Diyarbakır’ın merkez Sur ilçesinde hendek-barikat operasyonları sırasında büyük hasar gören Surp Giragos Ermeni Kilisesi yedi yıl aradan sonra ibadete açılıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 21 milyon tutan restorasyon maliyetini üstlendiği kilisenin resmi açılışı 7 Mayıs’ta yapılacak, 8 Mayıs’ta ise ilk ayin düzenlenecek.
Kurgu: Özgün Özgül
Hendek-barikat operasyonlarında zarar gördü
Diyarbakır’ın Sur ilçesindeki Surp Giragos Ermeni Kilisesi 2011 yılında kilise vakfı ve Büyükşehir Belediyesi’nin 6 milyon lira harcayarak yaptığı onarımdan sonra ibadete açıldı. Kilise 2015 Kasım ile 2016 Mart ayları arasındaki hendek-barikat operasyonları sırasında büyük hasar görünce bu kez Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı restorasyonunu üstlenerek, Mar Petun Keldani Kilisesi’nin restorasyonu ile birlikte 21 milyon liralık ihale yaptı. Her iki kilise, üç yıl önce başlanan restorasyon çalışmaları tamamlanarak vakıflarına teslim edildi.
Yıllar sonra ilk ayin 8 Mayıs’ta
Sur Giragos Ermeni Kilisesi Vakfı Başkanı Ergün Ayık, kilisenin kendileri için çok önemli bir değeri olduğunu, çok büyük bir Ermeni cemaatinin uzun yıllar bu topraklarda yaşadığını belirterek, “İşte bu kilise de onların bıraktığı eserlerden birisidir. Hem mimari yönden hem de Diyarbakır için önemi olan, üç dinden insanların yaşadığı bir bölge olarak ve bunun işareti olarak bundan büyük gurur duyuyoruz. 8 Mayıs’ta genel açılış yapıyoruz, bunun için patrikhanemiz bakanlıklara, resmi kurumlara, sivil toplum kuruluşlarına, büyükelçilere davetimizi yaptı, onlardan katılım olacaktır. Bunun dışında hem yurtiçindeki hem de yurtdışındaki Ermeni cemaatinden birçok kişi gelecektir. 2011’de yeniden ibadete açıldığında olduğu gibi Müslüman komşularımızdan da çok büyük katılım olacaktır” dedi.
Ortadoğu’nun en büyük Ermeni kilisesi
Vakfın başkan yardımcısı Ohannes Gafur Ohanyan, Ortadoğu’nun en büyük Ermeni ibadethanesi ve dini merkezi olan Surp Giragos Kilisesi’nin geçmişte Alman askerlerine üs olduğunu, Sümerbank’ın deposu olarak kullanıldığını anlattı. Ohanyan, yapının 1959 yılına kadar kilise olarak işlev görmediğini, aynı yıl cemaate kilise olarak devredildiğini, 1990’ların başına kadar kilise olarak faaliyet gördüğünü hatırlatarak şöyle konuştu: “1990’lardan sonra yıkılmaya başlamıştı. 2009 yılında vakfımız ve Osman Baydemir’in başkanlığındaki belediye yönetiminin desteği ile yeniden onarıldı. Onarımdan sonra kilise yeniden ibadete açıldı ve 2015 yılına kadar devam etti. Sur’daki çatışmalı süreç başladıktan sonra ibadet kesildi, kilise çok büyük zarar gördü. Son üç yıldır Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın onarım ve restorasyonu üstlenmesi ile yeniden ibadete hazır hale getirildi.”
Surp Giragos Ermeni Kilisesi’nin tarihi
Surp Giragos Ermeni Kilisesi 1376 yılında inşa edildi. Merkez Sur ilçesinde Ermenilerin yoğun yaşadığı Fatihpaşa Mahallesi’ndeki kilise, 27 Mayıs 1915’te çıkarılan Tehcir Kanunu’na kadar Ermeniler tarafından kullanıldı. 1. Dünya Savaşı sırasında Alman askerlerinin karargâh olarak kullandığı kilise, daha sonra ise Sümerbank’ın pamuk deposu olarak işlev gördü.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
1960 yılından itibaren tekrar ibadete açılan 3 bin metrekarelik alan üzerindeki Surp Giragos Ermeni Kilisesi, özellikle 1980 yılında Ermenilerin batı illeri ve Avrupa ülkelerine çeşitli nedenlerle göç etmesi sonucu terk edildi. Cemaati olmadığı için ayin yapılmayan ve zaman zaman hırsızlık olaylarının yaşandığı kilise, bazı bölümlerinin bakımsızlıktan çökmesi sonucu kullanılamaz hale geldi.
Yapılan restorasyonın ardından kilise 2011 yılında yeniden ibadete açıldı. Kiliseye 2013 yılında, Moskova’da özel yaptırılan çan takıldı. Merkez Sur ilçesinde hendek-barikat operasyonlarının yapıldığı 2015 yılının Kasım ayına kadar açık olan kilise, çatışmalar sırasında büyük hasar gördü.
