Rusya-Ukrayna Savaşı’nda yeni denklem: Doğuda yoğun çatışmalar, kuzeyde Ukrayna Rus topraklarında ilerliyor

Kuzey cephesinde başlattığı saldırının 11. gününde, Ukrayna kuvvetlerinin Rusya içlerine 35 kilometre kadar ilerlediği ve toplam bin 150 kilometrekarelik bir alanı kontrol ettiği bildiriliyor. Bu alan içinde 82 Rus yerleşim biriminin bulunduğu belirtiliyor. Doğu cephesinde ise Ukrayna kontrolündeki ve kritik öneme sahip Pokrovsk yakınlarında son 24 saatte 58 çatışma yaşandığını bildirildi.

Kuzey cephesi: Kursk’ta ilerleyiş sürüyor

Suca Ukrayna kontrolüne girdi, bölgede Ukrayna askeri komuta merkezi kuruldu

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ülkesinin silahlı kuvvetlerinin Rusya’nın Kursk bölgesindeki stratejik Suca kasabasını tamamen ele geçirdiğini açıkladı. Zelenskiy ayrıca kasabada bir askeri komuta merkezi kurulduğunu belirtti. Savaş öncesi nüfusu yaklaşık 5 bin olan Suca, Avrupa’ya giden Rus doğalgazının ölçüm istasyonuna ev sahipliği yapıyor.

Suca’nın önemi ve Rus doğalgazının ihracatındaki yeri

Suca kasabası, Sovyet döneminden kalma Urengoy-Pomary-Uzhgorod boru hattının kritik bir noktasında yer alıyor ve Batı Sibirya’dan Avrupa’ya gaz akışında önemli bir rol oynuyor. Batı tarafından 2023 yılında Suca üzerinden 14,65 milyar metreküp gaz tedarik edildi. Bu miktar, Rusya’nın Avrupa’ya doğalgaz ihracatının yaklaşık yarısına tekabül ediyor. Kasabanın kontrolü, sadece askeri açıdan değil, aynı zamanda Avrupa’nın enerji güvenliği açısından da kritik öneme sahip. Rusya’nın Avrupa’ya doğalgaz ihracatının yüzde 40’ı Suca üzerinden sağlanıyor.

“100 Rus askeri esir alındı” iddiası

Ukrayna Genelkurmay Başkanı Oleksandr Sırskiy, Kursk bölgesinde kontrollerini genişlettiklerini ve bazı bölgelerde Rusya içlerine doğru iki kilometre daha ilerlediklerini bildirdi. Sırskiy ayrıca, Suca’dan Rus askerlerini çıkardıklarını ve 100’den fazla askeri esir aldıklarını ekledi. Bu ilerleyiş, Ukrayna’nın sadece sınır bölgelerinde değil, Rusya içlerinde de operasyon yürütme kapasitesini gösteriyor. Ukrayna kuvvetlerinin bu kadar derinlemesine ilerleyebilmesi, Rus savunma hatlarının zayıflığına işaret ediyor olabilir.

Rusya’nın tahliye çabaları: Gluşkovo’da da tahliyeler başlıyor

Kursk Vali Vekili Aleksey Smirnov, Suca’nın yaklaşık 45 kilometre kuzeybatısındaki Gluşkovo bölgesinin tahliyesini emretti. Bu emir, Ukrayna kuvvetlerinin bölgeye doğru ilerlediğini gösteriyor. Yetkililer, Kursk bölgesinde 120 binden fazla sakinin tahliye edildiğini bildiriyor. Bu, bölge nüfusunun yaklaşık dokuzda birine tekabül ediyor. Tahliyeler, bölgedeki sivil altyapının ve günlük yaşamın ciddi şekilde etkilendiğini gösteriyor.

Tahliye edilen sivillerden Tatyana Anikeyeva‘nın dramatik anlatımı, bölgedeki durumun ciddiyetini gözler önüne serdi: “Suca’dan aceleyle kaçıyorduk… Çalılıklarda saklandık. Gönüllüler yolda insanlara su, yiyecek, ekmek dağıtıyordu. Top atışlarının sesi hiç durmadan devam ediyordu. Ev sallanıyordu.” Kursk eyaletindeki panik halinin bir süre daha devam etmesi bekleniyor.

Rusya ayrıca Belgorod bölgesinde federal düzeyde olağanüstü hal ilan etti. Bir gün önce bölgesel düzeyde ilan edilen olağanüstü halin statüsünün değiştirilmesi, yetkililerin durumun kötüleştiğine ve bölgenin yardım sağlama kabiliyetini engellediğine inandıklarını gösteriyor. Belgorod Valisi Vyaçeslav Gladkov, “Ukrayna topçusunun atışları yüzünden bölgede durum çok zorlu. Evler yıkıldı, siviller öldü” açıklamasını yaptı. Bu açıklama, çatışmanın Rusya topraklarında ciddi hasara yol açtığını göstermesin açısından önemli.

Dünya Kursk harekatını nasıl gördü?

ABD Beyaz Saray sözcüsü John Kirby, Ukrayna’nın hedeflerinin ne olduğu konusunda konuşamayacağını, ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Kursk bölgesindeki Ukrayna saldırısı konusunda “bir miktar endişesi olduğunu” söyledi. Kirby, “Ukrayna’daki ve çevresindeki operasyonlardan Kursk bölgesine yönlendirilen bazı Rus birlikleri gördük,” diye ekledi. Bu tespite göre Rusya, kendi topraklarını savunmak için Ukrayna’nın doğusundaki savaş kapasitesini zayıflatmak zorunda kalabilir.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Savaş Araştırmaları Enstitüsü, uydu görüntüleri ve açık kaynak bilgilerine dayanarak Ukrayna’nın ilerleyişini yaklaşık 800 kilometrekare olarak tahmin etti. Bu tahmin, Ukrayna’nın iddia ettiği bin 150 kilometrekarelik alana yakın ve operasyonun önemli bir başarı olduğunu doğruluyor. Ayrıca, bağımsız kaynaklardan gelen bu tür bilgiler, çatışmanın boyutunu ve etkisini daha net bir şekilde ortaya koyuyor.

