Kuzey İrlanda’da yıllarca süren ve kraliyet yanlısı protestanlarla, İrlanda milliyetçisi Katolikleri karşı karşıya getiren kanlı çatışmalar sona ereli 25 sene oldu. Hayırlı Cuma Anlaşması’nın 25. yıl etkinlikleri için Belfast’ta gelen ABD Başkanı Joe Biden, şiddet günlerine dönülemeyeceği mesajını verdi.
İrlanda Adası’nda yıllar boyunca kanlı olayların yaşanmasına neden olan ve ada halkının karşı karşıya gelmesine neden olan “The Troubles”, 10 Nisan 1998’de imzalanan Belfast, diğer adıyla Hayırlı Cuma Anlaşması’yla sona erdi. 1960’ların sonundan 1998’e kadar süren çatışmalarda Birleşik Krallık Ordusu’nun yanı sıra, Katoliklerin oluşturduğu İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) ve kraliyet destekçilerinin oluşturduğu Ulster Savunma Birliği (UDA) gibi paramiliter gruplar da yer aldı.
İngiltere, Kuzey İrlanda ve İrlanda hükümetleri arasında imzalanan Hayırlı Cuma Anlaşması ile birlikte adanın kuzeyinde Katoliklere karşı uygulanan yaptırımlar son buldu, paramiliter gruplara silah bıraktırıldı.
Hayırlı Cuma Anlaşması’nın imzalanmasının 25. yılı Kuzey İrlanda’da kutlandı. 25. yıl etkinlikleri için İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ve ABD Başkanı Joe Biden da Kuzey İrlanda’nın başkenti Belfast’taydı. Ulster Üniversitesi’nde konuşma yapan Biden, Kuzey İrlanda’nın kültür dünyasına yaptığı katkılardan bahsetti.
Biden’ın ziyareti, Kuzey İrlanda için sıkıntılı bir zamanda gerçekleşti. 22 Şubat’ta “Yeni IRA” üyeleri tarafından görev başında değilken saldırıya uğrayan ve ağır yaralanan polis müfettişi John Caldwell, ülkenin en önemli konu başlıklarından. Biden, Kuzey İrlanda’da tekrar şiddet günlerine dönülemeyeceğini vurguladı.
ABD Başkanı Biden’ın İrlanda meselesi üzerinde durması, ülkesini de yakından ilgilendiriyor. ABD nüfusunun yüzde 12’lik bir kısmı, yaklaşık 36 milyon vatandaşı, İrlanda göçmeni bir soydan geliyor. Biden da yaptığı konuşmalarda, İrlanda kökenli bir aileden geldiğinin altını sık sık çizdi.
Adada şiddet olaylarının artma ihtimali, İngiliz istihbarat servisi MI5’in raporlarına da yansıyor. Yeni IRA oluşumu, Birleşik Krallık’ın, Katoliklere adil haklar tanımadığı gerekçesiyle faaliyet sürdürüyor. 1998’de imzalanan barış anlaşmasını kabul etmeyen IRA üyelerinin çoğu, Yeni IRA’nın bir parçası.