Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, 2023’te bütçe giderlerinin 4 trilyon 470 milyar TL, bütçe gelirlerinin 3 trilyon 810 milyar TL olarak öngörüldüğünü açıkladı. Oktay’ın açıklamalarının ardından bütçe kanun teklifi dün (17 Ekim) gece yarısına kısa bir süre kala Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunuldu. 660 milyar 901 milyon TL açık hedefi konulan bütçe teklifinde Cumhurbaşkanlığı’nın toplam bütçesi 6 milyar 637 milyon lira olarak öngörüldü. Bu rakamın 3 milyar 822 milyon lirası ise cumhurbaşkanlığı külliyesinin mal ve hizmet alımlarına ayrıldı.
TBMM ve cumhurbaşkanlığı
2022 bütçesinde giderler 2 trilyon 831 milyar 472 milyon TL, gelirler 2 trilyon 553 milyar 99 milyon TL olarak öngörülmüş ancak haziran ayında ek bütçe hazırlanmıştı. 2023 bütçesinde ise giderler 4 trilyon 470 milyar TL, gelirler ise 3 trilyon 762 milyar TL olarak hedeflendi.
2022’de 2 milyar 198 milyon TL olan TBMM bütçesi, 2023 yılı için 5 milyar 481 milyon TL’ye çıkarıldı. Cumhurbaşkanlığı bütçesi 2022 bütçesinde 3 milyar 890 milyon TL olarak öngörülürken, 2023’te 6 milyar 637 milyon TL olarak hedeflendi. Cumhurbaşkanlığı bütçesinde personel gideri olarak 940 milyon 334 bin TL belirlenirken, cumhurbaşkanlığı külliyesinin mal ve hizmet alım harcamaları için 3 milyar 822 milyon lira ayrıldı.
Bütçe maratonu
Bütçe üzerindeki görüşmeler Fuat Oktay’ın 21 Ekim Cuma günü TBMM Plan ve Butce Komisyonu’nda bütçenin geneli üzerine sunum yapmasıyla başlayacak. 26 Ekim Çarşamba günü bütçenin tümü üzerindeki görüşmeler gerçekleştirilecek. Komisyon tarafından belirlenen programa göre bakanlıkların ve bağlı kuruluşların görüşmeleri gerçekleştirilecek ve bu görüşmelerin kasım ayı sonunda tamamlanması hedefleniyor. Bütçenin TBMM Genel Kurulu’ndaki görüşmeleri ise aralık ayı içerisinde yapılacak. Bütçe Kanunu’nun en geç 31 Aralık’a kadar onaylanıp Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmesi gerekiyor.
Milli Eğitim Bakanlığı’na 435 milyar TL ödenek
Milli Eğitim Bakanlığı bütçesi 2022’de 189 milyar 11 milyon TL iken, bu rakam 2023 bütçe teklifinde 435 milyar 351 milyon TL’ye çıkarıldı.
Sağlık Bakanlığı bütçesi ise 2022’de 116 milyar 37 milyon TL olarak öngörülmüştü. 2023 yılında ise bakanlık bütçesi 293 milyar 369 milyon TL hedeflendi.
Bazı bakanlıkların ve kuruluşların 2022 ve 2023 bütçe rakamları
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Adalet Bakanlığı:
2022: 33 milyar 323 milyon TL
2023: 75 milyar 603 milyon TL
Milli Savunma Bakanlığı:
2022: 80 milyar 440 milyon TL
2023: 182 milyar 771 milyon TL
İçişleri Bakanlığı:
2022: 14 milyar 734 milyon TL
2023: 32 milyar 631 milyon TL
Hazine ve Maliye Bakanlığı:
2022: 774 milyar 973 milyon TL
2023: 2 trilyon 210 milyar 10 milyon TL
MİT Başkanlığı
2022: 3 milyar 483 milyon TL
2023: 7 milyar 729 milyon TL
Emniyet Genel Müdürlüğü
2022: 56 milyar 996 milyon
2023: 116 milyar 888 milyon TL
Diyanet İşleri Başkanlığı
2022: 16 milyar 99 milyon TL
2023: 35 milyar 911 milyon TL
Göç İdaresi Başkanlığı
2022: 4 milyar 494 milyon TL
2023: 9 milyar 508 milyon TL
ÖTV’den büyük beklenti
Bütçe gelirlerinde Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve para cezaları da önemli bir yer tutuyor. Para cezalarından beklenen gelir 2022’ye göre yüzde 72,8 artış göstererek, 73 milyar 387 milyon TL olarak öngörüldü.
