Sri Lanka’da cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda hiçbir aday gerekli çoğunluğu sağlayamadı. Marksist aday Anura Kumara Dissanayake ikinci tura önde girdi. Seçim komisyonu oyların final sayımını gerçekleştirip Dissanayake’i yeni başkan ilan etti. Dissanayake 2019 seçimlerinde sadece yüzde 3 oy almıştı.
Sri Lanka’da 21 Eylül Cumartesi günü yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk tutunda sonuç alınamadı. Ülke, tarihinde ilk kez başkanlık seçiminde ikinci tur oy sayımına gitti.
Sri Lanka başkanlık seçimlerinde seçmenler adaylar arasında bir tercih sıralaması yapıyor.
Adaylar seçmenlerin birinci tercihleri sayımında yüzde 50’yi aşamadı
Seçmenlerin birinci tercihleri arasında hiçbir aday yüzde 50 alamadığı için yeni başkanı belirlemek için ikinci tercihler de sayıldı.
Seçim Komisyonu’nun açıklamasına göre, ikinci oy sayımında Sajith Premadasa ve Anura Kumara Dissanayake’nin oyları yeniden sayıldı.
Sayım sonucunda Dissanayake Sri Lanka’nın yeni devlet başkanı oldu.
Adaylar ilk sayımda yüzde 50’yi aşamadı
İlk tur sayımlarında sürpriz şekilde Anura Kumara Dissanayake öndeydi. Dissanayake yüzde 43 oy oranıyla ilk sayımı önde kapattı. Onu yüzde 28 oyla muhalefet lideri Sajith Premadasa ve yüzde 15 oyla mevcut Cumhurbaşkanı Ranil Wickremesinghe izledi.
Dissanayake’nin başarısı dikkat çekici. 2019 seçimlerinde sadece yüzde 3 oy alan aday, bu kez işçi sınıfı yanlısı ve siyasi seçkinlere karşı söylemleriyle özellikle gençler arasında popülerlik kazandı.
Dissanayake’nin yükselişi: Yolsuzlukla mücadele vaadi
Dissanayake’nin partisi NPP’nin gösterdiği başarı, Sri Lanka siyasetinde büyük bir değişimin işareti olarak görülüyor. Son seçimlerde sadece yüzde 3 oy alan ve parlamentoda çok az milletvekili bulunan parti, bu kez cumhurbaşkanlığı yarışında zirveye oynamayı başardı.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
AKD olarak da bilinen Dissanayake, ülke genelinde yürüttüğü kampanyada farklı bir siyaset vaat etti. Yolsuzluktan arınmış, eski düzenden kopuk yeni bir siyasi anlayış sunması, halkın eski siyasetçilere olan güvensizliği ve hayal kırıklığıyla birleşince, Dissanayake beklenmedik bir çıkış yakaladı.
Verite Research düşünce kuruluşunun yöneticisi Nishan de Mel, Dissanayake’nin başarısını iki faktöre bağlıyor. İlki, Rajapaksa ailesine olan güvenin tamamen yitirilmesiyle oluşan siyasi boşluk. İkincisi ise merkez sol siyasette oluşan boşluk. De Mel’e göre, Dissanayake’nin “yolsuzluk kültürünü kökünden kazıma” vaadi seçmenlerde karşılık buldu.
Analist, Sri Lanka halkının son yıllarda güvendikleri siyasi liderlerin yolsuzluk kültürünü beslediğini düşündüğünü belirtiyor. De Mel, “Bu geçmişin dışında kalan, değişim umudu sunan ve yolsuzluk kültürünü ortadan kaldırmaya kararlı görünen bir adayın seçmenlere çok çekici geldiğini” vurguluyor. Bu bağlamda Dissanayake’nin, geleneksel siyasetin dışından gelen yeni bir ses olarak öne çıktığı anlaşılıyor.
Ekonomik kriz gölgesinde seçim
Seçim, Sri Lanka’nın tarihindeki en kötü ekonomik krizden ve siyasi çalkantılardan kurtulmaya çalıştığı bir dönemde gerçekleşti. Ülke 2022’de borçlarını ödeyemez hale gelmiş, temel ihtiyaç maddeleri bile bulunamaz olmuştu.
Krizin ardından halk sokaklara dökülmüş ve dönemin Cumhurbaşkanı Gotabaya Rajapaksa ülkeyi terk etmek zorunda kalmıştı. Wickremesinghe, Rajapaksa’nın istifasından sonra göreve gelmişti.
Ekonomik toparlanma çabaları
Wickremesinghe döneminde Uluslararası Para Fonu’ndan (IMF) 2,9 milyar dolarlık kredi alındı. Ancak bu kredi sıkı ekonomi politikaları ve yönetişim reformları gerektiriyor. Sri Lanka ayrıca 36 milyar dolarlık dış borcunu yeniden yapılandırıyor.
Seçimin galibi, ekonomiyi canlandırma ve milyonlarca insanı yoksulluktan kurtarma gibi zorlu görevlerle karşı karşıya kalacak. Adaylar, IMF anlaşmasını yeniden müzakere etme ve kemer sıkma önlemlerini hafifletme sözü verdiler.
Barışçıl bir seçim süreci
Ülkede 17 milyon kayıtlı seçmen var. Seçim Komisyonu’na göre, bu seçim ülke tarihinin en barışçıl seçimi oldu.
Ancak yine de ‘güvenlik gerekçesiyle’ seçim gecesi sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Resmi sonuçların açıklanmasıyla Sri Lanka siyasetinde yeni bir dönem başladı. Yeni başkan Dissanayake, ülkeyi ekonomik krizden çıkarma ve milyonlarca insanı yoksulluktan kurtarma gibi zorlu görevlerle karşı karşıya.
