AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İsveç’in NATO üyeliğine yeşil ışık yakmasıyla Türkiye’nin dış politikada yönünü Rusya’dan Batı’ya döndürdüğü yorumları yapılmaya başlandı. Yeni dönemde Erdoğan dış politikasının ana ekseni ne olacak? Türkiye’nin Batı’ya doğru yönelmesini Putin nasıl izliyor? Kordiplomatik’te Prof. Dr. İlhan Uzgel ile değerlendirdik.
Türkiye’nin hâlâ Avrupa Birliği’ne (AB) üyeliği söz konusu mu?
Emekli Büyükelçi Selim Kuneralp, AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta düzenlenen NATO Liderler Zirvesi öncesi gazetecilerin sorularını yanıtlarken İsveç’in NATO üyeliği ile Türkiye’nin AB üyeliği arasında bir bağ kurmasına şaşırdığını ifade etti. Kurulan bu bağın Batı ile yeni bir kriz yaratabileceğini düşündüğünü söyleyen fakat NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in açıklamasıyla beklediği gibi olmadığını belirten Kuneralp, şöyle konuştu:
“AB bağlantısı şaşırtıcı bir durum. AB bize hiçbir zaman ‘Giremezsiniz’ demedi. Bu ilişkinin neden ilerlemediği 2018 yılından bu yana belli. Hem iç politikada hem de dış politikada yaşanan gelişmeler belli. İlişkileri yeniden canlandırmak istiyorsanız şartları yerine getireceksiniz dendi. Perşembe günü AB Dışişleri Bakanları Toplantısı var. Orada bu konu konuşulacak ve Erdoğan’a bir cevap verilecektir. Benim tahminim, ‘Diyalogu tekrar başlatalım’ diyeceklerdir.”
Türkiye yönünü Batı’ya mı çeviriyor?
Türkiye’nin 2015’ten itibaren Batı’dan uzaklaşıp yönünü Rusya’ya döndüğünü fakat bu sürecin 2020 yılında ABD Başkanı Joe Biden’ın göreve gelmesiyle sona erdiğini belirten Prof. Dr. İlhan Uzgel, “Erdoğan seçimlerden önce yönünü Batı’ya doğru çevirdi fakat bunu sadece küçük adımlarla yaptı. Mesela Türkiye-Ermenistan ile normalleşiyor. Bu, ABD’nin istediği bir şey. Doğu Akdeniz’de sondaj gemileri çekildi, orada hiçbir ülkeyi rahatsız etmiyoruz. İsrail ve Mısır ile ilişkileri düzelttik. Bu trend zaten başlamıştı, bunu kamuoyunun gözünden kaçırdılar. Seçimlerden sonra bu tablo netleşmeye başladı” diye konuştu.
Putin bu gelişmeleri nasıl izliyor?
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Erdoğan’ın dış politikada attığı adımları yakından takip ediyor fakat Türkiye’nin bir NATO üyesi olduğunun da farkında. Rusya’nın bu gerçekliği kabul ederek Türkiye ile siyaset yaptığını hatırlatan Uzgel, şunları söyledi:
“‘Sen NATO üyesisin ama bize kapını kapatma’ diyorlar. Türkiye’nin NATO içinde neler yaptığına değil, kendileriyle ne yaptığına bakıyorlar. Erdoğan’ın şu ana kadar NATO içerisinde çıkardığı sorunlar zaten Rusya’ya yetiyor. Bu yüzden Ruslar, Erdoğan’dan vazgeçmiyor. Erdoğan da bunu biliyor.”
“Erdoğan Avrasyacılar’dan kurtulmaya çalışıyor”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Erdoğan’ın attığı adımlarla Batı’ya yaklaştığını fakat Putin’i gözden çıkarmadığını savunan Uzgel’in iddiası, Erdoğan’ın 2015-2016’dan itibaren Avrasyacılar’la kurduğu ittifakı bitirmek istediği yönünde. Uzgel’e göre Erdoğan, attığı adımlarla sadece Rusya’yı ya da Putin’i değil, içerdeki Avrasyacıları da rahatsız ediyor.
“Türkiye dış politikada daha Batılı, iç politikada daha Ortadoğulu olma yolunda”
Türkiye’nin dış politikada Batılı; iç politikada Ortadoğulu bir ülke olma yolunda ilerlediğini ve en büyük korkusunun bu olduğunu belirten Uzgel, şunları kaydetti:
“Erdoğan’ın şu anda içeride durduracak bir şey yok. Muhalefet çok dağınık, seçmen moral olarak çökmüş ve sivil toplum da zayıf. Erdoğan’ı engelleyecek mekanizma kalmadı. Erdoğan bir süre, yerel seçimlere kadar, Batı’ya daha yakın bir görüntü verebilir. Batı’ya ‘Ben sizinle iş yaparım ama siz de benim elimi içerde rahat bırakın, iki de bir Kavala-Demirtaş demeyin’ diyor, Batı da bu denkleme yanaştı.”