ÖTV’den beklenen gelir 512 milyar 643 milyon TL olarak öngörülürken, motorlu taşıtlardan beklenen ÖTV bütçe teklifinde 204 milyar iki milyon TL olarak yer aldı. Petrolden beklenen ÖTV ise 85 milyar 895 milyon TL. Alkol ve tütün de gelir olarak iktidarın umut bağladığı iki kalem oldu. Tütün mamüllerinden 126 milyar 146 milyon TL, alkollü içkilerden ise 55 milyar 507 milyon TL ÖTV geliri hedefleniyor.
Bütçe gerekçesi ve hedefler
2023 bütçesinin genel gerekçesinde ve hedeflerinde yer alan bazı hususlar şöyle:
“İstihdamı desteklemek, yatırım, üretim ve ihracatı önceliklendiren büyümeyi sürdürmek, verimli ve rekabetçi yerli üretim yapısını güçlendirmek, ithalata olan bağımlılığı azaltmak, kalıcı fiyat istikrarına ulaşmak.”
“Gelirler politikasını, fiyat istikrarı ve gelir dağılımını gözetecek şekilde para ve maliye politikaları ile eşgüdüm içerisinde belirlemeye devam etmek.”
“Kamu mali yönetiminde sürdürülebilir ve sağlıklı gelir kaynaklarının artırılması için vergilemede adalet, eşitlik, öngörülebilirlik ve şeffaflık ilkeleri temelinde vergi tabanının genişletilmesini ve gönüllü uyumun artırılmasını sağlamak, kamu gelirlerine yönelik tahsilat performansını artırmak ve kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye kararlılıkla devam etmek.”
“Bütçe disiplinini sürdürerek kamu açıklarının tedrici olarak azaltılmasını, mali yapının daha da güçlendirilmesini ve kamu hizmetlerinin bütçe içerisinde kalınarak ayrılan kaynaklar üzerinde harcama yapılmasına yol açmadan azami tasarruf içerisinde yerine getirilmesini sağlamak.”
Eğitim ve sağlık
“Eğitim sisteminde yapılacak köklü reformlar ile eğitimin kalitesinin artırılmasını sağlamak ve rekabetçi üretim ve verimlilik için gerekli olan becerilere sahip iş gücünü yetiştirmek.”
“Sağlık harcamalarında etkinliğin sağlanması için arz ve talep yönlü düzenlemeleri hayata geçirmek, birinci basamak sağlık hizmetlerini güçlendirerek sağlık sistemi içindeki etkinliğini artırmak.”
Yurtiçi harcırahlar
Yurtiçi günlük harcırahlar da yeniden belirlendi. 2023 bütçe kanun teklifine göre Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı ve cumhurbaşkanı yardımcıları 270 TL, Anayasa Mahkemesi başkanı, bakanlar, genelkurmay başkanı, milletvekilleri, kuvvet komutanları, jandarma genel komutanı, sahil güvenlik komutanı, cumhurbaşkanlığı idari işler başkanı, TBMM genel sekreteri, orgeneraller, oramiraller, yargıtay, danıştay, uyuşmazlık mahkemesi ve sayıştay başkanları, yargıtay cumhuriyet başsavcısı, danıştay başsavcısı, diyanet işleri ve yükseköğretim kurulu başkanları, kamu başdenetçisi 250 TL, memur ve hizmetlilerden ek göstergesi 8000 ve daha yüksek olan kadrolarda bulunanlar 236 TL, ek göstergesi 6400 (dahil) – 8000 (hariç) olan kadrolarda bulunanlar 220 TL, ek göstergesi 3600 (dahil) – 6400 (hariç) olan kadrolarda bulunanlar 212 Tl, aylık/kadro derecesi 1-4 olanlar 203 TL ve aylık/kadro derecesi 5-15 olanlar 200 TL günlük harcırah alacak.
