Hazine ve Maliye Bakanı Bakan Mehmet Şimşek deprem bölgesindeki mükelleflerin yüzde 80’ini kapsayan küçük ve orta ölçekli işletmelerin mücbir sebep halinin 31 Mayıs’a kadar uzatıldığını duyurdu. Ancak Adıyaman’da birçok esnaf, mücbir sebep süresinin belirli bir gelir düzeyinin üzerindeki işletmeler için sona ermesi ile birlikte bugün borçlarını ödeyebilmek için büyük bir çaba harcıyor.
Bakanlık tarafından depremlerden etkilenen yerlerde 6 Şubat 2023 itibarıyla mükellefiyet kaydı bulunanların vergi kanunları uygulaması bakımından mücbir sebep halinde oldukları kabul edilmişti. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yetkisini kullanarak bu il ve ilçelerde 2022 sonu itibarıyla cirosu 2,5 milyon liranın altındakilerin mücbir sebep halinin 31 Mayıs’a kadar uzatılmasını kararlaştırdı.
Söz konusu il ve ilçeler şöyle:
- Adıyaman
- Hatay
- Kahramanmaraş
- Malatya
- Gaziantep’in İslahiye ve Nurdağı ilçeleri
Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Meclis Başkanı Gani Bereket, mücbir sebep uygulamasının yıllık geliri 2,5 milyon TL’nin üzerinde olan mükellefler için sona erdiğini belirterek, esnafın bu duruma hazırlıksız yakalandığını ifade etti.
“Esnaf borcunu ödeyebilmek için çırpınıyor”
Ramazan ayının başlangıcında, işlerin durgunlaştığı bir dönemde esnafın borçlarını ödeyebilmek için büyük bir sıkıntı yaşadığını vurgulayan ATSO Meclis Başkanı Bereket, şu açıklamalarda bulundu:
“Depremzede bir kent olan Adıyaman, ekonomik olarak halen zor günler geçiriyor. Geçtiğimiz aylarda mücbir sebep süresinin uzatılması hepimizi sevindirmişti. Bu, borçların silinmesi anlamına gelmese de en azından biraz daha nefes almamızı sağlayacaktı. Ancak şimdi muhasebecilerimiz, sürenin dolduğunu ve 2,5 milyon TL’nin üzerindeki esnafın borçlarını hemen ödemesi gerektiğini bildirdi. Bugün bir kuaför bile yılda 2,5 milyonun üzerinde gelir elde ediyor. Yani mücbir sebep kriteri pek de bizleri mutlu etmedi. Borcunu ödeyemeyenler faiz yüküyle karşı karşıya kalacak. Şu an herkes kara kara düşünüyor. Madem mücbir sebep uygulaması bitti, depremzede esnafımız ve vatandaşımız için bir ödeme kolaylığı yapılabilir. Geçmişten gelen sigorta ve vergi borçlarının mutlaka faizleri silinerek taksitlendirilmesi çok kıymetli bir destek olur. Keşke depremzede esnafın bir kereye mahsus borçları silinebilse. Ancak bu durum gördüğümüz kadarıyla mümkün değil. O zaman devletimizin yeni bir düzenleme il destek olması lazım bizlere. Özellikle de ramazan ayı içerisinde ödemelerin ertelenmesi çok iyi olacak.”
“Esnafın sesini duyun”
Esnaf, mücbir sebep süresinin en azından ekonomik şartlar düzelene, çarşı ve pazar canlanana, vatandaşlar konteynerlerden çıkana kadar uzatılmasını talep ettiklerini söyledi:
“Lütfen bu mübarek Ramazan ayında sesimize kulak verin. Esnaf büyük sıkıntılar içinde, borçlarını ödeyemiyor. Kendi yükümlülüklerimizi bile zorla yerine getiriyoruz. Umarım deprem bölgesindeki esnafımız için güzel ve müjdeli bir haber alırız ve Ramazan ayını biraz daha huzur içinde geçirebiliriz.”
Adıyamanlı esnaf, ekonomik toparlanma süreci tamamlanmadan kaldırılan mücbir sebep uygulamasının yeniden değerlendirilmesini ve borçların ya silinmesini ya da yeniden faizlerin silinerek yapılandırılmasını bekliyor.
Aziz Çelik’ten mücbir sebep süresine ilişkin açıklama
Adıyaman Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (SMMM) Başkanı Aziz Çelik, deprem bölgesinde sona eren mücbir sebep uygulamasıyla ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Çelik, mücbir sebep süresinin bazı mükellefler için sona erdiğini, bazıları için ise belirli kriterlere bağlı olarak 31 Mayıs 2025’e kadar uzatıldığını belirterek, özellikle mali müşavirler ve mükellefler açısından yaşanan sıkıntılara dikkat çekti.
Mücbir sebep süresi ve uygulama kriterleri
6 Şubat 2023’te meydana gelen depremler sonrasında ilan edilen mücbir sebep hali, 30 Kasım 2024 itibarıyla belirli mükellefler için sona erdi. 10 Ocak 2025 tarihli 180 No’lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri’ne göre, 2022 yılı Aralık ayı KDV beyannamesinde beyan edilen satış tutarı 2.500.000 TL’nin altında olan mükellefler için mücbir sebep süresi 31 Mayıs 2025’e kadar uzatıldı. Bu şartı sağlamayan mükellefler için ise mücbir sebep süresi 30 Kasım 2024 itibarıyla sona erdi.
Mücbir sebep süresi sonlanan mükelleflerin vergi ve SGK borçları
Mücbir sebep süresi sona eren mükellefler için bazı ödeme kolaylıkları getirildi:
SGK Prim Borçları: 2024 yılı Ekim ayı da dahil olmak üzere SGK prim borçları için 2 Haziran 2025’e kadar ödeme imkânı sağlandı. Ayrıca, bu tarihe kadar başvuruda bulunmaları halinde yüzde 50 teminat karşılığında 24 aya kadar faizsiz taksitlendirme yapılabilecek. 50 bin TL’yi aşmayan borçlar için teminat şartı aranmayacak.
Vergi borçları:
2024 yılı Ekim ayı dahil vergi borçları için ödeme tarihleri farklı dönemlere yayıldı. Mükellefler, borçlarının vadesini takip eden ay sonuna kadar ilgili vergi dairesine bilanço ile birlikte başvurarak 24 aya kadar faizsiz taksitlendirme talep edebilecek. Ancak taksitlendirme için iki kritik kriter aranacak: 1.Bilanço likidite oranının 1’in altında olması, 2.Vergi dairesinin talep ettiği teminatın sunulması.
Mücbir sebep hali devam eden mükellefler için borç ödeme takvimi
Mücbir sebep süresi 31 Mayıs 2025’e kadar uzatılan mükellefler, vergi ve SGK borçlarını 31 Mayıs 2025 ile 31 Aralık 2025 tarihleri arasında belirlenen farklı tarihlerde ödeyebilecek veya taksit başvurusunda bulunabilecek.
Elektronik defter onay süreleri ve yaşanan zorluklar
Mücbir sebep süresi sona eren mükellefler için elektronik defterlerin onaylanması gereken son tarihler şu şekilde belirlendi:
- Gerçek kişiler için: 10 Mart 2025
- Şirketler için: 16 Mart 2025
Ancak Adıyaman SMMM Odası Başkanı Aziz Çelik, bu sürelerin mali müşavirler için yeterli olmadığını vurgulayarak, sürenin uzatılması gerektiğini belirtti.
