Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Elektrik faturalarındaki indirim yeterli bulunmadı: “Zamlar geri alınmayacak, asgari ücret yeniden düzenlenmeli”

Haber: Özgecan Özgenç

Elektrik faturalarından alınan Katma Değer Vergisi’nin (KDV) yüzde 8’e düşürülmesi ve konutlarda alt kademe kullanım sınırının aylık 210 kilovattan, 240 kilovata yükseltilmesi ile ilgili Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) kararlarını, Bilkent Üniversitesi Öğretim Görevlisi Ferhat Emil ve Makine Mühendisleri Odası Enerji Çalışmaları Grubu Başkanı Oğuz Türkyılmaz, Medyascope’a değerlendirdi. Emil, “Elektrik şirketlerinin maliyetlerinde bir KDV indirimi yapılmadıkça, firma karından fedakârlık etmez, tüketiciye iyilik yapılmış olmuyor” dedi. Türkyılmaz da bu indirimlerle halkın oyalandığını belirtti ve “Zamlar geri alınmayacak, talebimiz ücretlerin yeniden düzenlenmesi ve yılda birden çok asgari ücret artışı yapılmasıdır” diye konuştu.

Elektrik tarifeleri kademelendirilerek faturalara yüzde 50 ile yüzde 127 oranında zam yapılmasına yönelik tepkiler sürerken, iktidar tarafından “iyileştirme” hamleleri yapılıyor. Yeni düzenlemeleri Medyascope’a değerlendiren Bilkent Üniversitesi Öğretim Görevlisi Ferhat Emil ve Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMOB) bağlı Makine Mühendisleri Odası Enerji Çalışmaları Grubu Başkanı Oğuz Türkyılmaz, aslında vatandaşa bir iyilik yapılmadığını söyledi.

Resmi Gazete’nin dünkü (1 Mart) sayısında yayımlanan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) kararlarına göre, mesken ve tarımsal sulama abone gruplarının elektrik faturalarından alınan KDV, yüzde 18’den yüzde 8’e düşürüldü. Ocak ayından itibaren yüzde 50 zamlanan ve günlük ortalama beş kilovat olarak belirlenen alt kademe kullanım sınırı, şubat ayında günlük 7 kilovata (aylık 210 kilovat) ve dün açıklanan kararla günlük 8 kilovata (aylık 240 kilovat) çıkarıldı. Son düzenlemeyle, elektrik tüketimi aylık 240 kilovatın altında kalan kullanıcılar yüzde 50, 240 kilovatın üzerinde kalanlar ise yüzde 127 zamlı tarifeyle faturalandırılacak. 

Ferhat Emil: “Elektrik üreticilerinin maliyetlerinde bir azalma yok, KDV indirimi vatandaşa iyilik anlamına gelmiyor”

Uzun yıllar Hazine Müsteşarlığı’nda çalışan ve halen Bilkent Üniversitesi’nde ders veren Ferhat Emil, şirketlerin fiyat indirmesini gerekli kılabilecek başka bir maliyet unsuru olmadığında, KDV indirimini dikkate almayacaklarını şöyle anlattı: 

Devletin yaptığı vergi indirimleri dağıtım şirketlerinin diğer vergilerinde bir etki yaratıyor mu? Etki yaratıyorsa ve şirketler fiyatlarını indirmeleri gerekirken indirmiyorlarsa ve devlet buna müdahale etmiyorsa, o firmalar kayırılıyor demektir. Ancak petrol fiyatları, döviz kuru veya başka maliyet unsurları artıyorsa, elektrik üreticisi firmanın kârından fedakârlık etmesini isteyecek bir mekanizma ya da hukuki düzenleme yok. Şirketlerin maliyet unsurlarına yansıyan vergilerde değişiklik yokken, sadece satış fiyatındaki KDV’yi indirerek, vatandaşa büyük bir iyilik yapılmış olmuyor.

Oğuz Türkyılmaz: “Zamları geri almayacaklar, pansuman tedbirlerle halkı oyalıyorlar”

TMMOB Makine Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu Başkanı Oğuz Türkyılmaz, fahiş zamlara yönelik “emekçi kesimin tepkisini sönümlendirmek için” kademe kademe düzenlemeler yapıldığını söyledi ve “Zamları geri almayacaklar, pansuman tedbirlerle halkı oyalıyorlar. Önce 150 kilovat olan alt sınırı, 210’a çıkardılar, şimdi de 240’a çıkarıyorlar. İnsanların talebi KDV’nin yüzde 1’e inmesi ya da sıfırlanmasıydı ama onu yerine getirmeyip, yüzde 18’den yüzde 8’e indirdiler. Bu indirim, sadece elektrikteki tarife için söz konusu. Aynı talep doğalgaz için de geçerliydi ama bu konuda hiçbir şey yapmadılar” dedi.

