İran’da örtünme kurallarına uymadığı gerekçesiyle irşad devriyeleri tarafından gözaltına alınan 22 yaşındaki Masha Amini’nin gözaltında hayatını kaybetmesinin ardından ülke genelinde başlayan protestolar sonuç verdi. Rejim, Mahsa Amini’yi gözaltına alan ve “ahlâk polisi” olarak bilinen irşad devriyelerini lağvetti.
İran’da iki aydan uzun zamandır büyüyerek devam eden protestolara karşı rejim ilk kez geri adım attı. Yurttaşların giyim kuşamının “İslamî kıyafet yönetmeliğine uygunluğunu” denetleyen irşad devriyeleri dağıtıldı. İran Başsavcısı Muhammed Cafer Montazeri, “ahlâk polisinin yargıyla hiçbir ilgisi olmadığını ve kurulduğu yer tarafından kapatıldığını” açıkladı.
İran’da irşad devriyeleri yargıya değil, İçişleri Bakanlığı’na bağlı olarak görev yapıyordu. Dün İran Parlamentosunda konuşan Montazeri, kadınların başörtüsü takmasını zorunlu kılan yasanın da görüşüleceğini ve 15 gün içinde kararın açıklanacağını söyledi. Öte yandan Reuters’a konuşan rejim yetkilileri, zorunlu başörtüsü uygulamasının değiştirilmeyeceğini ifade ettiler.
İran’da, Amini’nin öldürülmesinin ardından başlayan protestolar bütün ülkeyi kasıp kavuruyor. İnsan Hakları Aktivistleri Haber Ajansı’nın (HRANA) son açıkladığı sayılara göre 64’ü çocuk 470 protestocu güvenlik güçleri tarafından öldürüldü. 18 bin 210 protestocu gözaltına alındı. Yetkililer, en az 61 güvenlik görevlisinin protestocular tarafından öldürüldüğünü savunuyor. Devrim Muhafızları’nın da son açıklamalarına göre protestolarda 200 eylemci hayatını kaybetti.
İrşad devriyeleri kadınların şort, yırtık kot pantolon ve “uygunsuz” görülen kıyafetleri yasaklayan yönetmeliği uygulamak için 2006’da göreve başlamıştı. Başlangıçta sadece kadınları uyaran bu birim daha sonra “kurallara uymayan” kadınları gözaltına almaya başladı.
