Elon Musk federal bütçedeki israfı sona erdirmek amacıyla yaratılan Devlet Verimlilik Departmanı (DOGE) aracılığıyla Washington’da fırtınalar estiriyor. Son birkaç hafta içinde Elon Musk ve DOGE, 17’den fazla federal kuruma müdahalede bulundu. Murat Türsan ve Ali Deniz Çakır yorumladı.
DOGE yetkilileri, devlet dairelerinin sistemlerine erişim sağladı, çalışan listeleri talep etti ve bazı programları durdurdu. Bu süreçte, Trump ve Musk, ABD’nin uluslararası yardım kurumu olan USAID’in faaliyetlerini dondurdu ve Eğitim Bakanlığı’nı tamamen kapatma niyetlerini açıkça ilan ettiler.
USAID krizi ve hukuki süreç
Ancak DOGE’nin hamleleri büyük tartışmalara yol açtı ve bürokratik kaosa sebep oldu. USAID (ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı) ile yaşanan kriz, federal hükümet içindeki en büyük sarsıntılardan biri haline geldi. Musk’ın ekibi, ajansın Washington’daki merkez ofisini aniden kapatarak binlerce çalışanı idari izne çıkardı ve uluslararası yardım programlarını askıya aldı. Afrika ve Güney Asya’daki bazı projeler, finansal akışın kesilmesi nedeniyle tamamen durdu.
Bu gelişmenin ardından, USAID çalışanları ve bazı hükümet yetkilileri acil hukuki işlem başlattı. Sonuç olarak, bir federal yargıç DOGE’nin personeli zorla uzaklaştırma yetkisini geçici olarak yasaklayan bir tedbir kararı aldı. Fakat Musk’ın ekibi, mahkeme kararına rağmen USAID’in operasyonlarını engelleme girişimlerini sürdürmekle suçlanıyor.
Federal ödemelerde durdurma ve yasal süreç
DOGE, federal ödemeleri geçici olarak durdurdu ve birçok devlet kurumunun fon akışını engelledi. Mahkeme, bu eylemi anayasaya aykırı bularak yasa dışı ilan etti, ancak Musk’ın ekibinin Sağlık Bakanlığı’na bağlı bazı birimlerin ödemelerini hâlâ gerçekleştirmediği ortaya çıktı.
Bu süreçte, federal hükümet çalışanlar, Musk’ın DOGE aracılığıyla devlet mekanizmasını sabote ettiğini öne sürerek Beyaz Saray’a şikâyette bulundu. Fakat Trump, Musk’ın kesinti politikalarını savunmaya devam ediyor ve DOGE’nin reformlarının “bürokratik şişkinliği ortadan kaldırma” adına gerekli olduğunu belirtiyor.
Elon Musk darbe mi yapmaya çalışıyor?
Musk’ın yönettiği birçok şirket, çeşitli soruşturmalarla karşı karşıya. FAA, SpaceX’in güvenlik ihlallerini ve bazı test uçuşlarındaki protokol hatalarını incelerken, Adalet Bakanlığı Tesla’nın Autopilot teknolojisinin tüketicilere yanıltıcı olup olmadığını araştırıyor. Ayrıca, bazı kaynaklara göre, Tesla’nın sürücüsüz araç sistemlerinde yaşanan kazalar nedeniyle açılan davalar, Adalet Bakanlığı’nın incelemelerinin kapsamını genişletmesine yol açtı.
Musk’ın devlet yapısındaki müdahaleleri ve reform talepleri, uzun vadede hükümetin işleyişini ve verimliliğini nasıl etkileyeceği konusunda birçok soru işareti bırakıyor. Birçok yorumcu, Musk’ın bu devlet kurumlarını etkisiz hale getirmeye çalışmasının, aynı zamanda bu soruşturmaları aksatmak veya düşürmek amacı taşıdığına dair endişelerini dile getiriyor.
