Maymun çiçeği virüsü (mpox), Afrika’da etkisini göstermeye başladı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Afrika’yı etkisi altına alan maymun çiçeği virüsü salgını nedeniyle “küresel acil durum” ilan etti. Peki maymun çiçeği nedir, nasıl yayılıyor? Maymun çiçeği hastalığının belirtileri nelerdir? Türkiye’de görüldü mü?
Maymun çiçeği virüsü Afrika’da bu yıl görülmemiş şekilde artışta.
2024’ün başından bu yana Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde 13 bin 700’den fazla mpox vakası ve 450 ölüm kaydedildi.
Uzmanlara göre bu tür, şimdiye kadar görülen en tehlikeli varyant.
Maymun çiçeği virüsü nedir?
Maymun çiçeği virüsü (monkeypox), “Orthopoxvirus” ailesine ait olan bir virüstür ve insanlarda nadir görülen bir enfeksiyona neden olur. İlk kez 1958 yılında laboratuvar maymunlarında tanımlanmış olup, bu nedenle “maymun çiçeği” olarak adlandırılmıştır. İnsanlarda ilk vaka ise 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde rapor edilmiştir.
Virüsün şu anda iki farklı türü var: “Clade 1” Orta Afrika’da endemik bir tür, “Clade 1b” ise mevcut salgında görülen yeni ve daha şiddetli olan virüs türü.
Nasıl bulaşıyor?
Maymun çiçeği hastalığı, kemirgenler ve primatlar gibi vahşi hayvanlardan kaynaklanan ve bazen insanlara bulaşan zoonotik bir hastalık.
Virüs başlangıçta sadece hayvanlardan insanlara bulaşıyordu ama artık insandan insana da bulaşabiliyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Temas ve solunan büyük damlacıklar yoluyla bulaşabiliyor.
Virüs, ciltteki bir yaradan solunum yoluyla ya da göz-burun-ağızdan geçebiliyor.
Belirtileri neler?
Maymun çiçeği virüsünün tespit edilebilen belirtileri; yüksek ateş, baş ağrısı, sırt ağrısı, kas ağrısı ve şişlik.
Hastanın ateşi yükseldikten sonra vücudunda kaşıntı, kızarıklık ve şişlik oluşuyor.
Belirtiler genellikle yüzde, avuç içinde ve ayak tabanlarında ortaya çıkıyor.
Kaşıntı aşırı derecede rahatsız edici ya da acı verici olabiliyor.
Enfeksiyon genelde 14 ila 21 gün sürüyor ve kendiliğinden geçiyor.
Tedavisi var mı?
Çiçek hastalığına karşı geliştirilen aşıların maymun çiçeğine karşı yüzde 85 koruma sağladığı belirtiliyor.
Şu anda mpox için üç aşı bulunuyor ancak bunlar sadece risk altındakiler veya enfekte bir kişiyle yakın temasta bulunanlara veriliyor.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) yaygın bir aşılama programı tavsiye etmiyor.
Afrika’da aşıya erişim de büyük sorun.
Ayrıca antiviral ilaçlar da hastalığın tedavisinde kullanılıyor.
