Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın çatı şirketi ve teknoloji devi Meta, dünya genelinde 50 bin kilometre uzunluğunda bir denizaltı kablo sistemi inşa etmeye hazırlanıyor. “Project Waterworth” adı verilen bu devasa altyapı projesi, tamamlandığında dünyanın en uzun denizaltı kablosu olacak.
Teknoloji devi Meta, sosyal medya dışındaki teknolojik alanlarda da varlığını genişletmeyi hedefliyor. Yapay zekâ (AI) ve dijital altyapı konularına büyük yatırımlar yapan şirket, yeni kablo projesiyle bu alandaki çalışmalarını desteklemeyi amaçlıyor. Meta, projeyi tanıttığı blog yazısında şu ifadelere yer verdi:
“Bu proje, daha güçlü ekonomik işbirliği sağlayacak, dijital kapsayıcılığı artıracak ve bu bölgelerde teknolojik gelişmelere yeni fırsatlar sunacaktır.”
24 fiber çiftinden oluşan bu sistem, bugüne kadar inşa edilen en yüksek kapasiteli denizaltı kablo altyapılarından biri olacak.
İnternet trafiğinde altyapı neden önemli?
Denizaltı kabloları, günümüz dijital dünyasının bel kemiği olarak kabul ediliyor. Küresel internet trafiğinin yüzde 95’inden fazlası, bu kablolar aracılığıyla taşınıyor.
Telekomünikasyon araştırma şirketi TeleGeography’ye göre dünya genelinde 600’den fazla kamuya açık denizaltı kablo sistemi bulunuyor.
Meta daha önce de Vodafone ve China Mobile gibi büyük telekom firmalarıyla birlikte 45 bin kilometrelik 2Africa kablo projesini desteklemişti.
Google da 2024’te Afrika ile Avustralya arasındaki ilk denizaltı kablosunu inşa edeceğini ve Japonya’ya bağlantıyı güçlendirmek için 1 milyar dolarlık yatırım yapacağını duyurmuştu. Büyük teknoloji şirketleri, internet altyapısını güçlendirmek adına giderek daha fazla yatırım yapıyor.
Oxford Internet Institute’ten Prof. Vili Lehdonvirta’ya göre bu değişim, geçmişte ulusal telekom şirketleri tarafından inşa edilen altyapıların artık büyük teknoloji firmalarının kontrolüne geçmesi anlamına geliyor. Bu durumun, dijital pazardaki güç dengesini ve rekabet ortamını etkileyebileceği ifade ediliyor.
Jeopolitik riskler var mı?
Denizaltı kablolarının artan önemi güvenlik risklerini de beraberinde getiriyor. Son yıllarda birçok bölgede kabloların zarar görmesi, jeopolitik gerilimleri artıran bir unsur haline geldi. NATO, Baltık Denizi’ndeki kritik altyapıyı koruma amaçlı bir gözetim misyonu başlatırken, İngiltere Parlamentosu da olası kesintilere karşı ülkenin direncini artırmak için çalışmalar yapıyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Meta, “Project Waterworth” kapsamında kablo sisteminin bazı bölgelerde 7 bin metre derinliğe kadar döşeneceğini ve özellikle sığ sularda gemi çapaları ve diğer tehditlerden korunması için gelişmiş gömme teknikleri kullanılacağını duyurdu.
Prof. Lehdonvirta’ya göre bu proje, geleneksel denizaltı kablo rotalarından farklı bir yol izleyerek Avrupa ve Çin’i dışarıda bırakıyor. Ayrıca, jeopolitik olarak hassas bölgeler olan Süveyş Kanalı ve Güney Çin Denizi’nden kaçınılması, projenin stratejik bir hamle olduğuna işaret ediyor.
ABD’yi, küresel ekonomik ve altyapısal ağlarda daha güçlü hale getirebilecek bu proje, dijital dünyadaki güç dengesini yeniden şekillendirebilir. Teknoloji şirketlerinin altyapı yatırımları arttıkça, devletler ve özel sektör arasındaki denge nasıl değişecek, önümüzdeki yıllarda netleşecek.
