AKP sokak hayvanlarına ilişkin yasa teklifini Meclis Başkanlığı’na sundu. Teklifte sahipsiz köpeklerin hasta, tedavi edilemez ve saldırgan olmalarının yanı sıra “kamu güvenliği bakımından tehlike oluşturması” durumunda da ötenazi ile öldürülmesi düzenleniyor. AKP Grup Başkanı Abdullah Güler teklifin amacını “Sadece hayvanları koruma değil, merkezinde insan hayatını, toplum sağlığını koruma ve çevre güvenliğini sağlama” olarak açıkladı.
AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun teklifinin TBMM Başkanlığı’na sunulacağını açıkladı ve kamuoyunda uzunca süredir tartışılan düzenlemeyle ilgili detayları paylaştı. 17 maddelik teklifle AKP, hayvanlara hangi koşullarda “ötenazi” yapılacağını düzenlerken, sahipsiz sokak köpeklerinin öldürülmesi noktasında geri adım atmadı.
Teklifin beşinci maddesinde, sokak hayvanlarının toplanılarak barınaklara götürüldükten sonra alındıkları ortama geri bırakılmaları yerine sahiplendirilmeleri ve ötenazi yapılarak öldürülecek hayvanların nitelikleri belirlendi. Bu konuda yerel yönetimler yetkilendirildi. 5519 sayılı kanunun 13. maddesinde yapılması öngörülen değişiklikler şöyle açıklandı:
“Maddeye eklenen birinci fıkra ile bakımevine alınan hayvanlardan saldırgan olan, bulaşıcı veya tedavi edilemeyen hastalığı bulunan ya da sahiplenilmesi yasak olan hayvanlara yerel yönetimlerce ötanazi yapılması öngörülmektedir. Maddeye eklenen ikinci fıkra ile sahipsiz hayvan popülasyonunun, kamu güvenliği bakımından tehlike oluşturmasına veya hayvandan hayvana ya da hayvandan insana bulaşan hastalıkların görülmesine, su kaynaklarının, yaban hayatının ve biyolojik çeşitliliğin zarara uğramasına sebebiyet vermesi halinde ilgili yerel yönetimler tarafından sahipsiz hayvanlara ötanazi işlemi yapılabilmesi sağlanmaktadır.”
Güler: “Amaç merkezinde insan sağlığını koruma”
Kanun teklifinde yer alan maddeleri sıralayan Güler, teklifin amacını “Sadece hayvanları koruma değil, merkezinde insan hayatını, toplum sağlığını koruma ve çevre güvenliğini sağlama” olarak açıkladı.
Basın mensuplarının hayvanların dövülerek, zehirlenerek öldürülmesinin nasıl önüne geçileceğini sorması üzerine Güler, sahipsiz köpeklerin öldürülmesi için “ötenazi” kavramını bu sebeple getirdiklerini “Kavramsal manada acı çektirilmeden, hayvanımıza eziyet etmeden, ilaç vasıtasıyla hayatına son vermek” diye açıkladı.
Sahipli hayvanını terk edene 60 bin lira para cezası
Sahipsiz hayvanların popülasyon yönetimine ilişkin hayvanlara yapılacak müdahalenin sadece tıbbi gerekçelerle değil, kanunda yer alan diğer istisnai durumlarda da yapılabilmesi teklifin altıncı maddesiyle düzenlendi.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Teklifin 10. maddesiyle caydırıcılığın sağlanması amacıyla sahipli hayvanın sahibi tarafından terk edilmesi kabahatine ilişkin idari para cezası 2 bin liradan 60 bin liraya çıkarılması öngörüldü.
Yerel yönetimler adına toplanan sahipsiz hayvanların bakımevi dışında bir yere terk edilmesi veya bakımevinde barındırılan hayvanların bakımevi dışında bir yere bırakılması fiillerinin idari para cezası ise hayvan başına 50 bin lira olarak belirlendi.
Belediyeler bakımevlerine zorunlu bütçe ayıracak, sorumluluğunu yerine getirmeyen yetkiliye hapis cezası verilecek
Teklife göre büyükşehir belediyeleri, il belediyeleri ve nüfusu 25 bini aşan belediyeler, sahipsiz veya güçten düşmüş ya da tehlike arz eden hayvanların korunması ve sahiplendirilinceye kadar bakımının yapılması ile rehabilitasyonunun sağlanması amacıyla hayvan bakımevleri kuracak. Teklifin 13. maddesine göre sorumluluğunu yerine getirmeyen belediye başkanı ve belediye yetkililerine altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilebilecek.
14. maddeye göre ise belediyeler 31 Aralık 2028 tarihine kadar hayvan bakımevlerini kuracak ve mevcut bakımevlerinin koşullarını iyileştirecek. Hayvan bakımevleri kurmak, rehabilitasyonlarını yapmak ve sahipsiz hayvanlara sahiplendirilinceye kadar bakmak için kesinleşmiş en son bütçe gelirlerinin binde 5’i oranında kaynak ayırırken, büyükşehir belediyelerinde bu oran binde 3 olarak uygulanacak. Ayrılan ödenekler başka bir amaç için kullanılamayacak.
Kedi ve köpek sahipleri, en geç 31 Aralık 2025’e kadar hayvanlarını dijital kimliklendirme yöntemleriyle kayıt altına aldırmak zorunda olacak.
Teklifin gerekçesinde “yakala-kısırlaştır-sal” metodunun etkili olmadığı vurgusu
Teklifin gerekçesinde, sahipsiz hayvanların popülasyonunun kontrol altına alınabilmesi için tüm popülasyonun yüzde 70’inin kısırlaştırılması gerektiği ancak son 20 yılda Türkiye’de bir yılda en fazla popülasyonun yaklaşık yüzde 8,5’i oranında kısırlaştırma yapıldığına ilişkin veriler paylaşıldı.
Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü’nün (OIE) konuya ilişkin raporuna referansla, köpek popülasyonunun olması gerekenden fazla olduğu habitatlarda, “yakala-kısırlaştır-sal” metodunun etkili olmadığı belirtilerek, sahipsiz köpeklerin ilaçlarla öldürülebilmesinin önünü açan düzenleme hazırlandı. İngiltere, Fransa ve ABD’nin bazı eyaletlerinde ‘‘yakala-kısırlaştır-tut-ötanazi modeli’’ uygulandığı bildirildi.
