Haber: Ali Deniz Çakır, Cansu Timur, Zelal Direkçi, Aytuğ Özçolak
Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre alkollü içecek ve sigarada Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) artırıldı. Alkollü içeceklerde ÖTV artış oranı yüzde 25, sigarada ise yüzde 10 oldu. Peki son aylarda sıklaşan zamlar esnafı ve vatandaşları nasıl etkiliyor? Medyascope muhabirleri üç ilde esnaf ve vatandaşlarla konuştu. İstanbul’dan Ali Deniz Çakır, Ankara’dan Cansu Timur ve Zelal Direkçi, İzmir’den ise Aytuğ Özçolak’ın izlenimleri.
“Hayat tarzına müdahale” diyen de var, “Sağlık için güzel” diyen de
İstanbul’da konuştuğumuz bir vatandaş zamların hayat tarzına müdahale anlamına geldiğini söyledi: “Ben alkol tüketmiyorum ama tüketen için bu zamlar hayat tarzına müdahale.”
Yaklaşık iki yıldır “kaçak sigara” kullandığını söyleyen bir vatandaş, ekonominin böyle devam etmesi durumunda sigarayı bırakmak zorunda kalacağını söyledi. Zamlardan şikayetçi olmadığını vurgulayan başka bir vatandaş ise “Umarım temel gıdaya gelecek zamlar alkol ve sigaraya gelmeye devam eder. Devletin sağlık için bu zamları uygulaması bence güzel” diye konuştu. Aynı vatandaş, “Gelen zamlar hayat tarzına müdahale mi?” sorumuza ise özgür bir ülkede yaşadığımızı ve kimsenin hayatına karışılmadığını belirterek yanıt verdi.
“Yeşilaycıyız artık”
Ankara’nın şehir merkezi Kızılay’da da vatandaşlar zamlara tepkili. Bir vatandaş, sigara ve alkol kullandığını ve ÖTV zammını doğru bulmadığını belirterek, “Her şey çok lüks oldu. Bırakmayı düşünüyorum. Yeşilaycıyız artık. En çok kaosu herhalde Türkiye yaşıyor ama ekonomide birinci sıradayız ya bize dokunmaz” dedi.
Tütün ve alkol maddeleri kullanmadığını belirten iki vatandaş ise zamma ilişkin iki farklı görüşü savundu. Biri “Sigara da alkol de kullanmıyorum ama bu zamları doğru bulmuyorum. Bu üzüm yemek değil bağcıyı dövmek” diye konuşurken diğeri ise “Zamlara karşıyız ama keyfi bir kullanım olduğu için zamma katlanılabileceğini düşünüyorum” açıklamasında bulundu.
“Satışlarda düşüş var, zamdan önce stok yapan yok”
27 yıldır tekel bayii işleten bir esnaf ise zamların ardından tütün satmaya başladıklarını belirtti: “Eskiden zam olacağı zaman vatandaş gelir fazla fazla stok yapardı. Şimdi ne bizim ne de vatandaşın stok yapacak hali var. Satışlarda adet başında düşüş var. Ağır alkollerde özellikle bariz bir düşüş var. Tütün satışı başladı yavaş yavaş.”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
“Her gün zam, borsa gibi”
İzmir’de Medyascope‘a konuşan bir tekel bayii işletmecisi bir yıl önce 45 lira olan bir içkinin fiyatının bugünlerde 130 liraya çıktığını söyledi ve tepkisini şöyle dile getirdi: “Bunun bir açıklaması yok. Her hafta, her gün zam. Borsa gibi artık.”
“Müşteriler eskisi gibi tepki göstermiyor”
Esnaf, müşterilerin duruma alıştığını söyledi: “Eskisi gibi tepki göstermiyorlar. Şaşırıyorlar ama kabullenmeye başladılar. İnsanlar eskisi gibi alkollü içecek almıyor. Satışlar düştü. İnsanlar ekmek derdinde, alkollü içecekler lükse kaçıyor.“
“İnsanlar kaçak içki ve sarma tütüne yöneliyor”
Konuştuğumuz bir vatandaş ise zamların kaçak içkiye yönelmeyi artırdığını vurguladı: “Vatandaşa işkence bu. İnsanlar kaçak içki ve sarma tütünlere yöneliyor. Daha geçen hafta 38 yaşında bir arkadaşım kaçak alkol yüzünden vefat etti.“