KDV indirimi ve alt kademe kullanım sınırının yükseltilmesinin önemli olduğunu ancak halkın beklentisini karşılamadığını belirten Türkyılmaz, sözlerini şöyle sürdürdü:

Elektrik Mühendisleri Odası’nın hesaplamalarına göre, aylık 230 kilovat, dört kişilik bir ailenin çağdaş yaşam koşullarını sürdürebilmesine yetiyor. Bu anlamda 240 kilovat kötü bir rakam değil. Yapılan KDV indirimi ise 240 kilovatlık faturada yaklaşık 48 lira indirim anlamına geliyor. Ancak 240 kilovat tüketen bir ailenin 300 lira elektrik faturası ödemesi, ödeyeceği doğalgaz, su, iletişim gibi faturalarla birlikte hesap edildiğinde, asgari ücretin dörtte birini geçiyor.”

“Zamların enflasyona etkisi gözden geçirilip asgari ücret artırılmalı”

Türkyılmaz, elektrik ve doğalgaz zamlarının 2021 yılı enflasyonuna yansıtılmayarak, asgari ücretin belirlenmesinde etkisiz kalmasına da tepki gösterdi:  

Böyle bir tabloda zamlar geri alınmayacağına göre ücretlerin artırılması gerekiyor. Asgari ücretin yılda bir kez değil, dört ayda bir, olmuyorsa altı ayda bir yeniden gözden geçirilmesi gerekir. Yılbaşında ‘Asgari ücreti artırdık’ dediler, aynı gün elektrik ve doğalgaza fahiş zamlar yapıldı. Bu zamlar asgari ücretin belirlenmesinde esas olan enflasyona yansımadı, aralık ayı enflasyonuna girmedi. EPDK bu zamları daha önce de yapabilirdi ama 31 Aralık gününe kadar saklayarak kanuna karşı hile yaptı. Enflasyon geçen ay yüzde 50’yi geçmişti, bu ay yüzde 55’i geçebileceği tahmin ediliyor. Bu kadar yüksek enflasyonun olduğu bir ortamda, ücretlerin de çok bekletilmeden, daha kısa zaman aralığında gözden geçirilmesi gerekir.

“Kamu gelirinden feragat ediliyor ama özel şirketlerin kârına dokunulmuyor”

Yapılan değişikliklerle şirketlerin kârlılığını azaltan tek şeyin, 210 kilovatı aşan tüketimden alacağı yüksek tarifeyi, 240 kilovatın üstündeki tüketimden alabilmesi olduğunu söyleyen Türkyılmaz, “Kamu gelirlerinden feragat ediliyor ama özel şirketlerin kârına dokunulmuyor. Kamu adına şirketlerle yapılan toplantıda pazarlık eden çıkmaz, şirketler kârından hiçbir şekilde fedakârlık etmez” diye konuştu. Türkyılmaz, ticarethane statüsündeki elektrik tarifelerinin de kademelendirilip, alt kullanım sınırının 30 kilovat olarak belirlenmesini “bir parmak bal” olarak yorumladı.

“230 dese, Kılıçdaroğlu’nun dediği oluyor, 240 yaptı”

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da partisinin dünkü (1 Mart) grup toplantısında elektrik faturaları konusunda yapılan yeni düzenlemeye şöyle değinmişti:

“Zam gelmeden önce açıklama yapmıştım.Düşük gelirliye zam yapmayın’ dedim. 150 kilovat saate zam yaptı. Sonra dün akşam 230 dese, Kılıçdaroğlu’nun dediği oluyor, 240 yaptı. Bizim sosyal tarifemizi kabul etti. Bu ne demek oluyor, biz ülkemizi daha iyi biliyoruz. Bilmiyorlar, devleti yönetme güçleri yok. Elektrik faturalarını ödemeyenler için elektrik faturamı ödemeyeceğim dedim. KDV’yi sıfırla dedik yüzde 8 yaptı. Sıfırla o zammı, bir nebze daha indir. Eğer bunu yaparsa protestomu kaldıracağım ortadan.”

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.