BM danışma kurulu, yapay zekayla ilgili küresel bir düzenleme için BM’nin harekete geçmesini istedi. Kurul, yapay zekanın dünya çapında eşitsizliği artırabileceği ve güvenlik riskleri oluşturabileceği uyarısında bulundu.
Birleşmiş Milletler’in üst düzey danışma kurulu, yapay zekaya dair küresel bir düzenlemenin “zorunlu” olduğunu açıkladı. Kurul, hızla gelişen bu teknolojiyi düzenleyecek ilk kapsayıcı küresel oluşumların temellerini atmasını istedi.
100 sayfalık raporda yapay zekanın “dünyayı dönüştürdüğü” vurgulandı. Rapora göre yapay zeka, bilimde yeni alanlar açma ve ekonomik büyümeyi hızlandırma potansiyeline sahip. Ayrıca halk sağlığını, tarımı ve enerji şebekelerini iyileştirme vaadi taşıyor.
Yapay zekanın yaratacağı riskler
Ancak rapor, yapay zekanın yönetilmemesi durumunda faydalarının sınırlı kalabileceği uyarısında bulundu. Yalnızca birkaç ülke, şirket ve bireyin yapay zekadan yararlanabileceği belirtildi. Bugünkünden daha güçlü sistemlerin “çalışma dünyasını altüst edebileceği” vurgulandı. Otonom silahlar ve barış ile güvenliğe yönelik riskler de raporda yer aldı.
“Yapay zekayı yönetecek uluslararası kurumlar oluşturulmalı”
Danışma kurulu, yapay zekayı yönetecek yeni kurumların oluşturulmasında yol gösterecek ilkeleri özetledi. Bu ilkeler arasında uluslararası hukuk ve insan hakları hukuku öne çıktı. Tüm hükümetlere ve ilgili taraflara insan haklarını korumak için işbirliği çağrısı yapıldı.
Küresel yapay zeka fonu önerisi
Kurul, yapay zekanın yetenekleri ve risklerini anlamak için uluslararası bir bilim paneli kurulmasını önerdi. BM’de yapay zeka yönetişimi konusunda küresel bir diyalog başlatılması talep edildi. Ayrıca zengin ve yoksul ülkeler arasındaki uçurumu kapatmak için küresel bir yapay zeka fonu oluşturulması istendi.
Raporda, Birleşmiş Milletler’in 193 üye ülkesinden yalnızca 7’sinin son dönemdeki yapay zeka yönetişimi girişimlerine taraf olduğu belirtildi. 118 ülkenin ise bu konudaki görüşmelere “tamamen katılmadığı” vurgulandı.
Yapay zeka düzenlemeleri
Rapor, Avrupa Birliği’nin yapay zekayı düzenleyen ilk yasal çerçevesine ve G20 ülkelerinin etik yapay zeka kullanımı konusundaki anlaşmasına dikkat çekti.
Danışma kurulu raporunda iyimser ancak temkinli bir sonuca vardı. Uzmanlar, yapay zekanın geleceği ve potansiyeli konusunda iyimser olduklarını belirtti. Ancak bu iyimserliğin, risklerin ve mevcut yapıların yetersizliğinin gerçekçi bir şekilde değerlendirilmesine bağlı olduğu vurgulandı.
Uzmanlar ne diyor?
Institute for Advanced Study’den Profesör Alondra Nelson, “Uluslararası toplum, yapay zekanın hem zararları ve riskleri hem de fırsatlar sunduğu konusunda hemfikir” diyor. Nelson, Beyaz Saray ve Dışişleri Bakanlığı’nın tavsiyesiyle BM danışma kurulunda görev aldı.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Brookings Enstitüsü uzmanı Joshua Meltzer ise ABD-Çin rekabetine dikkat çekiyor: “Yapay zeka, ABD-Çin rekabetinin bir parçası, bu yüzden üzerinde anlaşabilecekleri konular sınırlı.” Meltzer, yapay zekada hangi norm ve değerlerin yer alması gerektiği, gizlilik ve kişisel veri korumaları konularında önemli farklılıklar olduğunu belirtiyor.
Oxford Üniversitesi’nden Profesör Chris Russell, raporun insan haklarına vurgu yapmasını olumlu karşılıyor: “Analizi insan hakları açısından temellendirmek çok ikna edici. Bu, çalışmaya uluslararası hukukta güçlü bir temel, çok geniş bir yetki ve insanların maruz kaldığı somut zararlara odaklanma imkanı veriyor.”
Alondra Nelson, hükümet liderlerinin önemli konularda birlikte çalışabileceğine inandığını söylüyor. Ancak BM’nin ve üye devletlerin işbirliği planını nasıl hayata geçireceğinin belirleyici olacağını vurguluyor: “Şeytan uygulamanın detaylarında gizli olacak.”
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres destek veriyor
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, grubun çalışmasını övdü ve önerilerine tam destek verdiğini açıkladı. Guterres, önerilerin “mevcut çabaların üzerine inşa edilecek ve kapsayıcı, çevik ve etkili bir uluslararası yapay zeka mimarisi oluşturacak bir plan” sunduğunu belirtti.
Kaynak: AP News
