İYİ Parti, bugün (18 Ağustos) “Ekonomide Kurtuluş Planı”nı açıkladı. İYİ Parti Ekonomi Politikaları Başkanı Prof. Dr. Bilge Yılmaz, orta vadeli enflasyon hedefinin yüzde 5 olduğunu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun (TMSF) bağımsızlıklarının güçlendirileceğini, Türkiye Varlık Fonu’nun ise lağvedileceğini söyledi.
Orta vadeli enflasyon oranı yüzde 5
Prof. Dr. Bilge Yılmaz’ın sunduğu programda Türkiye ekonomisi ayrıntılı şekilde ele alındı. Kısa, orta ve uzun vadede çözümlerin yer aldığı belgenin en önemli kısımlarından biri “Para Politikası” bölümü. Bu bölümde faizin hemen artırılacağı, Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadele misyonuna uymayan tüm uygulamalarının sona erdirileceği ve bu uygulamaların ne olduğu konusunda kamuoyunun bilgilendirileceğinin altı çizildi.
Planda yer alan hedefler şöyle:
15 gün içinde:
- Tam kapsamlı enflasyon hedeflemesi rejimine geçiş sürecinde para politikasının normalleşmesine yönelik adımlar atılacaktır. Bu bağlamda, politika faiz oranı ülkemizin olağanüstü makroekonomik şartlarını dikkate alarak fiyat istikrarının teminine uyumlu bir seviyeye getirilecektir.
- Merkez Bankası’nın sorumluluğu dışında kalan ve enflasyon hedeflemesi rejimi ile uyumlu olmayan uygulamalar tespit edilerek kamuoyuyla paylaşılacaktır.
- Para politikası araçlarının kullanımında genel kabul görmüş uluslararası standartlar göz önüne alınarak sadeleşmeye gidilecektir.
30 gün içinde:
- Orta vadeli enflasyon hedefi yüzde 5 seviyesinde tutulacak, makroekonomik çerçeve ile uyumlu olan dezenflasyon patikası kamuoyuyla paylaşılacaktır. Söz konusu üçer aylık patika, kademeli bir şekilde enflasyonu orta vadeli hedefe yaklaştırarak beklentiler için bir çıpa oluşturulacaktır.
- Açıklanacak bir takvim çerçevesinde Merkez Bankası’nın sorumluluk alanına girmediği tespit edilen uygulamalara son verilecektir.
- Merkez Bankası’nın döviz piyasasına müdahaleleri enflasyon hedeflemesi rejiminin temel prensipleriyle uyumlu hale getirilecektir. Bu bağlamda, kamu bankaları aracılığıyla döviz piyasasına müdahale uygulamasına son verilecek ve kamuoyuna önceki yönetimler tarafından yapılan döviz müdahaleleri hakkında kapsamlı bir rapor sunulacaktır.
- Döviz kuruna isteğe bağlı müdahale edilmeyecek ve döviz alım/satış ihaleleri öngörülebilir ve şeffaf bir şekilde önceden açıklanan bir takvim çerçevesinde yapılacaktır. İhaleler uluslararası normlara uygun bir şekilde tek fiyat ihalesi olarak yapılacak ve ihale sonuçları düzenli bir şekilde kamuoyuna açıklanacaktır.
- Hazine ile yakın ilişki içinde olması gereken Merkez Bankası birimleri de yeniden Ankara’ya nakledilecektir.
90-180 gün içinde:
- Merkez Bankası’nın bağımsızlığını yeniden tesis etmek için yapılması gereken yasal değişiklikler tespit edilecektir. Bu bağlamda Merkez Bankası üst düzey yönetimin keyfî kararlarla görevden alınmasını engelleyecek uluslararası standartlara uygun hukuki değişiklikler belirlenecektir. Merkez Bankası Başkan, Başkan Yardımcıları ve Kurul üyelerinin görev süreleri tekrar beş yıla çıkartılacaktır.
- Merkez Bankası’nın bağımsızlığını yeniden tesis etmek için gerekli görülen yasal değişiklikler TBMM’ye sunulacaktır. İlk anayasa değişikliği ile Merkez Bankası’nın bağımsızlığı anayasal güvence altına alınacaktır.
- Para Politikası Kurulu’na (PPK) dışarıdan atanan üyeler için uluslararası normlara uygun yeterlilik kriterleri uygulanacak ve Kurul’un bağımsızlığını ve işleyişini güçlendirecek adımlar atılacaktır.