Doğu cephesi: Rusya Pokrovsk’a saldırdı, şehir tahliye edilebilir

Pokrovsk’ta yoğun çatışmalar: Ruslar şehir merkezini almaya çalışıyor

Ukrayna Genelkurmayı, Kiev kontrolündeki lojistik kenti Pokrovsk yakınlarındaki cephede Kiev ve Moskova kuvvetleri arasında 58 çatışma yaşandığını bildirdi. Bu, bu ay herhangi bir günde rapor edilen en yüksek çatışma sayısı. Pokrovsk askeri idaresi başkanı Serhiy Dobriak, yerel halka tahliye çağrısında bulundu. Dobriak, “Düşman neredeyse Pokrovsk şehrinin hemen yanına kadar geldi. Şehrin dış mahallelerinden sadece 10 kilometre ötede,” dedi. Pokrovsk’un kaybı, Ukrayna için kuzeydoğudaki Çasiv Yar şehri dahil olmak üzere bölgeyi kontrol etmek için kritik öneme sahip yüksekliklerde savaşan birliklere malzeme tedarik eden hayati bir damarın kesilmesi anlamına gelecek.

Asker eksikliği ve cephane sıkıntısı

Ukraynalı komutanlar, doğu cephesinde yaşanan durumun yaz boyunca daha da zorlaştığını ve Rusya’nın Kursk’a yönelik saldırısından bu yana Rus kuvvetlerinin baskıyı hafiflettiğine dair hiçbir işaret olmadığını belirtiyor. 21. Ayrı Başkanlık Tugayı’nın komutanı, asker eksikliği nedeniyle 5-6 kişinin olması gereken askeri pozisyonlarda 2-3 kişinin bulunabildiğini söyledi. Aynı açıklamada, aşçıların, mekanikçilerin ve diğer arka cephe personelinin siper görevlerine gönderildiği belirtildi. Komutan, “İşimizi düzgün yapmak için yeterli insanımız yok,” diye ekledi. Ukrayna’nın, doğu cephesinde ciddi bir personel sıkıntısı yaşadığı ve savunma kabiliyetini önemli ölçüde kaybettiği uzun zamandır uzmanlar tarafından dile getiriliyor.

Çasiv Yar bölgesinde iki aydır görev yapan 45 yaşındaki bir ordu binbaşısı, “Düşmanın zayıf bir nokta bulması an meselesi,” dedi ve personel eksikliğinin ciddiyetini vurguladı. Bu açıklama, Ukrayna’nın doğu cephesindeki savunma hatlarının kırılgan olduğunu ve Rus kuvvetlerinin herhangi bir zayıf noktadan savunmayı yarabileceği endişesini yansıtıyor.

Cephane sıkıntısı da ciddi bir sorun. Bazı bölgelerde Rusya’nın topçu ateşinde Ukrayna’ya karşı 10’a 1 üstünlüğü olduğu bildiriliyor. Bir artçı-keşif birliği komutanı, “Sadece sabit hedeflere ateş etme emrimiz var. Bir tankı vurmaya çalışmadan önce durmasını beklemek zorundayız,” dedi. Bu durum, Ukrayna’nın savunma kabiliyetini ciddi şekilde sınırlandırıyor ve Rus kuvvetlerinin hareket kabiliyetini artırıyor.

Ukrayna-Rusya Savaşında bundan sonra ne bekleniyor?

Ukrayna’nın kuzeyden yeni bir cephe açıp Rusya’ya saldırması Kursk bölgesinde önemli topraklar elde etmesini sağlarken, doğu cephesinde Rus kuvvetlerinin yoğun baskısı altında mücadele etmeye devam ediyor. Asker eksikliği ve cephane sıkıntısı, Ukrayna ordusunun karşılaştığı en büyük zorluklar. Bu durum savaşın gidişatını belirleyebilecek bir faktör olarak öne çıkıyor.

Dış Politika Araştırmaları Enstitüsü’nden kıdemli araştırmacı Rob Lee, Ukrayna’nın asker sıkıntısının geçen yazki başarısız taarruzun bir sonucu olduğunu ve durumun gelecek yıl iyileşebileceğini belirtti. Lee, “Temel sorun Ukrayna’nın yeterli yedek asker ve teçhizata sahip olmaması. Her yeri takviye etmek için yeterli birlikleri yok,” dedi. Bu analiz, Ukrayna’nın karşı karşıya olduğu stratejik zorlukları ve bunların uzun vadeli etkilerini ortaya koyuyor.

Uluslararası toplumun tepkileri ve gelişmelerin seyri, çatışmanın geleceğini belirleyecek faktörler olarak öne çıkıyor. Ukrayna’nın Rusya topraklarındaki ilerleyişi, savaşın dinamiklerini değiştirme potansiyeline sahip olsa da, doğu cephesindeki zorlu mücadele, çatışmanın karmaşıklığını ve uzun vadeli sonuçlarını vurguluyor. Önümüzdeki günlerde, hem sahada hem de diplomatik arenada yaşanacak gelişmeler, çatışmanın ya da olası bir ateşkesin yollarını döşeyecek.