ABD Başkanı Trump, Gazze Şeridi’ndeki 1,5 milyon Filistinliyi komşu ülkelere yerleştirme planını açıkladı. Ürdün ve Mısır’ın şiddetle karşı çıktığı öneri, “etnik temizlik” planı olarak nitelendirildi. Trump, bölgenin “yıkım alanı” haline geldiğini söyleyerek, komşu ülkelerde yeni konutlar inşa edilmesini önerdi.
Trump’tan tartışmalı Gazze “çözümü”
ABD Başkanı Trump, Ürdün Kralı Abdullah ile telefon görüşmesi yaptı. Trump, Gazze’deki durumu “tam bir karmaşa” olarak nitelendirdi.
Air Force One uçağında gazetecilere “1,5 milyon insandan bahsediyoruz, bölgeyi tamamen temizleyelim” dedi. Gazze’nin sahil şeridindeki konumunu ve havasını övdü.
Filistinliler için geçici veya kalıcı konutlar inşa edilebileceğini söyledi. Trump’ın eski damadı Kushner de 2024’te benzer bir öneri yapmıştı.
Komşu ülkelerden sert tepki
Ürdün Dışişleri Bakanı Safadi, “Ürdün Ürdünlülerindir, Filistin Filistinlilerindir” açıklaması yaptı. Ülkesinde zaten 2,39 milyon kayıtlı Filistinli mülteci bulunduğunu hatırlattı. Mısır Dışişleri Bakanlığı da zorla yerinden etme planını reddetti. Mısır Devlet Başkanı Sisi, böyle bir planın Batı Şeria’daki Filistinlilerin de Ürdün’e sürülmesiyle sonuçlanacağını söyledi.
İki ülke de iki devletli çözümü desteklediklerini vurguladı.
Savaşın Gazze’ye etkisi
BM raporlarına göre İsrail saldırıları Gazze’deki binaların en az yüzde 60’ını yıktı ya da hasar verdi. Evlerin yüzde 92’si kullanılamaz hale geldi. Okullar ve hastaneler büyük zarar gördü. Gazzelilerin yüzde 90’ı evlerini terk etmek zorunda kaldı. Bazı aileler 10 defadan fazla yer değiştirdi.
1948’den bu yana yaşanan göçlerle dünyada 5,9 milyon Filistinli mülteci yaşıyor.
Uluslararası tepkiler ve yasal durum
Amerikan-İslam İlişkileri Konseyi, Trump’ın önerisini “tehlikeli ve gerçek dışı saçmalık” olarak nitelendirdi. Paris Sciences Po’dan hukuk uzmanı Shatz, planı “etnik temizlik çağrısı” olarak değerlendirdi. Hamas yetkilisi Naim, Filistinlilerin vatanlarını terk etmeyeceklerini söyledi. Filistinli siyasetçi Barguti, “İşgalin bombalarla başaramadığını siyasi baskıyla başaramayacak” dedi.
Trump, İsrail’e uygulanan kısmi silah ambargosunu kaldırdı
Trump, göreve gelir gelmez Batı Şeria’daki İsrailli yerleşimcilere yönelik yaptırımları kaldırdı. İsrail’e 2 bin pound (yaklaşık 1 ton) ağırlığındaki bombaların sevkiyatını yeniden başlattı. ABD’nin BM’deki yeni büyükelçisi, İsrail’in Batı Şeria üzerinde “kutsal hakkı” olduğunu savundu.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
İsrailli aşırı sağcı Maliye Bakanı Smotritch ise Trump’ın planını “harika bir fikir” olarak değerlendirdi.
Gazze’nin geleceği belirsiz
Trump yönetimi, Gazze’nin savaş sonrası yönetimi konusunda net bir plan sunmadı. Bölgede ateşkes görüşmeleri devam ediyor. Katar’lı arabulucular, “Filistinlilerin yerinden edilmesi veya İsrail işgali ile sonuçlanacak” her türlü planı kırmızı çizgi olarak nitelendirdi.
İsrail ordusu, kuzeydeki evlerine dönmek isteyen Gazzelilere bu sabaha kadar izin vermedi. Bölgede insani kriz derinleşiyor.
Kaynak: The Guardian, CNN International