G20’ye rakip olduğu iddialarıyla sık sık gündeme gelen BRICS, bu sefer de Türkiye’nin katılımı ile gündemdeki yerini koruyor. Ankara’nın ilgilendiği bu topluluğun amacı ne? Neden kuruldu? Neden önemli? Üyeleri kimler? Gerçekten G20’ye alternatif olabilir mi? BRICS hakkında merak edilenleri derledik.
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Çin’in başkenti Pekin’deki temasları sırasında, kendisine yöneltilen “Ankara, BRICS’e katılmak ister mi?” sorusuna şöyle yanıt verdi:
“Elbette isteriz, neden istemeyelim. AB ile Gümrük Birliği anlaşmamız var, aynı zamanda BRICS gibi farklı platformlarda, partner ülkelerle işbirlikleri için yeni fırsatlara bakıyoruz.”
Fidan’ın bu açıklamasının ardından Anadolu Ajansı (AA), kendisinin 10-11 Haziran’da Rusya’da düzenlenecek BRICS ülkelerinin dışişleri bakanları zirvesine katılacağını yazdı.
Daha önce pek çok kez, “Kremlin, Türkiye’yi BRICS’e üye yapacak” haberlerine yalanlama getiren Moskova, bu kez Türkiye’den resmî ağızdan gelen bu açıklamayı memnuniyetle karşıladıklarını söyledi:
“Türkiye gibi önemli ortaklarımız dahil komşu devletlerin BRICS’e yönelik artan ilgisini memnuniyetle karşılıyoruz. Elbette bu ilgi, Rusya’nın başkanlığında hazırlanan BRICS zirvesinin de gündeminde olacak. Örgüt, katılmak isteyen tüm ülkelerin çıkarlarının tamamını karşılayamayabilir ancak BRICS, ilgi gösteren tüm devletlerle temasları sürdürmekten yana.”
BRICS nedir?
2006 yılında Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin tarafından oluşturulan bu grup, dünya ekonomisinde giderek artan etkileri ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki işbirliğini güçlendirme çabasıyla ortaya çıktı. Gruba 2010’da Güney Afrika da eklendi. Grubun amacı, ekonomik kalkınma, siyasi işbirliği ve uluslararası arenada ortak çıkarların savunulması.
Grup, adını, ülkelerin İngilizce baş harflerinden alıyor.
Grup, Güney Afrika ev sahipliğinde düzenlenen 2023 BRICS Zirvesi’nde genişleme kararı aldı. Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri de 1 Ocak’ta BRICS’e katıldı.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Grubun 10 üyeye çıkması, isminin de ne olacağı sorusunu gündeme getirdi. Uzmanlar, grubun yeni adının BRICS+ olacağını düşünüyor.
BRICS neden önemli?
Gruba üye ülkeler arasında Çin ve Rusya gibi büyük güçler var.
BRICS ülkeleri, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 45’ini ve dünya gayri safi yurt içi hasılasının (GSYİH) büyük bir bölümünü temsil ediyor.
Ekonomilerin toplam büyüklüğü ise 28,5 trilyon dolar. Bu, dünya ekonomisinin yüzde 28’i demek.
BRICS ülkeleri, 2014’te Yeni Kalkınma Bankası’nı (New Development Bank – NDB) kurdular. Bankanın amacı, gelişmekte olan ülkelerdeki altyapı ve sürdürülebilir kalkınma projelerini finanse etmek.
Öte yandan BRICS ülkeleri, dünyadaki ham petrolün yüzde 45’ini üretiyor.
G20’ye rakip olabilir mi?
Her ikisi de ekonomi odaklı yapılar olan BRICS ve G20, sık sık birbirleriyle karşılaştırıyor ve birbirlerine rakip oldukları belirtiliyor.
Türkiye’nin de dahil olduğu G20 (Group of Twenty), ekonomik işbirliği ve uluslararası finansal istikrarı teşvik etmek amacıyla 1999 yılında kuruldu. Ancak şunu unutmamak gerekir. Zaten BRICS’in kurucuları, G20’ye de üye.
Türkiye, BRICS’e katılırsa ne olur?
Uzmanlara göre Türkiye’nin BRICS’e göz kırpmasının sebebi, Batı’daki örgütlere kıyasla BRICS’in katı kuralcı olmaması.
Batılı uzmanların birçoğu, Rusya’nın BRICS’ı “başka bir amaç” doğrultusunda kullandığını savunuyor. NATO üyesi Türkiye’nin BRICS’e katılımı ve Rusya ile kurduğu yakınlık, zaten iplerin gerildiği Batı ile ilişkilerde başka bir sorun yaratabilir.
