Siyasi partilere yasa gereğince her yıl Hazine’den yardım yapılıyor. Seçim kanununda siyasi partilere yapılacak toplam yardım, “bütçe gelirlerinin beş binde ikisi” olarak öngörülüyor. Milletvekili seçimi yapılan yıllarda bu miktar üç kat artırılıyor. 2023 bütçesinde gelirler toplamı 3 trilyon 762 milyar 439 milyon 808 bin lira olarak belirlendi. Bu çerçevede siyasi partilere yapılacak Hazine yardımı 1 milyar 504 milyon 976 bin TL olacak. Milletvekili seçim yılı olması nedeniyle bu rakam üç katına, 4 milyar 514 milyon liraya çıkarılacak.
Seçimlere katılmış ve ülke barajını geçmiş olan partiler Hazine yardımından yararlanabiliyor. Seçimlerde yüzde üçün üzerinde oy alan partilere de en düşük Hazine yardımı alan partiye ödenen yardım ile partinin aldığı oy sayısına göre hesap edilecek.
En büyük pay AKP’ye
Yasa gereğince siyasi partilere yapılacak yardımlar bütçe yürürlüğe girdikten sonra ocak ayı başında Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirleniyor ve en geç 10 Ocak’a kadar siyasi parti hesaplarına yatırılıyor. Yasada öngörülen beş binde ikilik kısım, 1 milyar 504 milyon 976 bin TL partilere pay edilerek hesaplara yatırılacak. Kalan kısım ise seçim takvimi belli olduktan sonra siyasi partilere ödenecek.
Bu durumda, seçimlerde en yüksek oyu alan AKP, Hazine’den de en büyük yardımı alacak. 10 Ocak’ta AKP’nin kasasına 653.8 milyon TL girecek. Hazine’den CHP’ye 348 milyon, HDP’ye 179.8 milyon, MHP’ye 170.5 milyon, İYİ Parti’ye ise 153.1 milyon TL ödeme yapılacak.
Seçim takvimi açıklanınca iki kat daha yardım
Erken seçim kararı alınması halinde ya da seçimlerin zamanında yapılması durumunda ise YSK’nın seçim takvimini ilan etmesinin ardından siyasi partilere, 10 Ocak’ta almış oldukları yardımın iki katı kadar daha yardım yapılacak.
Bu durumda ise AKP’ye 1.3 milyar TL, CHP’ye 695.9 milyon TL, HDP’ye 359.7 milyon TL, MHP’ye 341 milyon TL, İYİ Parti’ye ise 306.1 milyon TL ödeme yapılacak. Böylece 2023 yılında AKP’ye toplam 1 milyar 961.3 milyon TL, CHP’ye 1 milyar 43,9 milyon TL, HDP’ye 539.5 milyon TL, MHP’ye 511.5 milyon TL, İYİ Parti’ye de 459.2 milyon TL Hazine yardımı yapılmış olacak.
Yasal mevzuat
Siyasi Partiler Kanunu’nun “devletçe yardım” başlıklı ek maddesinde yardımlara ilişkin şu düzenleme yer alıyor ve yardımlar da buna göre hesaplanıyor:
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
“Yüksek Seçim Kurulunca son milletvekili genel seçimlerine katılma hakkı tanınan ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 33 üncü maddesindeki genel barajı aşmış bulunan siyasi partilere her yıl Hazineden ödenmek üzere o yılki genel bütçe gelirleri (B) Cetveli toplamının beş binde ikisi oranında ödenek mali yıl için konur.”
“Bu ödenek, yukarıdaki fıkra gereğince Devlet yardımı yapılacak siyasi partiler arasında, bu partilerin genel seçim sonrasında Yüksek Seçim Kurulunca ilan edilen toplam geçerli oy sayıları ile orantılı olarak bölüştürülmek suretiyle her yıl ödenir. Bu ödemelerin o yılki genel bütçe kanununun yürürlüğe girmesini takiben on gün içinde tamamlanması zorunludur.”
“Bu madde uyarınca yapılacak yardımlar sadece parti ihtiyaçları veya parti çalışmalarında kullanılır.”
“Yukarıdaki fıkralarda öngörülen yardım miktarları; bu yardımdan faydalanabilecek siyasi partilere, milletvekili genel seçiminin yapılacağı yıl üç katı, mahalli idareler genel seçim yılı için iki katı olarak ödenir. Her iki seçim aynı yıl içerisinde yapıldığında bu ödemenin miktarı üç katı geçemez. Bu fıkra gereğince yapılacak katlı ödemeler, Yüksek Seçim Kurulunun seçim takvimine dair kararının ilanını izleyen 10 gün içinde yapılır.”
