Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Gelir dağılımı adaletsizliği büyüyor: En yüksek gelire sahip yüzde 20, toplam gelirin yüzde 50’sini alıyor

TÜİK 2023 yılı gelir dağılımı istatistiklerini açıkladı. En yüksek gelire sahip grubun toplam gelirden aldığı pay yüzde 48’den 49,8’e yükseldi, en düşük gelir grubunun payı yüzde 5,9 oldu. En düşük yıllık ortalama fert geliri Van, Muş, Bitlis, Hakkari bölgesinde, en yüksek bölgesel gelir eşitsizliği ise Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan’da kaydedildi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2022 yılı gelir bilgilerini referans alarak 2023 yılında yapılan Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçlarını yayımladı. Gelir düzeyine göre yüzde 20’lik dilimlere ayrılan kesimlerden yalnızca en yüksek gelire sahip kesimin payında artış kaydedildi. 

En yüksek gelire sahip olanların payı yüzde 48’den yüzde 49,8’e yükseldi. En düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun payı ise yüzde 5,9’a geriledi. 

Gelirden en fazla pay alanların geliri, en düşük pay alanların 15 katına yükseldi

Toplumun gelirden en fazla pay alan yüzde 10’unun elde ettiği gelirin, en az pay alan yüzde 10’unun elde ettiği gelire oranı 14,2’den 15’e yükseldi.

Yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri 167 bin 983 lira oldu

Türkiye’de yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri 2023 yılı anket sonuçlarına göre, enflasyonun yüzde 64 ölçüldüğü 2022 yılında yüzde 70,7 artttı ve 167 bin 983 liraya yükseldi. En yüksek yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir fert geliri tek kişilik hanelerde oldu

Gelir eşitsizliği göstergesi Gini katsayısı da yükseldi 

Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden biri olan ve sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, bire yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı gösteren gini katsayısı 0,433 olarak tahmin edildi. 2014’ten bu yana artış eğiliminde olan gini katsayısı yalnızca 2019 ve 2021 yılında geriledi. 

En düşük gelir Van, Muş, Bitlis, Hakkari bölgesinde 

6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli meydana gelen ve 10 ili doğrudan etkileyen depremler nedeniyle Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye bölgesinde çalışma yapılamadığı kaydedildi.

Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirinin en yüksek olduğu bölge, 2023 yılında 83 bin 808 liradan 114 bin 634 liraya yükselen İstanbul oldu. İstanbul’u ortalama gelir düzeyi 108 bin 036 lira olan Ankara ve 101 bin 372 lira olan Tekirdağ, Edirne, Kırklareli bölgesi izledi. 

En düşük yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise 39 bin 173  lira Van, Muş, Bitlis, Hakkari bölgesinde ölçüldü. 

Gelir eşitsizliği en çok Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan bölgesinde

TÜİK, gelir dağılımı istatistiklerinde toplumun en yüksek gelir elde eden yüzde 20’sinin elde ettiği payın, en düşük gelir elde eden yüzde 20’sinin elde ettiği paya oranını P80/P20 ile ifade ediyor. Türkiye’de bu oran 8,4 olarak hesaplandı. 

Buna göre bölgedeki en yüksek gelir dağılımı adaletsizliği P80/P20 oranının yüzde 9,4 olduğu Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan bölgesinde ölçüldü. Bu bölgeyi  P80/P20 oranı 8,4 olarak kaydedilen İstanbul ve Ankara izledi.

Gelir dağılımı adaletsizliğinin en düşük olduğu bölge ise Zonguldak, Karabük, Bartın oldu. 

Geliri en çok artan işverenler oldu

Yıllık ortalama esas iş geliri en çok artan 408 bin 174 lira ile işverenler oldu. İş geliri artışında işverenleri 115 in 622 lira ile kendi hesabına çalışanlar, 102 bin 821 lira ile ücretli maaşlılar ve 53 bin 334 lira ile yevmiyeliler takip etti. Geçen yıla göre en yüksek artış yüzde 108,1 ile yevmiyelilerde, en düşük artış ise yüzde 80,7 ile ücretli maaşlılarda oldu.

En yüksek yıllık ortalama esas iş gelirini yükseköğretim mezunlarını elde etti

Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla yükseköğretim mezunlarında 157 bin 851 lira, lise ve dengi okul mezunlarında 114 bin 374 lira, lise altı eğitimlilerde 89 bin 012 lira, bir okul bitirmeyenlerde 63 bin 425 lira ve okur-yazar olmayan fertlerde 45 bin 637 lira olarak hesaplandı.

Önceki yıla göre yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 89,7 ile lise altı eğitimli, en düşük artış ise yüzde 79,6 ile okur-yazar olmayan fertlerde oldu.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.