Avrupa Birliği’nin (AB) en yüksek mahkemesi Avrupa Adalet Divanı (AAD), dün(16 Şubat) aldığı kararla demokratik hak ve özgürlükleri ihlal ettiği iddia edilen Polonya ve Macaristan’ın AB fonlarından mahrum bırakılmasına ilişkin hukuki yolu açtı.
Avrupa Birliği’nin (AB), birlik yasalarını ihlal eden ülkeleri fonlardan mahrum bırakabilmesine olanak sağlayan karara herhangi bir itiraz gelmedi.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, “Bugün alınan karar doğru yolda olduğumuzu gösteriyor” dedi ve birliğin nasıl bir yol izleyeceğine önümüzdeki haftalarda karar verileceğini açıkladı.
Polonya ve Macaristan’ın da aralarında bulunduğu birçok ülke, AB ülkeleri arasındaki kalkınma farklarını kapatmayı hedefleyen “kohezyon politikası” kapsamında yüz milyarlarca euro fon alıyor.
AAD’nin bu önemli kararı, Macaristan’da 3 Nisan seçimlerine az bir zaman kalmışken geldi. Bu seçimlerin, 2010’dan beri iktidarda bulunan aşırı sağcı Başbakan Viktor Orban’ın en zor seçimi olacağı belirtiliyor.
Orban’ın partisi Fidesz, göçmen karşıtı bir milliyetçilik ve ekonomik popülizme dayanan bir kampanya yürütüyor ve AAD’nin kararını muhalefet ittifakına yardım amacı taşıyan bir “siyasi intikam” olarak niteliyor.
Macaristan Adalet Bakanı Judith Varga, kararın AB’nin üye devletleri baskılamak için gücünü kötüye kullanmasının bir örneği olduğunu söyledi.
Polonya Başbakan Yardımcısı Sebastian Kaleta ise kararı şöyle eleştirdi:
“Bağımsızlığımızı hedef alan bir saldırıya karşı kendimizi savunmalıyız. Polonya, kendimiz hakkında karar verme gücümüzü elimizden almak isteyen şantaja karşı demokrasisini savunmalı.”
Polonya’nın 36 milyar, Macaristan’ın ise 7 milyar euro fonu, demokrasi ihlalleri sebebiyle halihazırda dondurulmuş durumda.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Polonya, birliğe üye olduğu 2004’ten beri AB fonlarından en fazla faydalanan ülkelerden biri oldu. Polonya, 2008 krizinin ve salgının ekonomik etkilerin hafifletilmesi için birlikten büyük mali destek aldı.
Polonya’nın 2027 yılına kadar iklim değişikliği, dijitalleşme ve sağlık gibi alanlarda 75 milyar eurodan fazla fon alması planlanıyor.
Avrupa Parlamentosu Başkanı Roberto Metsola, AB Komisyonu’nun hızlıca harekete geçmesi gerektiğini söyledi ve şu ifadelerde bulundu:
“AB fonlarının şarta bağlanmasına itiraz etmek yerine, bu ülkeler insanların haklarına saygı göstermeli ve kendilerine çeki düzen vermeli”
Parlamentonun yeşil ve liberal gruplarından da Metsola’ya paralel görüşler belirtildi.
Uluslararası Af Örgütü ise söz konusu ülkeler hakkında şu ifadelerde bulundu:
“Macaristan ve Polonya medya özgürlüğünde, yargı bağımsızlığında, gösteri hakkında ve hukuk devletinin diğer temel sütunla ciddi anlamda gerileme gösteriyor.”
AB yetkilileri, birliğin öncelikle Macaristan’a karşı eyleme geçebileceğini ancak masada daha fazla siyasi pazarlık yer alacağını belirtti.
Macaristan ve Polonya ise fonların kesilmesi durumunda AB’nin iklim, enerji, dış politika gibi oy birliği gerektiren kararlarını engelleme tehdidinde bulunuyor.
Kaynak: France24
Derleyen: Alp Selim