- Merkez Bankası’nın sermayesi ve Hazine’ye yapmış olduğu kâr transferi süreci—özellikle kur hareketlerinden kaynaklanan değerlenmeler ve yedek akçe transferleri—para politikasının bağımsızlığını ve Merkez Bankası’nın bilanço yapısını güçlendirmek amacıyla gözden geçirilecek ve gerekli görülen hukuki değişiklikler ivedi bir şekilde gerçekleştirilecektir.
- Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğü tarafından PPK için hazırlanan bilgi notu, Kurul ile kamuoyunun aynı bilgi setine sahip olmasını sağlamak amacıyla faiz kararı toplantısından bir gün önce Merkez Bankası’nın internet sitesinde yayınlanacaktır.
- Merkez Bankası’nın iletişimi çok daha şeffaf bir hale getirilecektir. Bunun için Para Politikası Kurulu (PPK) kararları açıklandıktan sonra kurul üyelerinin verdikleri oyların dengesi açıklanacaktır.
- Piyasa koşulları dikkate alınarak Merkez Bankası’nın bankalarla yapmış olduğu yaklaşık 45 milyar dolar civarında olan döviz swap işlemlerinin seviyesi kademeli bir şekilde azaltılacaktır.
- Merkez Bankası’nın rezerv yönetimi şeffaf ve hesap verebilir bir hale getirilecektir. Bu bağlamda, kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla her altı ayda bir kapsamlı rezerv yönetimi raporları hazırlanacaktır.
- Merkez Bankası’nın para politikası için yaptığı önemli tahminlerin (çıktı açığı, doğal faiz oranı, vs.) metodolojileri detaylı bir raporla kamuya açıklanacaktır.
Kurumlar güçlendirilecek, her şey şeffaf olacak
Planda vergiden kurumların güçlendirilmesine, geçiş garantili köprü ihalelerinden TÜİK’in güvenirliğine kadar kamuoyunu rahatsız eden pek çok konuda çözüm önerileri sunuluyor. Belgenin “Bankacılık sektörü düzenlemeleri” bölümünde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) kurullarının bağımsızlığını ve işleyişinin güçlendirileceği vurgulanıyor ve bankacılık sektöründeki adil rekabet şartlarını bozan, kamu bankaları ile diğer bankalar arasında fark yaratan uygulamalara son verileceği belirtiliyor.
En önemli hedef ise liraya güveni geri getirmek.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Türkiye Varlık Fonu lağvedilecek
“Kamu mali yönetimi” bölümünde Türkiye Varlık Fonu’nun lağvedileceği yazılıyor. İfade şöyle:
“Hazine birliği prensibi çerçevesinde Türkiye Varlık Fonu lağvedilecek, kamu varlıklarının Hazine çatısı altında tek elden yönetimi sağlanacaktır.”
Garanti verme yetkisi Hazine ve Maliye Bakanlığı’na devredilecek
Ve çok tartışılan ihaleler…
Planda KÖİ yani kamu-özel işbirliği projelerinin nasıl yürütüleceği de ele alındı. Buna göre, tüm süreç mali açıdan şeffaf yürütülecek ve devlet adına her türlü garanti verme yetkisi yeniden Hazine ve Maliye Bakanlığı’na devredilecek. Ayrıca, projeler hakkında her bilgi kamuoyuyla paylaşılacak.
KKM uygulamasına ve vergi aflarına son verilecek
Planın “Bütçe Uygulamaları” kısmında kur korumalı mevduat sistemine yani KKM’ye kademeli olarak son verileceği açıklandı ve “Bu süreçte bankacılık sektörünün sağlıklı yapısının korunması temel ilke olarak gözetilecektir” denildi. Belgenin “Vergi Politikaları” kısmında ise haksız vergi incelemelerinin son bulacağı ve vergi aflarının bitirileceği yazıldı.
TÜİK yasası gözden geçirilecek
Planda ayrıca Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK), güvenilirliğini yeniden kazanması için TÜİK yasasının gözden geçirilerek kuruma hem operasyonel hem mali bağımsızlık sağlanacağı vurgulandı. Ayrıca hem TÜİK hem de İŞKUR verileri şeffaf bir şekilde paylaşılacak.
