İran, Pakistan’ın güneybatısındaki Belucistan bölgesinde bir köyü vurdu. Saldırıda iki çocuk hayatını kaybetti, üç çocuk da yaralandı. İran medyasında yer alan haberlere göre Tahran, Ceyşü’l Adl bağlantılı iki üssü hedef aldı. Pakistan’ın İran’ın saldırısına yanıtı sert oldu, “yasadışı bir eylem” olarak nitelendirdi.
Pakistan, Irak ve Suriye’den sonra son birkaç gün içinde İran’ın hava saldırısına uğrayan üçüncü ülke oldu. Saldırının ardından Pakistan Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, İran’ın saldırısını kınadı ve saldırıyı “kabul edilemez” olarak nitelendirdi. Açıklamada, “Pakistan ve İran arasında çeşitli iletişim kanalları olmasına rağmen bu yasadışı eylemin gerçekleşmiş olmasının daha da endişe verici olduğunun” altı çizildi.
İran, 15 Ocak Pazartesi günü geç saatlerde Irak’ın kuzeyindeki Erbil kentindeki hedeflere balistik füze saldırısı düzenlemiş ve saldırı, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) tarafından kınanmıştı. İran’ın saldırıları, İsrail ile Hamas arasında 7 Ekim’den bu yana devam eden savaşın 100. gününde geldi. İran, Gazze savaşına dahil olmak istemediğini açıklasa da Direniş Ekseni, Filistinlilerle dayanışma içinde olduklarını göstermek için İsrail ve müttefiklerine saldırılar düzenliyor. Lübnan’daki Hizbullah, İsrail ile sınırda birbirlerine saldırılar düzenliyor; Şii milisler Irak ve Suriye’deki ABD güçlerine insansız hava araçları ile saldırıyor; Yemen’deki Husiler ise Kızıldeniz’deki gemilere saldırıyor.
Pakistan ve İran, nüfusun az olduğu bu bölgede Ceyşü’l Adl’ın da aralarında olduğu silahlı ayrılıkçı gruplarla yıllardır savaşıyor. Aralık 2023’te Sistan-Beluçistan bölgesindeki bir karakol “cihatçı teröristlerin” hedefindeydi. Saldırıda 11 polis memuru hayatını kaybetmişti. Saldırıyı Ceyşü’l Adl üstlenmişti.
İran ve Afganistan ile sınırı bulunan Sistan-Beluçistan’ın nüfusu 2,5 milyon. Hem Afganistan hem de Pakistan sınırına yakın olması, bir de İran rejiminin mahrum bıraktığı bir coğrafya olması nedeniyle bölgede kaçakçılık ve uyuşturucu ticareti de yapılıyor. Bölgede yaşayan halkın etnik ve mezhepsel aidiyetleri Sünni ve Şii olarak ikiye ayrılıyor.
Sistan-Beluçistan sık sık Tehrik-i Taliban Pakistan (TTP) ya da Pakistan Talibanı ve IŞİD tarafından sık sık hedef alınıyor. Beluçistan eyaletinde hem ayrılıkçı isyan sürüyor, hem de Sünni ve Şii gruplar arasında mezhep farkından kaynaklanan çatışmalar yaşanıyor. Eyaletin özellikle Afgan sınırı yakınlarındaki bölgelerinde Taliban ve Taliban’ı destekleyen gruplar da saldırı düzenliyor. Pakistan ordusu militan gruplara karşı uzun zamandır mücadele yürütülüyor.
Sistan-Beluçistan, İran’ın en yoksul ve mahrum bölgelerinden biri. İran rejimi, hem bu bölgenin etkin ve mezhep yapısı hem de stratejik konumu itibarıyla nerdeyse hiçbir kültürel ve altyapı sağlamadı. Bölge halkı İran rejiminin etnik ve mezhep çatışmalarını alevlendirecek provokasyonlarına maruz kalmalarının yanı sıra temiz su, elektrik, güvenlik, altyapı gibi temel insani haklarından da mahrum. İşsizlik de bölgenin bir diğer önemli sorunu.
Kaynak: BBC
