Venezuela’nın 2013’ten beri başkanı olan Nicolás Maduro, bazı anketlerde rakibi Edmundo González Urrutia’dan 40 puan geride bulunuyor. Maduro, 20 Temmuz Cumartesi günü yaptığı açıklamada, seçimleri kaybederse ülkenin “kan gölüne” dönüşme riskinin olduğunu söyledi. 28 Temmuz Pazar günü 21 milyon seçmen oy kullanacak, ancak birçok analist seçimlerde hile yapılma olasılığına dikkat çekiyor.
Anketlerde önde olan muhalefet adayının seçimde hile yapmaya çalışacağını öne süren Başkan Nicolás Maduro, Venezuela’nın en önemli seçimlerine hazırlanıyor. Maduro, 2013’te başkanlık görevine gelmesinden bu yana Venezuela ekonomisi büyük bir çöküş yaşadı ve üçüncü kez seçimlere katılıyor.
Maduro, 28 Temmuz’daki seçimlerin ülkenin geleceğini belirleyeceğini belirterek, “Ya barışçıl bir Venezuela ya da çalkantılı, şiddet dolu ve çatışmalı bir Venezuela. Barış ya da savaş” dedi. Ayrıca, kaybederse Venezuela’nın bir “kan gölüne” dönüşme riski taşıdığını da söyledi.
Analistler ve gözlemciler, Maduro hükümetinin seçim sonuçlarına müdahale ederek tartışmalı bir sonuç ve olası seçim sonrası şiddet için zemin hazırladığını belirtiyor. Vaşington’daki Latin Amerika Ofisi (WOLA) Venezuela Program Direktörü Laura Dib, “Bu seçimlerin özgür veya adil olacağına dair bir yanılsama içinde olduğunu sanmıyorum, otoriter bir hükümette seçim yapıyoruz” dedi.
Ocak 2024’te yolsuzluk suçlamaları nedeniyle Anayasa Mahkemesi tarafından 15 yıl siyasi yasak getirilen muhalefet lideri María Corina Machado’nın yarıştan men edilmesinin ardından, Demokratik Birlik Platformu (PUD) son dakika aday olarak eski diplomat Edmundo González Urrutia’yı seçti. Geçen yıl yapılan muhalefet ön seçimlerini ezici bir çoğunlukla kazanan Machado, ülke genelinde González Urrutia için kampanya yürüttü. Uçuş yasağı nedeniyle kara yoluyla seyahat eden Machado, kendisinin ve destekçilerinin sürekli resmi tacize maruz kaldığını belirtiyor.
Geçtiğimiz hafta, Venezuelalı insan hakları grubu Foro Penal, bu yıl muhalefet kampanyasıyla bağlantılı 102 kişinin tutuklandığını ve Venezuela’da 270’ten fazla “siyasi tutuklu” olduğunu bildirdi.
“Burada umut yok”
2018’de ikinci kez başkanlık seçimlerini kazanan Maduro, seçimlerin hür ve adil olmaması nedeniyle çoğu Batı ve Latin Amerika ülkesi tarafından gayrimeşru olarak tanımlanıyor. Ancak Çin, Rusya, Belarus, İran, Küba ve Türkiye gibi bir çok ülke de, Maduro’yu meşru başkan olarak tanıyor. Türkiye, Maduro’yu resmi olarak tanıyan tek NATO ülkesi.
Petrol zengini Venezuela’nın ekonomisi, on yıldan kısa bir sürede GSYİH’nin yüzde 80 oranında düşmesiyle tarihi bir kriz yaşadı ve yaklaşık yedi milyon vatandaş ülkeyi terk etti. Maduro, ekonomik kriz ve değişim taleplerine rağmen iktidarı bırakmayacağını defalarca vurguladı. Bugün Venezuelalıların çoğu ayda sadece birkaç dolarla geçiniyor ve sağlık ile eğitim sistemleri tamamen bozulmuş durumda.
20 yaşındaki öğrenci Ana Colmenares, “Burada umut yok, ekonomi, iş ve sosyal refah için umut yok,” dedi. Hükümet, mevcut durumu ABD yaptırımlarına bağlıyor, ancak gözlemciler, ülkenin petrol endüstrisinin çöküşünün köklü yolsuzluk ve kötü yönetimden dolayı yaptırımlardan çok daha önce başladığını belirtiyor. Venezuela Merkez Üniversitesi’nden siyasi analist Luis Salamanca, “Normal seçim koşullarında muhalefetin rahatça zafer kazanacağı açık” dedi.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Ama mümkün mü?
Analistler, Maduro’nun Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından insan hakları ihlalleri nedeniyle soruşturma altında olması ve dokunulmazlığından vazgeçmek istemediği için görevden ayrılmasının pek olası olmadığını söylüyor. Florida Üniversitesi Latin Amerika Çalışmaları Merkezi’nden Venezuela uzmanı Rebecca Hanson, “Şu anda, Maduro’nun görevi bırakması için yeterli teşviklerin olduğuna şüpheyle bakıyorum. Sanırım hükümetin González’i seçimden hemen önce adaylıktan diskalifiye etmesi çok olası” dedi.
Inter-American Dialogue kıdemli üyesi Michael Shifter ise Maduro ve iktidardaki Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi’nin (PSUV) büyük çapta sahtekârlığa başvuracağını ve bu durumun bir siyasi krizi tetikleyeceğini belirtti.
Kaynak: VOA
