İspanya, İrlanda, Norveç ve Slovenya’ya Ermenistan da eklendi ve beşülke Filistin’i devlet olarak tanıdı. Bu ülkeler, Filistin’i devlet olarak tanıyarak Ortadoğu’da yıllardır devam eden bu savaşın sona ermesini ümit ediyor. Uzmanlara göre ülkelerin attığı bu adımın nedeni, “uluslararası toplumun İsrail ve İsrail’i destekleyen ülkeler üzerinde baskısını artırmak”.
İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, 1967 sınırlarını kapsayacak şekilde Filistin’i devlet olarak tanıdıklarını açıkladı:
“İspanya, başkenti Doğu Kudüs olan, Gazze Şeridi ve Batı Şeria’yı kapsayan bir Filistin devletini tanıyor. 1967 sınırlarındaki hiçbir değişikliği tanımayacağız.”
Sánchez, kararlarının uluslararası hukuka uygun olduğunu söyledi.
Norveç’in Filistin’i devlet olarak tanıma kararı gece yarısı itibarıyla yürürlüğe girdi. İrlanda da resmen Filistin’i tanıdı.
Üç ülkenin ardından Slovenya hükümeti de Filistin Devleti’ni tanıma kararı aldı.
Slovenya’nın ardından bugün (21 Haziran) Ermenistan Dışişleri Bakanlığı, Filistin devletini resmen tanıdıklarını duyurdu.
İsrail’in tepkisi ne oldu?
Üç Avrupa ülkesinin Filistin’i tanıma kararının ardından İsrail, İrlanda ve Norveç’teki büyükelçilerini geri çağırdı. İsrail Dışişleri Bakanı İsrael Katz, “Hamas terör örgütü Holokost’tan bu yana en büyük Yahudi katliamını gerçekleştirdikten ve dünyanın tanık olduğu iğrenç cinsel suçlar işledikten sonra, bu ülkeler bir Filistin devletini tanıyarak Hamas ve İran’ı ödüllendirmeyi seçtiler” diyerek, söz konusu ülkeleri eleştirdi.
Katz, flamenko dansçılarının olduğu bir video paylaşmış ve şöyle yazmıştı: “Pedro Sánchez: Hamas, hizmetiniz için size teşekkür ediyor.”
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Filistin Kurtuluş Örgütü’nün lideri Yaser Arafat, 15 Kasım 1988’de ilk intifada sırasında başkenti Kudüs olarak Filistin devletinin kurulduğunu ilan etti.
Bu duyurunun ardından bağımsız Filistin devletini ilk tanıyan ülke Cezayir oldu. Akabinde Türkiye, Hindistan ve diğer Arap ülkeleri Filistin’i tanıdı.
Filistinliler, İsrail’in işgal ettiği Batı Şeria’nın bazı bölgelerinde Filistin Yönetimi ile sınırlı bir yönetime sahip.
Hamas, 2007’de Gazze’nin kontrolünü ele geçirdi.
Kaç ülke Filistin’i tanıyor?
Birleşmiş Milletler’in 193 üyesi var. BM üyesi 139 ülke, Filistin’i devlet olarak tanıyor. İspanya, İrlanda, Norveç ve Slovenya’nın da tanımasıyla bu sayı, 143’e yükseldi.
Aralarında Amerika Birleşik Devletleri (ABD), İngiltere, Almanya, Fransa, Kanada, Avustralya, Hollanda, İtalya, Portekiz, Finlandiya, Danimarka, İsviçre, Belçika, Yunanistan, Japonya, Güney Kore, Myanmar, Eritre, Tayvan, Yeni Zelanda, Panama, Kamerun’un bulunduğu ülkeler Filistin’i devlet olarak tanımıyor.
BM her iki bölgeyi de İsrail tarafından işgal edilmiş ve tek bir siyasi varlık olarak kabul ediyor. Filistinliler, 2011’de BM’ye tam üyelik için kampanya başlattı ama bu girişim başarısız oldu.
Kasım 2012’de BM Genel Kurulu’nda yapılan oylamada Filistin’in statüsü, “üye olmayan gözlemci devlet” olarak değiştirildi. Filistin Bayrağı, ilk kez New York’taki BM Genel Merkezi’nde göndere çekildi.
Üç yıl sonra da Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Filistin’i taraf olarak kabul etti.
Filistin, BM’ye neden üye olamıyor?
Bir devletin BM’ye üye olabilmesi için BMGK’nın 15 üyesinin en az 9’unun onaylaması gerekiyor. Konsey’in beş daimi üyelerinden biri bu talebi veto ettiğinde ilgili ülke BM’ye üye olamıyor. Beş daimi üye de, ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin. Örneğin nisan ayında ABD, Cezayir’in sunduğu Filistin devletini tanımasını önerisini Güvenlik Konseyi’nde yapılan oylamada reddetmişti.
İspanya, Norveç ve İrlanda’nın Filistin’i tanıma kararı almasından haftalar önce Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Filistin’in BM üyeliğinin yeniden değerlendirilmesini öneren ve Filistin’e daha geniş yetki ve ayrıcalıklar tanıyan tasarıyı kabul etmişti.
Öte yandan her devletin BM’ye üye olması da şart değil. İsviçre, 2002’ye; Lichtenstein 1990’a ve San Marino da 1992’ye kadar üye değildi. Fakat bu 3 ülke de devlet olarak tanınıyordu.
Filistin’in BM’ye üye olması neyi değiştirir?
Filistin’in BM’ye üye olması pek çok şeyi değiştirebilir. Filistin şu anda BM’de gözlemci devlet statüsünde fakat Genel Kurul’daki oylamalara katılamıyor. Filistin, İsrail-Hamas savaşı ile ilgili oturumlarda söz sahibi olamıyor, ateşkes çağrısı yapılan karar oylamalarında da bulunamıyor.
Filistin’in devlet olarak tanınması ne anlama geliyor?
İsrail’in Gazze’de saldırılarını aralıksız devam ettirdiği, sivil-militan ayrımı gözetmeden Filistinlileri öldürdüğü dönemde Avrupa ülkelerinden Filistin’i devlet olarak tanıma çağrılarının yükselmesi önemli bir adım.
3 ülkenin attığı bu adım, ülkeler arasında ticaret anlaşmaları ya da spor müsabakaları yapmalarına imkân tanıyacak, ama uluslararası pozisyonlarda bir değişiklik getirmeyecek, uluslararası toplumun İsrail ve onu destekleyenler üzerinde baskı yapmasına yardımcı olacak.
