Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın dün (6 Mart) ABD ve müttefiklerinin Rusya’dan petrol ithalatını yasaklamayı değerlendirdiğini söylemesinin ardından petrol fiyatları hızla yükseldi. Böyle bir kararın, halihazırda yüksek küresel enerji fiyatlarını daha da yukarı taşımasından endişe ediliyor. Enerji uzmanı Ali Arif Aktürk, petrol piyasasındaki son gelişmeleri Medyascope‘a değerlendirdi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, pazar günü (6 Mart) ABD’nin Avrupalı müttefikleriyle beraber Rusya’dan petrol ithalatını durdurmayı değerlendirdiklerini açıkladı. CNN televizyon kanalı sunucusu Jack Tapper’a konuşan Blinken, bir yandan Rus petrolünün ithalatını yasaklamayı düşünürken dünya piyasalarına yeterli miktarda petrol arz edildiğinden de emin olmak istediklerini belirtti. Rusya, dünyanın en büyük üçüncü petrol ihracatçısı konumunda.
Blinken, kabineye ek olarak ABD’li Kongre üyelerinin de Rusya’dan petrol ithalatını yasaklamak için uğraştıklarını söyledi. Demokrat Parti’den Senatör Joe Manchin ve Cumhuriyetçi Partiden Senatör Lisa Murkowski geçen hafta Rusya’dan petrol ve doğalgaz ithalatını yasaklayacak bir yasa tasarısı sunmuştu. Cumhuriyetçi Parti’nin önde gelen isimlerinden Senatör Marco Rubio ve ABD Temsilciler Meclisi’nin Demokrat başkanı Nancy Pelosi de bu yasayı desteklediklerini belirtti.
Brent petrol uçuşa geçti
Koronavirüs salgınıyla birçok ülkenin uyguladığı tam kapanmalar yakıt talebini düşürmüş ve petrol fiyatları Mart 2020’de varil başı 26 dolara kadar düşmüştü. Dünya ülkelerinin salgın sonrası ekonomik toparlanma çabalarıyla artan talep, Asya’da kömür kıtlığı ve yükselen doğalgaz fiyatları sebebiyle petrole yönelmesi ve bazı kasırgaların ABD’nin Meksika Körfezi’ndeki petrol altyapılarına zarar vermesi gibi nedenlerle petrol fiyatları son iki yıldır istikrarlı bir şekilde artıyor.
Rusya’nın Ukrayna’yı topyekûn işgal edebileceğine yönelik Amerikan istihbaratları ile ivme kazanan petrol fiyatlarındaki artış, işgalin başladığı 24 Şubat’ın ardından varil başı 100 dolara kadar çıkmış ve Batılı ülkelerin Rusya’ya yaptırım üzerine yaptırım açıklamasıyla cuma günü (4 Mart) 120 dolara dayanmıştı. Brent petrol, Blinken’ın açıklamalarıyla birlikte bu sabah yüzde 5’ten fazla değer kazandı. Rusya’dan petrol ithalatının yasaklanması yönünde bir karar alınmasının fiyatları daha da yukarı taşıyacağından korkuluyor.
ABD ve Avrupa’nın petrol stoku çok az
S&P Global’e bağlı piyasa analiz şirketi IHS Markit’in başkan yardımcısı Victor Shum konuyla ilgili şu açıklamada bulundu:
“En büyük belirsizliklerden biri Rusya ve Batı arasında çıkan ekonomik savaşın petrol ve doğalgaz fiyatlarını nasıl etkileyeceği. NATO üyesi ülkeler halihazırda ithal ettikleri 7.5 milyon varil ham petrolün yarısından fazlasını ve bazı rafine ürünleri Rusya’dan alıyor. ABD’de depolar oldukça boş ve OECD üyesi Avrupa ülkeleri ile Asya’da da doluluk oranı tarihin en düşük seviyelerinde. Bu savaşın çok boyutluluğu beklenmeyen rahatsızlıklara ve sonuçlara yol açacak.”
“Fiyatlar hayli artar, ABD ve Rusya kârlı çıkabilir“
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Medyascope‘a konuşan enerji uzmanı Ali Arif Aktürk ise sadece ithalat yasağı dedikodusunun bu fiyat artışına sebep olduğunu ve yasak kararı alınması durumunda Brent varil petrol fiyatının çok daha fazla artacağını, bunun da önümüzdeki yıl petrol talebinde yüzde 4-5 düşüş yaratabileceğini belirtti. Aktürk’e göre böyle bir yaptırım uygulanmasından en çok Avrupa zararlı çıkabilir ancak ABD ve Rusya’nın da aralarında bulunduğu petrol üreticileri artan fiyatlar sonucunda kârlı çıkabilir. Ancak Rusya’nın artan fiyatlardan kâr elde etmesi yaptırımları delebilme gücüne bağlı, bu konuda da Çin-Rusya ticaret ilişkileri öne çıkabilir.
