Floridalı bir üniversite öğrencisinin en büyük zevki, dünyanın en zengin ve en güçlü insanlarını sinir etmek. Nasıl mı? Bizlere, bu kişilerin özel uçaklarının nerede olduğunu ve ne kadar karbon saldıklarını söyleyerek. Peki 21 yaşındaki bir uçak gözlemcisinin başı Taylor Swift ve Elon Musk ile nasıl belaya girdi?
Jack Sweeney (21), gündeme şarkıcı Taylor Swift’in özel jetlerini takip etmesi ve akabinde yaşanan gelişmelerle bu hafta yeniden gündeme geldi. Swift’in avukatları, Sweeney’i, hakkında yasal işlem başlatmakla tehdit etti.
Sweeney, Swift’in güzel şarkıları olduğunu düşünüyor. Ancak yasal işlem tehdidine rağmen özel jetlerin nereye gittiğini ve ne sıklıklar uçtuğunu görebilmesi gerektiğine inanıyor.
Swift olayının ardından BBC’ye gönderdiği e-postada Sweeney, “Adil olmak istiyorum. Kim olursa olsun, herkesin bilgisini paylaşmaya çalışıyorum” diyor.
Sweeney’i defalarca haberin öznesi haline getiren ve yasal tehditlerle baş başa bırakan şey, kendi sosyal medya hesabında özellikle ünlülerin özel uçaklarının konumlarına ilişkin bilgilendirme notları.
Babası havayolu bakım operasyonları kontrolörü ve annesi öğretmen olan Sweeney, Orlando’nun banliyölerinde büyüdü. Havacılık ve teknolojiye, özellikle de Elon Musk’ın SpaceX ve Tesla şirketlerine her zaman ilgi duyduğunu söylüyor.
İlgi alanları, kendisini yavaş yavaş TheAirTraffic.com adlı bir uçak takip sitesini ve ünlülerin, politikacıların, iş insanlarının ve Rus oligarkların uçaklarını takip eden sosyal medya hesapları geliştirmeye yöneltti.
Sweeney’in kullandığı sistem, kamuya açık verilere dayanıyor. Gökyüzündeki uçaklar düzenli olarak nerede bulunduklarına dair sinyal/bilgi gönderiyor ve bu sinyaller, alıcı kullanan kişiler tarafından alınabiliyor.
Gelişmekte olan bu çevrimiçi uçak takipçileri grubu, serbestçe erişebilen verileri kullanmak isteyenlerin oluşturduğu büyük bir topluluğun parçası. Bu grubun içinde meraklı araştırmacılardan kendini mesleğine adamış araştırmacı gazetecilere kadar rengarenk bir ekip var.
Şu anda Central Florida Üniversitesi’nde Bilgi Teknolojileri bölümünde lisans eğitimini sürdüren Sweeney, “Başlangıçta bunu ilginç bulduğum için hobi olarak yapıyordum. Zaman geçtikte bir amacım oldu. Şeffaflığın ve kamusal bilginin önemine inanıyorum” diyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Çevresel bir bakış açısı olan Sweeney, takip ettiği her uçuştan kaynaklanan karbon emisyonu tahminlerine de yer veriyor.
Halkı bilgilendirme misyonuyla hareket eden Sweeney’i bekleyen hukuki sorunlar da var. Swift’in avukatları tarafından kendisine gönderilen mektupta şöyle deniyor:
“Müvekkilimizin konumu ve gelecekte nerede olacağına dair gerçek zamanlı ve kesin bilgileri sosyal medyada sürekli olarak yayınlamak da dahil olmak üzere takip ve taciz edici davranışlarda bulunmakla suçlanacaksın.”
Avukatlarının “kamu yararı” olmadığını belirttiği mektuba Sweeney, Swift’in hayranlarını göstererek yanıt veriyor:
“TaylorSwiftJets hesabına bakın. Bu izleme hesaplarının çok fazla destekçisi ve hayranı var.”
Örneğin Swift’in son iki hafta arasında ne şekilde seyahat ettiğini anlatan çok sayıda hikaye yayınlandı. Bu kamuya açık bilgiler, uçağın konumundan daha ayrıntılı. Sonuçta uçak verileri, bir uçağın kime ait olduğunu ve gökyüzünde nerede olduğunu gösterebilir ancak takip edilen kişi uçaktan indikten sonra nereye gidecek, bu konu hakkında bir bilgi vermez.
Swift’in temsilcileri, uçak bilgilerinde kendisimin tam zamanını ve yerini verdiğini söylüyor. Hatta bu yüzden yakın zamanda Swift’in New York’taki evinin önünde sapık olduğu iddia edilen birinin tutuklandığını belirtiyor.
Sweeney ile Swift arasında yaşananlar nereye gider bilmiyoruz. Sweeney’in avukatı James Slater, Swift’in kendileri hakkında yasal işlem başlatmayacağını kanaatinde. Mektubu “zorbalık girişimi” olarak nitelendiren Slater, “Ne yazık ki gücü ve parası olan insanlar bunu sıklıkla yapıyor” diyor.
Bir diğer soru ise şu: Swift’in fanları Sweeney’in hesaplarını takip edecek mi?
Sosyal medyaya baktığınızda bu konu hakkında çok fazla soru ve yorum görebilirsiniz. Özellikle mektup ortaya çıktıktan sonra Sweeney hakkında bir sürü yorum yazıldı, dikkat çeken yorumlardan biri de şu oldu:
“Sweeney, Taylor Swift’in Prenses Diana gibi ölmesini istiyor. Bunun peşini bırakmayacağım. Ona çok kızgınım.”
Peki Sweeney ilk kez mi baskıya maruz kalıyor? Hayır.
Aralık 2022’de X’in sahibi Elon Musk’a ait özel jetin uçuşlarını takip eden hesap askıya alınmıştı. Evet, bu hesap, Sweeney’indi.
Musk 2022’nin başında Sweeney’in ElonJet isimli hesabını fark ettiğinde Sweeney’den hesabını kapatmasını talep etti. “Bu paylaşımları kaldırır mısın? Bu bir güvenlik riski” diyen Musk, “Bir ‘kaçık’ tarafından vurulma fikrini sevmiyorum” diyerek Sweeney’den hesabı platformdan kaldırmasını istedi.
Şubat ayında da Sweeney, Guardian’a verdiği demeçte, Musk’ın kendisine hesabı silmesi karşılığında para teklif ettiğini öne sürdü: “Bana 5 bin dolar teklif etti, ben de karşı teklifimi yaptım. Bunu 50 bin dolara çıkarma şansınız var mı? Üniversitede büyük bir destek olur, belki bir araba, hatta belki bir Tesla 3 alabilirim.”
Sweeney sadece Musk ile Swift’i takip etmiyor. Kim Kardashian, Jeff Bezos, Bill Gates, Mark Zuckerberg, Donald Trump gibi isimlere ait uçakların takip edildiği sosyal medya sitelerinde hesapları da var.
Kaynak: BBC