İran’da irşad devriyeleri tarafından “örtünme kurallarına uymadığı” gerekçesiyle gözaltına alınan ve gözaltında hayatını kaybeden 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin ölümünün ardından ülke genelinde protestolar devam ediyor. Son dönemdeki en büyük krizlerden biriyle karşı karşıya olan Tahran yönetimi, protestolara katılan Kürtleri “ulusun bütünlüğünü bölmeye çalışan bir grup” olarak göstermeye çalışıyor.
22 yaşındaki Mahsa Amini, Tahran’da başörtüsü denetimi yapan ahlak polisi tarafından 13 Eylül’de gözaltına alınmış ve üç gün sonra hayatını kaybetti. Amini’nin memleketi, çoğunlukla Kürtlerin yaşadığı Saqez kasabasında başlayan protestolar hızla tüm ülkeye yayıldı, başkent Tahran da büyük protestolara sahne oldu. Üniversiteler ve liseler de dahil olmak üzere ülke genelinde, “Kadın, Yaşam ve Özgürlük” sloganları atıldı.
Amini’nin 17 Eylül’deki cenaze töreninde başlayan protestolar ülke geneline yayılsa da güvenlik güçleri en sert müdahaleyi yaklaşık 10 milyon Kürdün yaşadığı İran’ın kuzeybatısında yaptı. İran’ın hemen hemen her bölgesinden çevik kuvvet ekipleri ve İran’ın paramiliter teşkilatı Besic güçleri buraya yönlendirildi. Görgü tanıklarının ifadelerine göre bu bölgede tanklar da aktif olarak kullanıldı.
İran, komşusu Irak’taki İranlı Kürtlerin de protestolara katıldığını söyledi. İran Devrim Muhafızları Ordusu, Kuzey Irak’ta bulunan silahlı İranlı Kürtlere insansız hava araçları ve roketler ile saldırdı. En az 13 kişi hayatını kaybetti. İranlı bir üst düzey güvenlik yetkilisi, “Kürt ayrılıkçı grupları, Mahsa Amini’nin ölümünü asırlardır hedefledikleri amaçlar için kullanıyor. Fakat Kürdistan’ı İran’dan ayırmayı başaramayacaklar’’ dedi.
İran devlet medyası da ülke genelindeki protestoları Kürtler ve özellikle İran Kürdistan Demokrat Partisi (KDPI) tarafından ateşlenen bir siyasi komplo olarak nitelendirdi.
Kaynak: Reuters
Derleyen: Mehmet Tanverdi
