Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Moskova’da gizli istihbarat görüşmesi: Türkiye ve Suriye birbirlerinden ne talep etti?

Ankara ile Şam tekrar masaya oturur mu?” sorusu gündemdeyken Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı Hakan Fidan ile Suriye Ulusal Güvenlik Bürosu Başkanı Ali Memlük’ün Moskova’da gizli bir görüşme yaptığı iddia edildi. Görüşmede taraflar arasındaki fikir ayrılıkları konuşuldu. Rusya’nın da iki ülke arasındaki ilişkileri normalleştirmek için temaslarını hızlandırdığı belirtildi.

Şark-ul Evsat başta olmak üzere Arap basınında çıkan haberlere göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, iki ülkenin istihbarat başkanlarının Moskova’da görüşmesi için AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı ikna etti. MİT Başkanı Hakan Fidan ve Suryie Ulusal Güvenlik Bürosu Başkan Ali Memlük, 19 Temmuz’da Tahran’da düzenlenen Suriye konulu Astana Zirvesi’nden sonra Moskova’da bir araya geldi. Söz konusu görüşme Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu tarafından yönetildi. Memlük ve Fidan, ilişkilerin normalleşmesi için birbirlerine liste sundu.

Hakan Fidan ve Ali Memlük

Görüşme hakkında bilgi sahibi olan kaynaklar, Şark-ul Evsat gazetesine Türkiye ve Suriye’nin talepleriyle ilgili bilgi verdi.

Şam’ın talepleri

  • Suriye’nin egemenliğine saygı gösterilmesi,
  • Türkiye’nin Suriye topraklarından çekilmesi için takvim planlanması,
  • Ayrılıkçı gruplara verilen desteğin kesilmesi,
  • 2015’ten beri Türkiye’nin kontrolündeki İdlib’in geri verilmesi,
  • İdlib sınırındaki Bab el-Hava sınır kapısında Şam’ın kontrolünün yeniden tesisi,
  • M4 karayolunun yeniden açılması,
  • Suriye’nin Arap Birliği’ne dönüşüne ek olarak Batı yaptırımlarına karşı koymasına yardım edilmesi,
  • Suriye’nin yeniden inşası ve Fırat’ın doğusundaki petrol ve doğalgaz dahil doğal kaynaklarla ilgili faaliyetlere destek sağlanması.

Ankara’nın talepleri

  • PKK ve YPG’ye karşı ciddi önlem alınması,
  • İki ülkenin güvenlik birimleri arasında işbirliği sağlanması,
  • Kapsamlı bir siyasi çözüme ulaşmak için Ankara’nın desteklediği muhaliflerle Şam arasında müzakere yapılması,
  • Halep ve Suriye’nin kuzeyindeki diğer alanlarda 30 kilometre derinlikte güvenli bölgeler oluşturulması,
  • Suriyeli mülteci ve sığınmacıların geri dönüşlerinin kolaylaştırılması,
  • Suriye Anayasa Komitesi’nin çalışmalarının desteklenmesi ve kolaylaştırılması.

İran’ın arabuluculuk çabaları ve Rusya’nın çözüm önerileri

Haberde, İran’ın da Suriye ve Türkiye arasında arabuluculuk girişimde bulunduğu ancak bu girişimin Moskova ve Şam’daki bazı çevreleri memnun etmediği belirtildi. Rusya ise iki ülke arasında arabuluculuk çabalarına devam ediyor. Geçen hafta Moskova’yı ziyaret eden Suriye Dışişleri Bakanı Faysal Mikdad ile Rus mevkidaşı Sergey Lavrov’un görüşmesinde ilişkilerin normalleşmesi gündeme geldi. Ancak iddiaya göre Mikdad, Hakan Fidan’ın Erdoğan’ı etkileyecek kapasitede olmadığını iletti.

Öte yandan Moskova, Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyine düzenleyeceği askeri operasyonu durdurduğunu ve yetkililerin söylemlerini yumuşatmayı başardığını düşünüyor. Rusya’ya göre Türkiye, Suriye’deki askerlerini bir aşamada geri çekecek ancak o aşamaya henüz gelinmedi. Mevcut durumda Moskova ve Türkiye’nin mutabık kaldıkları tek konu ayrılıkçı gruplara ve Kürtlere karşı mücadele etmek. Bir Rus yetkili, “Eğer şu anki durum iki-üç yıl daha devam ederse Suriye’nin toprak bütünlüğünün sağlanması daha da zorlaşacak. Bu yüzden Rusya iki tarafın da talepleri ve ortak noktalarını önceleyen bir eylem planı üzerinde çalışıyor” diyerek öncelikleri arasında Türk tarafına bazı güvenlik garantileri verilmesi ve bunun karşılığında İdlib ve Halep-Lazkiye yolunda birtakım operasyonel düzenlemeler yapılmasının olduğunu söyledi. Bir diğer çözüm önerisi ise 1998 tarihli Adana Mutabakatı’nın bir benzeri üzerinde anlaşmaya varılmasını sağlamak.

Kaynak: Şark-ul Evsat

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.