikis Theodorakis, 2 Eylül Perşembe günü Yunanistan’ın başkenti Atina’da 96 yaşında hayatını kaybetti. 1964 yapımı ünlü “Zorba” filminin müzik bestecisi olarak bilinen Theodorakis, 1967-74 yılları arasında ülkede hüküm süren askeri cuntaya karşı direnişin simge ismiydi.
Theodorakis, askeri cuntanın 1967’de iktidarı ele geçirmesinın ardından tutuklanan ilk solcu politikacılar arasında yer aldı. Bir yıl sonra affedilerek salındı. Ancak direnişte yer almaya devam etti. Theodorakis’in vefatının ardından Atina Akropolünde Yunan bayrağı yarıya indirilirken, parlamentoda bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu. Ayrıca ülkede üç günlük yas ilan edildi.
